Babia Góra

Babia Góra - najważniejsze informacje

Babia Góra jest najwyższym szczytem Beskidu Żywieckiego, jak i całych Beskidów. Mało tego - zaliczana jest do Korony Gór Polski, a jej najwyższy szczyt to Diablak.

Wędrując najwyższym szczytem Beskidów Zachodnich, a tym samym po najwyższym poza Tatrami szczytem w Polsce i drugim, po Śnieżce, pod względem wybitności jesteście wręcz skazani na niezapomniane widoki i piękne wspomnienia. Jest tylko jeden warunek - pogoda musi być dobra, a ta na Babiej Górze bywa bardzo kapryśna.

Babia Góra położona jest w województwie małopolskim na granicy Polski i Słowacji. Północne, skaliste stoki charakteryzują się wyjątkowo dużym nachyleniem - nawet do 70 stopni i w całości znajdują się po stronie polskiej. Ogranicza je Jałowiecki Potok spływający spod Jałowieckich Przełęczy oraz potok Jaworzynka, który spływa spod przełęczy Krowiarki.

Potoki łączą się w najdłuższej wsi w Polsce - Zawoi w tzw. Widłach, tworząc rzekę Skawicę.

Od strony południowej i wschodniej stoki Babiej Góry należą do 2 słowackich miejscowości – Orawska Półgóra i Rabczyce oraz 4 polskich, tj. Lipnica Wielka, Kiczory, Lipnica Mała i Zubrzyca Górna.

Podsumowując w wielkim skrócie - Babia Góra to prawdziwa perła wśród beskidzkich szczytów! Doceniają to turyści, którzy licznie przybywają na babiogórskie szlaki. Co prawda trzeba sporego wysiłku, aby ją zdobyć, ale z pewnością warto go podjąć! 

Jedna góra - wiele nazw

Dlaczego Babia Góra?

Mówią, że pochodzenie nazwy góry związane jest z licznymi legendami na jej temat. Jedna z nich głosi, że to stos kamieni wysypanych przez babę niebotycznych rozmiarów. Druga, że to skamieniała z żalu kochanka zbójnika. Inna mówi, że zbójnicy kryli w jaskiniach pod tą górą swoje branki, a kolejne, że może mieć to związek z różnymi znaczeniami słowa "baba" np. posąg kultowy.

A wam jak się wydaje? Może Babia Góra przypomina wam babkę wielkanocną? Czy też, podejrzewacie, że nazwa związana jest z historią jakieś urodziwej panny? A może coś innego wam się z nią kojarzy? Ile pytań i legend tyle odpowiedzi, ale dajcie znać w komentarzu - co o niej sądzicie. Jesteśmy ciekawi waszych opinii.

Inne nazwy to:

• Królowa Beskidów,

• Matka Niepogód, Kapryśnica,

• Orawska Święta Góra,

• Diablak, Diabli Zamek, Diable Zamczysko, Góra Diabła, Diabelski szczyt,

• Polskie Kilimandżaro.

Szczyt Babiej Góry

2,5 godziny marszu z najpopularniejszej bazy wypadowej - Przełęczy Krowiarki wystarczy, aby stanąć na Babiej Górze. Jak przystało na Koronę Gór Polskich - szczyt Babiej Góry jest bardzo rozległy. Dzięki temu, przy odpowiedniej aurze możemy podziwiać piękne krajobrazy i nie musimy się tłoczyć, jak np. na Giewoncie. A ci, którzy podejmą wyzwanie, aby obejrzeć tam wschód albo zachód słońca i trafią na okno pogodowe, na pewno nie będą żałować - spektakularne widoki zrekompensują każdy trud. Otóż, Beskidy - najpiękniejsze pasmo górskie w Polsce - zachwycają o każdej porze roku.

Wierzchołki masywu Babiej Góry

Diablak - 1725 m n.p.m.

Najwyższy wierzchołek Babiej Góry to Diablak (po słowacku Babia Hora), który wyróżnia się wybitnymi walorami widokowymi. Panorama na wszystkie strony świata zapiera dech w piersiach, bo gdzie się nie obejrzeć tam góry.

