Atrakcyjna Lubelszczyzna: Grodziska nad Chodelką
W zachodniej części Lubelszczyzny, w malowniczej Kotlinie Chodelskiej znajdują się pozostałości jednego z najciekawszych kompleksów wczesnośredniowiecznego słowiańskiego osadnictwa w Polsce. Mocno zabagnione tereny, poprzetykane piaszczystymi wydmami w dolinie rzeki Chodelki, były niegdyś jednym z gęściej zaludnionych obszarów historycznej Małopolski. Dziś jest to atrakcyjna turystycznie kraina, którą zdecydowanie warto poznać.
Chodelka jest jedną z najpiękniejszych rzek na Lubelszczyźnie. Kręta, dzika, malownicza. A wokół niej rozciągają się piękne tereny. Małe, spokojne i urokliwe miejscowości, idealne na wypoczynek z dala od tłumów ludzi. To właśnie na Chodelką znajdują się pozostałości po wczesnośredniowiecznych grodziskach słowiańskich w Chodliku, Żmijowiskach, Kłodnicy i Podgórzu.
"Grodziska nad Chodelką" to także nazwa ścieżki dydaktycznej, która biegnie obok tych czterech wczesnośredniowiecznych grodzisk słowiańskich. Rozpoczyna ona swój bieg w na końcu wsi Chodlik obok tzw. „Szwedzkich Wałów”, a następnie podąża wzdłuż rzeki Chodelki, do grodziska w Żmijowiskach. W Kosiorowie odbija na zachód - do Kłodnicy, po czym wraca do Kosiorowa i prowadzi w kierunku Podgórza mijając po drodze wsie: Polanówkę i Dobre. Ścieżka kończy swój bieg na terenie rezerwatu „Skarpa Dobrska” na tzw. „Kosmolanej Górze” skąd rozpościera się przepiękny widok na Małopolski Przełom Wisły.
Jednym z ważniejszych miejsc na naszej mapie jest Chodlik. To niewielka, jednak bardzo urokliwa wioska. Otoczona lasami, łąkami i polami uprawnymi. To właśnie tu znajduje się trójwałowe grodzisko z VIII – IX wieku. We wczesnym średniowieczu funkcjonował tu jeden z największych słowiańskich grodów plemiennych przy wiślanym szlaku komunikacyjnym. Zajmował powierzchnię ponad 8 hektarów i był otoczony potrójnymi wałami o konstrukcji drewniano-ziemnej. Gród stanowił punkt centralny dla skupiska osad w najbliższej okolicy i całego terytorium wspólnoty sąsiedzkiej w Kotlinie Chodelskiej.
Badania archeologiczne grodziska w Chodliku, odkrytego przed 1907 r., prowadzone były od roku 1959. I z przerwami, trwają do dziś. A dzięki nim co roku wiedza na temat naszych przodków jest uzupełniana.
Kolejny punkt naszej wycieczki to Żmijowiska, gdzie mieści się pierścieniowate grodzisko z IX – X wieku. Pod koniec okresu plemiennego funkcjonował tu maleńki (zaledwie 25 m średnicy) gródek, wzniesiony pod koniec IX wieku. Obok grodu, na piaszczystych wydmach rozlokowane były dwie osady, zabudowane domostwami o konstrukcji ziemiankowej. Odkryte w trakcie badań archeologicznych zabytki ruchome świadczą o kontaktach mieszkańców tych osad z terenami dzisiejszej Ukrainy.
Nieopodal Żmijowisk położona jest Kłodnica, gdzie z kolei mieści się grodzisko z X wieku. Jest to najmłodsze z grodzisk na terenie zachodniej Kotliny Chodelskiej, wyznaczające kres słowiańskiego osadnictwa grodowego na tym terenie.
Ostatnim przystankiem naszej wyprawy jest Podgórz. Tam znajduje się grodzisko z VIII – IX do XII wieku. Jest ono odmienne od pozostałych - nizinnych grodzisk Kotliny Chodelskiej. Grodzisko w Podgórzu ulokowane jest na wybitnym, zachodnim cyplu Skarpy Dobrskiej, wznoszącej się ponad 80 metrów nad dolinami Chodelki i Wisły. W trakcie badań w 2002 roku odkryto tu między innymi pozostałości fosy obronnej, drewnianej budowli zagłębionej w ziemię oraz jam magazynowych.
Poszukaj noclegu w okolicy
"Grodziska nad Chodelką" to także nazwa ścieżki dydaktycznej, która biegnie obok tych czterech wczesnośredniowiecznych grodzisk słowiańskich. Rozpoczyna ona swój bieg w na końcu wsi Chodlik obok tzw. „Szwedzkich Wałów”, a następnie podąża wzdłuż rzeki Chodelki, do grodziska w Żmijowiskach. W Kosiorowie odbija na zachód - do Kłodnicy, po czym wraca do Kosiorowa i prowadzi w kierunku Podgórza mijając po drodze wsie: Polanówkę i Dobre. Ścieżka kończy swój bieg na terenie rezerwatu „Skarpa Dobrska” na tzw. „Kosmolanej Górze” skąd rozpościera się przepiękny widok na Małopolski Przełom Wisły.
Trasę te zdecydowanie warto przebyć, zarówno po to, by poznać naszą historię, jak i dla aktywności na świeżym powietrzu. Bez względu na to czy zdecydujemy się na wycieczkę rowerową czy też w każde jedno miejsce zechcemy podjechać samochodem, tereny wokół na pewno nas zachwycą. A i bez spaceru się nie obejdzie.
Badania archeologiczne grodziska w Chodliku, odkrytego przed 1907 r., prowadzone były od roku 1959. I z przerwami, trwają do dziś. A dzięki nim co roku wiedza na temat naszych przodków jest uzupełniana.
Kolejny punkt naszej wycieczki to Żmijowiska, gdzie mieści się pierścieniowate grodzisko z IX – X wieku. Pod koniec okresu plemiennego funkcjonował tu maleńki (zaledwie 25 m średnicy) gródek, wzniesiony pod koniec IX wieku. Obok grodu, na piaszczystych wydmach rozlokowane były dwie osady, zabudowane domostwami o konstrukcji ziemiankowej. Odkryte w trakcie badań archeologicznych zabytki ruchome świadczą o kontaktach mieszkańców tych osad z terenami dzisiejszej Ukrainy.
Obecnie w Żmijowiskach znajduje się Muzeum Dawnych Słowian, oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym. Jest to otwarte muzeum tematyczne, z częściowo zrekonstruowanym grodziskiem, w którym realizowane są eksperymenty archeologii doświadczalnej.
Ostatnim przystankiem naszej wyprawy jest Podgórz. Tam znajduje się grodzisko z VIII – IX do XII wieku. Jest ono odmienne od pozostałych - nizinnych grodzisk Kotliny Chodelskiej. Grodzisko w Podgórzu ulokowane jest na wybitnym, zachodnim cyplu Skarpy Dobrskiej, wznoszącej się ponad 80 metrów nad dolinami Chodelki i Wisły. W trakcie badań w 2002 roku odkryto tu między innymi pozostałości fosy obronnej, drewnianej budowli zagłębionej w ziemię oraz jam magazynowych.
Poszukaj noclegu w okolicy
Agnieszka Skrzyńska - Michalczewska
Komentarze
