Atrakcje regionu - poznaj Pieniężno

Pieniężno, miasto otoczone zielenią

Pieniężno to warmińskie miasteczko, położone niedaleko Zalewu Wiślanego, na brzegu rzeki Wałszy. Ślady osadnictwa w tym rejonie sięgają czasów pogańskich – wcześniej w miejscu Pieniężna istniał pruski gród obronny, który opierał się Krzyżakom do połowy XIII wieku. Później ziemie stały się własnością kapituły warmińskiej, stworzono tu potężną fortyfikację. Miasto szczyci się również tym, że jego zarządcą był Mikołaj Kopernik, który przebywał tu przez kilka dni w 1518 i 1519 roku.

Dzisiejsze Pieniężno nosi ślady wojennych zniszczeń – w roku 1945 podczas ofensywy sowieckiej uległo prawie całkowitemu zniszczeniu. Zachowało się niewiele zabytkowych budynków, w tym dwa kościoły, fragment zamku kapituły warmińskiej oraz kilkanaście kamieniczek.

Pieniężno – to trzeba zobaczyć

Ocalałe z pożogi wojennej budowle świadczą o ciekawej historii miasta i na pewno warto je zobaczyć. Zacznijmy od ruin zamku kapitulnego, który został wybudowany w pierwszej połowie XIV wieku. Usytuowano go na wysokim wzgórzu, gdzie górował nad całą doliną Wałszy. Podczas walk polsko-krzyżackich zamek został w 1414 roku spalony, a jego odbudowała stała się okazją, by dotychczasowe jedno skrzydło powiększyć do czterech. Wojna polsko-szwedzka przyniosła kolejne zniszczenia i odbudowę – tym razem w stylu barokowym. Zamek stracił jednak cechy obronne, a od końca XVIII wieku zaczął dodatkowo popadać w ruinę.

Około 1870 roku, ze względu na zły stan, rozebrano skrzydło wschodnie i południowe. Pozostałe skrzydła przebudowo na potrzeby administracji i sądu zaborcy pruskiego. W latach 1920-1931 przeprowadzono remont skrzydła zachodniego umieszczając w nim szkołę i niewielkie muzeum regionalne. Niestety, w 1945 roku zamek zdewastowano i spalono. Nie pomogła mu prowizoryczna konserwacja ruin pod koniec lat 50.

Równie ciekawą budowlą jest miejski ratusz, który powstał w tym samym czasie co warownia. Służył wtedy rajcom miejskim i handlarzom – kupcy zajmowali cały parter, znajdowała się tam hala, gdzie mogli sprzedawać swoje towary. Ratusz kilka razy płonął, jednak zawsze był odbudowywany, ostatnio po drugiej wojnie światowej. Jego rekonstrukcja rozpoczęła się w latach 80., a ukończono ją w 1997 roku, ustawiając wieżyczkę z miedzianką kopułą. Kryje się pod nią pieniężeńska kapsuła czasu.

W Pieniężnie można odnaleźć również ślady różnych wyznań – to imponujący kościół św. Piotra i Pawła, obecnie mający neogotycką bryłę, ale swoją historią sięgający czasów średniowiecza, zabytkowa grecko-katolicka cerkiew z bogato zdobionym ikonostasem oraz przepiękną polichromią, a oprócz tego również wieżę po kościele ewangelickim. Można ją zobaczyć przy rynku.

Jednak za największą atrakcję Pieniężna trzeba uznać Muzeum Misyjno-Etnograficzne Księży Werbistów. Zgromadzone tam eksponaty pochodzą ze wszystkich krajów, w których pracowali ojcowie. Na wystawach można zobaczyć stroje plemienne, maski, broń, przedmioty kultu i codziennego użytku między innymi z Chin, Japonii, Filipin, Indii, Indonezji, Papui Nowej Gwinei oraz krajów Afryki i Ameryki Łacińskiej.

Bogactwo przyrodnicze

Przy kościele Piotra i Pawła znajduje się zejście do malowniczego rezerwatu Dolina Rzeki Wałszy. Na chronionym terenie rzeka płynie głębokimi jarami, co wywiera duże wrażenie na zwiedzających. Przez rezerwat biegną szlaki turystyczne, warto więc wybrać się na Białą Górę, na szczycie której znajduje się punkt widokowy, skąd można podziwiać przepiękną panoramę całej okolicy.

Niedaleko Pieniężna leży malowniczy, otoczony lasem akwen. To Jezioro Taftowo, które wyróżnia się ciekawą linią brzegową z wieloma zatoczkami i zakolami. Miejsce szczególnie upodobali sobie wędkarze, ale chętnie wybierają je też wczasowicze. Przy jeziorze znajduje się kemping z kąpieliskiem i wypożyczalnią sprzętu wodnego. Taftowo objęte jest strefą ciszy, więc w wypoczynku na pewno nie przeszkodzi warkot motorówek.

fot. grouchy (Pixabay.com CC0)