Na pierwszym planie w kierunku południowym królują tatrzańskie szczyty. Widać również wierzchołki Małej Fatry, Wielki Chocz i Jezioro Orawskie. W kierunku północnym roztacza się przepiękna panorama obejmująca Beskid Żywiecki, Śląski i Makowski. Na wschodzie mamy pasmo Policy (1369 m n.p.m.), Beskid Wyspowy i Gorce. W kierunku zachodnim zacnie ukazuje się Mała Babia Góra, Mędralowa i Pilsko. Przy sprzyjającej pogodzie dostrzeżecie również Skrzyczne (1257 m n.p.m.) i Baranią Górę (1220 m n.p.m).

Skąd nazwa Diablak?

Legenda głosi, że diabeł budował tam zamek na zlecenie zbója. Czort nie ukończył warowni do świtu i gdy kogut zapiał o poranku, zamek rozsypał się, grzebiąc pod stertą kamieni tego arcyłotra. Do dziś na szczycie Babiej Góry słychać odgłosy szurającej po kamieniach ciupagi.

Z Babią Górą związane są również niezwykłe legendy o czarownicach. Według podań ludowych na Diablaku spotykały się czarownice na sabaty - stąd też diabelskie skojarzenia góry.

Obiekty na Diablaku:

• kamienny mur, który został wybudowany przez turystów w celu ochrony przed wiatrem,

• kamienny ołtarz polowy, gdzie każdego roku we wrześniu odprawiana jest tzw. „GOPRowska”, czyli msza święta w intencji ludzi gór,

• tablice pamiątkowe poświęcone legionom polskim oraz Janowi Pawłowi II,

• obelisk na pamiątkę zdobycia Diablaka przez arcyksięcia Józefa Habsburga w 1806 r. Postawili go Węgrzy w 1946 roku.

Mała Babia Góra zwana Cylem - 1517 m n.p.m.

To trzeci - po Diablaku i Pilsku - najwyższy szczyt w polskich Beskidach. Widoki z niego są podobne jak z Diablaka, a w dodatku góra ta jest zwykle mało zatłoczona.

Przystanek i odpoczynek na Małej Babiej, to po prostu magia. Przekona się o tym ten, kto dobrze zaplanuje wycieczkę. Aby to zrobić, warto z wyprzedzeniem zarezerwować noclegi. Na Beskidy noclegi mamy ich co najmniej tyle, ile słychać och-ów i achów podczas oglądanych tam panoram.

Inne ważne punkty w masywie babiogórskim to:

Jałowcowy Garb, Przełęcz Jałowiecka Południowa, Niższy Cyl, przełęcz Brona, Złotnica, Kościółki, Lodowa Przełęcz, Pośredni Grzbiet, Siodło Bończy, Gówniak - Wołowe Skały, Kępa i Sokolica.

Pogoda na Babiej Górze

Pogoda, jaka jest każdy widzi... - ale NIE w przypadku Babiej Góry. Większość określeń Babiej Góry jak np. Matka Niepogód, Krapryśnica związana jest z iście diabelską pogodą, która na Królowej Beskidów zmienia się baaardzo dynamicznie.

Gdy w dolinach świeci słońce i nic nie zapowiada zmian, w tym samym czasie na masywie Babiej Góry szaleją gwałtowne burze lub zimowe, śnieżne huragany. W dodatku na odkrytych szczytach i przełęczach zwykle wieją silne wiatry, tak więc nie zapomnijcie o odpowiedniej odzieży i ekwipunku.

Zmienne warunki atmosferyczne potrafią płatać niezłe figle, dlatego przed każdym wyjściem na szlak sprawdźcie prognozy pogody oraz komunikaty turystyczne na stronie Babiogórskiego Parku Narodowego.

Zimą Babia Góra może być trudna do zdobycia, ale jest to możliwe. Wystarczą duże chęci, dobre przygotowanie (nie zapomnijcie o raczkach) i odpowiednie warunki pogodowe i śniegowe. Królowa Beskidów w zimowej szacie prezentuje się wybornie, a silny wiatr w połączeniu z niskimi temperaturami i śniegiem tworzą tam istne cuda.

Miejcie się jednak na baczności: zasypane zimą drogowskazy, porywiste wiatrzysko, a do tego silna mgła i nieprzetarte szlaki sprawiają, że nawet doświadczeni w górskich bojach turyści miewają tam kłopoty.

