Atrakcyjny Dolny Śląsk: Lubomierz

Miasto znajduje się terenie Pogórza Izerskiego, stanowiącego część Pogórza Zachodniosudeckiego. Obszar miejscowości charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem wysokości względnej, szczególnie w środkowej i południowej części miasta - Wzniesienia Radoniowskie. W południowej części Lubomierza wzniesienia dochodzą do 390 m n.p.m. Obszar miasta obniża się w kierunku północnym - najniżej położony punkt miasta znajduje się w dolinie Oldzy, w pobliżu dawnej stacji kolejowej Lubomierz, który wynosi ok. 340 m n.p.m.

Malowniczość samego miasteczka, jak i jego okolic spowodowała, że nakręcono tu aż osiem filmów, w tym m.in. „Samych Swoich” i cały tryptyk Chęcińskego. Dodatkowo od 1997 roku corocznie w połowie sierpnia jest tutaj organizowany Ogólnopolski Festiwal Filmów Komediowych, na który przybywa wielu znakomitych aktorów, reżyserów i tysiące turystów.

Lubomierz, uznawany jest za architektoniczną perłę Dolnego Śląska. Leży pomiędzy Lwówkiem Śląskim a Jelenią Górą. Dzięki temu, że nie zniszczony podczas II wojny światowej, miasto zachowało kształt śródmieścia charakterystyczny dla średniowiecznych osad targowych. Jednocześnie jest jednym z najmniejszych i najstarszych miast w województwie dolnośląskim.

Początki powstania miasta wiążą się z usytuowaniem osady w XII w. na szlaku handlowym łączącym Zgorzelec z Pragą, jej pozostałością jest charakterystyczny układ przestrzenny z podłużnym rynkiem. W późniejszym okresie zlokalizowano tu klasztor sióstr benedyktynek, ufundowany przez Juttę z Lubomierza, założycielkę tego zakonu. Lubomierz był własnością benedyktynek w latach 1278 - 1810. Natomiast prawa miejskie miasto otrzymało w 1291 roku od księcia Bolka I Surowego. Natomiast w roku 1291 Lubomierz został otoczony murami miejskimi, po czym w 1426 roku miasto wraz z murami zostało zniszczone przez Husytów.

Wzmożony rozwój miasta od połowy XVI w. nastąpił dzięki eksportowi przędzy lnianej do Hamburga, a także organizowaniu tu targów, podczas których handlowano m.in. gołębiami. Z czasem jednak miasto podupadło z powodu konkurencji w większych, sąsiednich miastach, wojny trzydziestoletniej, wielkiego pożaru i sekularyzacji klasztoru. Nieco później, w 1885 roku oddano do użytku linię kolejową z Gryfowa Śląskiego do Lwówka Śląskiego, a wraz z nią stację w mieście. W 1945 roku Lubomierz został włączony do Polski.

Co warto zobaczyć w Lubomierzu?

Będąc w Lubomierzu warto odwiedzić Rynek, czyli Plac Wolności, który przez wiele lat stanowił główną ulicę i plac targowy, a także centralną część miasta. Pierwotnie wokół placu dominowała zabudowa drewniana. Po kolejnych pożarach, w XVI w. wybudowano nową, murowaną zabudowę. Obecnie prawie wszystkie kamienice wokół placu są zabytkowe.

 

W zachodniej części Placu Wolności znajduje się Ratusz. Jest to skromny budynek na planie czworokąta, nakryty dachem z naczółkami, zwieńczony wieżą z miedzianym hełmem. Do ratusza prowadzi wejście zaakcentowane schodami z balustradą. W północnej ścianie budynku jest wmurowany piaskowcowy pręgierz z 1530 roku. Pierwszy ratusz powstał w związku z nadaniem miastu praw miejskich w roku 1291. Jednak spłonął on w 1426 roku. Drugi budynek, murowany z podcieniami, zbudowano dwadzieścia lat później. Jednak on także uległ zniszczeniu wraz z ogromnym pożarem miasta w 1640 roku. Kolejna odbudowa ratusza trwała do roku 1738. Następną przebudowę ratusza wykonano w latach 1837-1839.

Przed ratuszem znajduje się grupa rzeźb upamiętniających epidemię, jaka spadła na miasto w XVIII w., a po drugiej stronie - barokowa fontanna z postacią św. Maternusa z 1717 roku, stojącego z modelem kościoła w lewej ręce, a z metalowym pastorałem w prawej.

Nieopodal Rynku znajduje się także słynne Muzeum Kargula i Pawlaka, które poświęcone jest kultowej trylogii sylwestra Chęcińskiego: „Sami Swoi”, „Nie ma mocnych” i „Kochaj albo rzuć”. Pomieszczenia muzealne mieszczą się na parterze jednego z najstarszych w mieście budynków – w tzw. Domu Płócienników, który posiada bogate walory architektoniczne, stanowiące atrakcję turystyczną.

W Muzeum Kargula i Pawlaka zgromadzone są różne pamiątki związane z kultową komedią Sylwestra Chęcińskiego, a przede wszystkim rekwizyty wykorzystane przy kręceniu filmu. Wśród nich znajdują się m.in. karabin, z którego zamek wylata, granat do świątecznego ubrania i fragment płotu, przy którym kłócili się bohaterowie. Wśród innych unikatowych eksponatów zobaczyć można także: umowę z dublerem Władysława Hańczy – Józefem Jakubowskim oraz pierwszą kopię filmu „Sami swoi”, z której film był odtwarzany podczas prapremiery w 1967 roku.

Innym ciekawym miejscem jest zespół budynków klasztoru sióstr benedyktynek. Stanowi on zwarty kompleks budynków z elementami gotyckimi i barokowymi, na który składają się: kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP i św. Maternusa z XV/XVI w., klasztor, obecnie liceum, z początku XVI w., plebania z roku 1689, Dom Opatki z łącznikiem, z końca XIX w. oraz park z XVII w.

Jeśli lubimy zabytki sakralne, powinniśmy odwiedzić także kościół pomocniczy pod wezwaniem Świętego Krzyża. Jego budowa wiąże się z legendą o cudownym znalezieniu przez córkę burmistrza złotego krzyża, które miało miejsce w 1521 roku. Budynek kościoła pochodzi z roku 1521, a w źródłach pisanych wzmiankowany jest po raz pierwszy w roku 1666. Był dwukrotnie przebudowany - w XVIII w. i 1805 roku.

Warto wspomnieć także o tym, że w Lubomierzu kręcono również trzecią nowelę filmu „Krzyż Walecznych” w reżyserii Kazimierza Kutza, a także kilka scen do serialu „Tajemnica twierdzy szyfrów” w reżyserii Bogusława Wołoszańskiego.