Architektura w mieście

We współczesnym planie miasta wyraźnie zaznaczone są akcenty staromiejskiej zabudowy. W średniowieczu zastosowano nowy układ szachownicowy w rozplanowaniu przestrzeni miasta, które w przebiegu linii obwarowań nie uległo większym zmianom, natomiast przeobraziło się wskutek adaptacji dotychczasowego układu ulic i zabudowy miejskiej z okresu lokacji do stosowanego wtedy powszechnie wzorca miasta z siecią ulic krzyżujących się w równych odstępach pod kątem prostym.

Najważniejszą zmianą w tym okresie była redukcja lokacyjnego rynku, o kształcie wydłużonego owalu, do wielkości równej poszczególnym kwadratom bloków zabudowy - jako wynik wprowadzenia szachownicowego podziału Wieliczki w czasach jej intensywnego zasiedlania i ożywionego budownictwa. Ogólnie zarys tego podziału przetrwały do naszych czasów. Powierzchnie miasta w obrębie murów miejskich szacuje się na niecałe 8 ha. Liczące ponad 1 km długości obwarowania miasta wzmocniono basztami. Prawdopodobnie było ich 21, w tym dwie baszty z bramami wjazdowymi do miasta: Krakowską i Kłosowską. Wewnątrz murów najważniejsze budynki znajdowały się w północnej strefie zabudowy. Strefę tę tworzyły oddzielone od siebie ulicami zespoły: zamku żupnego, kościoła parafialnego i szybu "Regis". W XVII wieku istniało jedynie 10 baszt i brama Kłosowska.

Obecnie zachowała się 1 baszta, tuż obok zamku żupnego. W Wieliczce jest 172 ulic i 2 place: Skulimowskiego, Kościuszki, ponadto miasto ma 2 duże osiedla mieszkaniowe: oś. Sienkiewicza, oś. Kościuszki, oś. Szymanowskiego, oś. Pola, oś. Asnyka, oś. Przyszłość i oś. Boża Wola.