Podstawowe koszty wyprawy na Babią Górę

• Noclegi - Babia Góra

  Średnia cena noclegów w najdłuższej i największej wsi w Polsce - Zawoi, wynosi 236 zł, ale jak sami widzicie na Zawoja noclegi bez problemu można znaleźć dużo tańsze oferty. Do najpopularniejszych i zarazem najtańszych kategorii noclegowych należą kwatery i pokoje. Domki Zawoja - to również dobry wybór, szczególnie gdy wybieracie się na podbój Beskidów w nieco większym gronie. Cena za domek wynosi od 150 do 700 zł.

• Parking - Babia Góra

  Opłata za parking na przełęczy Krowiarki wynosi 15 zł, za cały dzień. Po stronie słowackiej w miejscowości Oravska Polhora miejsca postojowe są bezpłatne.

• Busy - Babia Góra

  Busy z Zawoi Krowiarki kursują sezonowo od 1 kwietnia do 31 października 2022 r. Trasa przejazdu busa z Zawoi Markowej przebiega przez Zawoję Barańcową, Zawoję Składy, Zawoję Wilczną, Zawoję Widły, Zawoję Podryżowaną, Zawoję Lajkonik, Zawoję Policzną i kończy się w Zawoi Krowiarce, skąd możecie wyruszyć na szlak. Dziennie realizowanych jest aż 8 kursów, a cena biletu wynosi 6 zł.

• Wstęp do Babiogórskiego Parku Narodowego:

  • bilet normalny, jednorazowy (od poniedziałku do niedzieli) - 7,00 zł,

  • bilet ulgowy, jednorazowy (od poniedziałku do niedzieli) - 3,50 zł.

  
  

  Bilety możecie kupić:

• w Punktach Informacji Turystycznej i Przyrodniczej na Polanie Krowiarki albo w Zawoi Markowej,

• na stronie internetowej bgpn.eparki.pl,

• przy wejściach do BPN lub na Wystawie Stałej (34-222 Zawoja 1403) przy użyciu kodów QR, które znajdziecie na tablicach informacyjnych.

Szlaki prowadzące na Babią Górę

• czerwony szlak: Przełęcz Krowiarki – Sokolica – Gówniak - Kępa – Babia Góra i powrót tą samą trasą. To najkrótszy i najłatwiejszy szlak na Babią Górę;

• szlak czerwony - Główny Szlak Beskidzki z Markowych Szczawin, przez przełęcz Brona, potem Babia Góra - Sokolica i Przełęcz Lipnicka (Krowiarki);

• zielony szlak: Lipnica Wielka – Królowa – Stańcowa – Babia Góra;

• szlak zielony z Przełęczy Jałowieckiej, przez Małą Babią Górę, leśniczówkę Stańcową i Kiczory;

• szlak żółty i niebieski przez Przełęcz Krowiarki, Perć Akademików, potem na Babią Górę i do Chaty Slana Voda na Słowacji;

• czerwony i niebieski szlak przez Przełęcz Krowiarki - schronisko PTTK Markowe Szczawiny - Przełęcz Brona - Babia Góra;

• czarny, czerwony i niebieski szlak: Zawoja Policzne – Sulowa Cyrhla – schronisko PTTK Markowe Szczawiny – Przełęcz Brona – Babia Góra;

• zielony i czerwony szlak z Zawoi, przez schronisko PTTK Markowe Szczawiny, na Przełęcz Brona, a stamtąd już tylko Babia Góra;

• szlak czerwony: Orawska Półgóra (Oravska Polhora) na Słowacji - Chata Slaná Voda (schronisko) – Mała Babia Góra - Babia Góra nazywana również Orawską Świętą Górą.

Najłatwiejszy i najładniejszy szlak na najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego

Wyprawę na szczyt Babiej Góry zaczynamy na Przełęczy Krowiarki, która znajduje się około 15 km od Zawoi. Najprostsza opcja trasy to: Przełęcz Krowiarki - Sokolica - Gówniak - Babia Góra i powrót tym samym szlakiem. Przejście całości - 9 km, przy przewyższeniu 700 metrów, zajmuje ok. 3,5 godziny, ale warto zarezerwować sobie więcej czasu na odpoczynek, podziwianie pięknych widoków i robienie zdjęć.

Jak prowadzi szlak? Już opowiadamy! Szlak z parkingu u stóp Babiej Góry doprowadzi was do rozwidlenia szlaków. Tam, zaraz za kasą BPN i sklepikiem z pamiątkami, należy kierować się czerwonym szlakiem w lewo. Po godzinie intensywnego marszu mocno pod górę przez iglasty las dotrzecie na szczyt Sokolicy - 1368 m n.p.m. Pierwsze panoramy obejmują kolejne szczyty do zdobycia - Kępę, Gówniaka i Diablaka oraz Beskid Żywiecki i Beskid Makowski. Taras widokowy to dobre miejsce do odpoczynku po dość stromym pierwszym podejściu.

Kolejny etap wyprawy prowadzi wśród gęstej, zielonej kosodrzewiny, która doskonale hamuje silny wiatr. Po ok. 0,5 godziny dojdziecie na kolejny taras widokowy na szczycie Kępy - 1519 m n.p.m. Krajobraz w tym miejscu obejmuje masyw Policy, szczyty Beskidu Wyspowego, Gorców i Tatr.

Przed nami kolejny szczyt do zdobycia. Wędrując dalej granią przez około pół godziny, docieramy do Gówniaka - 1617 m n.p.m., zwanego inaczej Wołowe Skały. Kiedyś wypasane były tam woły. A skąd nazwa Gówniak? - tego chyba już nie trzeba tłumaczyć ;).

Aby zdobyć szczyt Diablaka, wystarczy jeszcze 15 minut spokojnego spaceru. Ostatni etap nie jest wymagający, a z pewnością warto go pokonać. Widoki ze szczytu Babiej Góry są fantastyczne! Kto był tam choć jeden raz, ten często tam wraca, licząc na, chociażby magiczny wschód słońca, którego nie da się zobaczyć nigdzie indziej.

Babia Góra i co dalej? Wydłużenie trasy

Piękne widoki na szczycie Babiej Góry ładują akumulatory na długi, długi czas. Warto więc wiedzieć, że można nieco wydłużyć wędrówkę i zahaczyć o kolejne ciekawe miejsca.

Kontynuując wyprawę ze szczytu Babiej Góry na Przełęcz Brona, Schronisko Markowe Szczawiny i Skręt Ratowników, po którym wrócicie na Przełęcz Krowiarki - łącznie pokonacie 14 km, z przewyższeniem ok. 950 metrów. Czas potrzebny na przejście całego szlaku to co najmniej 5,5 godziny, tak więc o 2 godziny dłużej niż w powyżej opisanym czerwonym szlakiem podstawowym.

Jeśli to za mało - możecie zdobyć jeszcze Małą Babią Górę. Decydując się na taką opcję - czas przejścia wydłuży się jeszcze o 35 minut. Będzie nieco dłużej, ale bardzo ciekawie.

Schronisko PTTK Markowe Szczawiny znajduje się na wysokości 1180 m n.p.m. na północnych stokach Babiej Góry. Co ciekawe, to pierwsze polskie schronisko w Beskidach Zachodnich. Pierwsze otwarcie odbyło się 15 września 1906 roku. Po licznych przebudowach obecnie oferuje ok. 40 miejsc noclegowych. Możecie tam też przybić pieczątkę w książeczce Zdobywcy Korony Gór Polski. W pobliżu schroniska znajduje się dyżurka GOPR i ścianka wspinaczkowa. Powrót do Przełęczy Krowiarki odbywa się niebieskim szlakiem.

Najprostszy szlak na Babią Górę ze Słowacji

Trasa słowacka jest dość długa i słabo oznakowana, ale ma też dużo zalet: 

• szlaki i parking nie są zatłoczone,

• parking i wejście na górę są darmowe,

• można tam wejść z psem,

• schronisko Chata Slaná Voda oferuje ok. 70 miejsc noclegowych i można tam płacić w polskiej walucie,

• na szlaku jest dużo miejsc do odpoczynku,

• nie ma tam długich i stromych podejść, jak np. na Sokolicę.

Przy okazji przypominamy o ubezpieczeniu na wypadek akcji ratowniczej - kosztuje niewiele, a dzięki niemu możemy dużo zaoszczędzić w razie wypadku.

Wejście na Babią Górę od strony słowackiej rozpoczynamy w miejscowości Oravská Polhora, a dokładnie spod parkingu przy schronisku Chata Slaná Voda. Ruszamy łagodnym, żółtym szlakiem mijając potok Slaná Voda, las i pastwiska. Gdy ominiecie Muzeum Hviezdoslavovej, zwróćcie szczególną uwagę na oznaczenia, gdyż łatwo się tam pomylić. Pokonując kolejne odcinki szlaku, robi się coraz bardziej stromo i kamieniście. Trasa nie należy do najłatwiejszych, ale jeśli nie narzekacie na kompletny brak kondycji, pokonacie ją bez problemu. Łączna długość żółtego szlaku to 19,5 km, a czas przejścia szacowany jest na 3,5 godziny.

Jeśli wędrujecie z czworonożnym przyjacielem, koniecznie zabierzcie paszport, a powrót zaplanujcie tą samą ścieżką. Każda inna opcja zejścia, prowadzi przez Babiogórski Park Narodowy po stronie polskiej lub wzdłuż jego granicy, a tam wprowadzanie psów jest zabronione.

Najtrudniejszy szlak na Babią Górę

Jeden z najtrudniejszych i najbardziej spektakularnych szlaków na Babią Górę prowadzi słynną Percią Akademików. Trasa znakowana kolorem żółtym zaczyna się w pobliżu Schroniska na Markowych Szczawinach i prowadzi przez najbardziej stromą, północną część szczytu. Perć Akademicka jest szlakiem jednokierunkowych z łańcuchami i klamrami. W dodatku z uwagi na duże zagrożenie lawinowe, w zimie jest nieczynna.

Warto wspomnieć, że na Babiej Górze dochodzi nawet do kilkunastu lawin rocznie, a szczególnie lawiniaste są północne stoki masywu. Dlatego jeśli wybieracie się tam zimową porą, koniecznie sprawdźcie: Lawiny w górach. Co warto o nich wiedzieć i jak się zachować?

Góra ciekawostek - Babia Góra

• Babia...wysokość mierzy aż 1725 m n.p.m., co oznacza, że jest to najwyższa poza Tatrami góra w Polsce. A jeśli jesteśmy już przy Tatrach, to podrzucamy wam: Babia Góra vs. Giewont - może się przyda!

• Wędrując babiogórskimi szlakami, macie okazję do podziwiania unikatowej przyrody. Występują tam rzadkie gatunki roślin i zwierząt. Dlatego całość trasy na Babią Górę przebiega przez Babiogórski Park Narodowy, który od 1977 roku jest na liście światowych rezerwatów biosfery UNESCO. Oprócz tego obszar ten włączony jest do sieci Natura 2000.

• Babia Góra wyróżnia się zmiennością pięter klimatyczno-roślinnych. Podczas zdobywania szczytu mijamy po kolei: piętro pogórza, lasy regla dolnego - buki, jodły i świerki, lasy regla górnego, gdzie dominują ciemnozielone świerki, piętro wiecznie zielonej kosodrzewiny oraz piętro hal porośnięte niskimi trawami i porostami.

• W drodze na szczyt Babiej Góry, np. między Sokolicą a Kępą możecie zauważyć granitowe słupki oznaczone literami D i S. To oznaczenie granicy słowacko-niemieckiej, z czasów II wojny światowej.

• Cały masyw Babiej Góry słynie z kapryśnej pogody i świszczących, silnych porywistych wiatrów. Warto wziąć to pod uwagę planując wspinaczkę na Diabelski grzbiet.

• Rumowisko Babiej Góry jest największe w całych polskich Beskidach Zachodnich. Na Diablaku od strony zachodniej ma postać tzw. Tablic Zejsznera. Tworzą je duże, płaskie kamienie, zbudowane z piaskowca magurskiego. Nazwa upamiętnia nazwisko geologa Ludwika Zejsznera, który badał niegdyś geologię Babiej Góry.

• Przez masyw Babiej Góry przebiega Wielki Europejski Dział Wodny, czyli zlewisko Bałtyku i Morza Czarnego.

• Na południowych stokach Diablaka, około 100 m poniżej szczytu usytuowane jest Głodna Woda - najwyżej położone w Masywie Babiej Góry źródło wody.

• Babia Góra jest jedynym w Polsce beskidzkim szczytem, który sięga hal alpejskich.

• W Babiogórskim Parku Narodowym obowiązuje zakaz wprowadzania psów. Z pupilami możecie zdobyć górę od strony słowackiej.

• W 1944 na zboczu Kępy rozbił się Junkers Ju52/3m - niemiecki samolot transportowy. Co ciekawe, Niemcy wyjęli z niego najważniejsze urządzenia, a pozostałości wysadzili w powietrze.

• Królowa Beskidów jest tylko jedna - Babia Góra!