Beskid Makowski - niedoceniony region górski w Polsce. Gdzie się wybrać?
Planując wyjazd w góry, najczęściej decydujemy sią na te najpopularniejsze regiony. Okazuje się, że wiele piękna i możliwości daje eksplorowanie tych mniej popularnych regionów górskich. Do takiej kategorii na pewno należy zaliczyć Beskid Makowski. W czym tkwi wyjątkowość tego regionu, jakie szczyty zdobyć i które trasy wybrać, by korzystać ze wszystkiego co najpiękniejsze w tym regionie górskim?
Nie ma żadnej przesady w tym, że Beskidy uznaje się za najpiękniejsze pasmo górskie w Polsce. Ich podział umożliwia korzystanie z bardziej lub mniej wymagających aktywności. Do tego klimatyczne i niezwykłe miasta i miasteczka oraz przepiękne szczyty górskie. Jeśli lubicie wypoczynek w tym regionie górskim, to z pewnością dobrze kojarzycie Beskid Śląski, Żywiecki, czy Wyspowy. A czy wiecie, gdzie tak naprawdę znajduje się Beskid Makowski i jakie szczyty obejmuje? Jeśli nie, to w tym artykule znajdziecie wszystkie najważniejsze odpowiedzi.
Sprawdź: Co zabrać ze sobą w góry?
Beskid Makowski - gdzie się znajduje?
Gdzie tak w ogóle znajduje się Beskid Makowski i jaki jest najwyższy szczyt Beskidu Makowskiego? To najważniejsze pytania, które pojawiają się niemal zawsze, gdy tylko wspomni się o Beskidzie Makowskim. Jest to grupa górska, która stanowi część Beskidów Zachodnich, charakteryzuje się swoim unikalnym położeniem. Od zachodu graniczy z Beskidem Małym, Kotliną Żywiecką oraz Beskidem Żywieckim, natomiast od północy sąsiaduje z Pogórzem Wielickim. Z kolei od wschodu sąsiaduje z Beskidem Wyspowym, a od południa z Kotliną Rabczańską, Pasem Babiogórskim oraz pasmem Beskidów Orawskich, które ciągnie się po słowackiej stronie granicy. Najwyższym szczytem w tej grupie górskiej jest Mędralowa, osiągająca wysokość 1169 m n.p.m.
fot. mariankandybowicz / zdjecia.nocowanie.pl
Beskid Makowski to region o stosunkowo gęstej zabudowie. Lasy przeważają głównie na wyższych grzbietach górskich, podczas gdy doliny i śródgórskie równiny są wykorzystane pod uprawy rolnicze oraz jako siedziby ludzkie. W obrębie Beskidu Makowskiego znajduje się cztery miasta: Maków Podhalański, Sucha Beskidzka, Jordanów oraz Myślenice.
Ciekawostkę stanowi fakt, że Beskid Makowski określany jest również jako Beskid Średni lub Myślenicki. Beskid Makowski to region, który oferuje wiele łatwych i malowniczych tras, idealnych do górskich spacerów i rodzinnych wycieczek. Dużym atutem tego obszaru jest również łatwy i szybki dojazd z Krakowa, co sprawia, że jest to popularna destynacja dla mieszkańców tego miasta. Oprócz pięknej przyrody, Beskid Makowski oferuje także wiele dodatkowych atrakcji. Można tu znaleźć m.in. kolejkę na Chełm i Zarabie z placami zabaw dla dzieci, tajemnicze ruiny zamku w Myślenicach, schronisko Kudłacze oraz obserwatorium na Lubomirze. To wszystko sprawia, że Beskid Makowski jest miejscem, które przyciąga zarówno miłośników przyrody, jak i osób poszukujących różnorodnych atrakcji i rozrywki.
Poznaj: 5 wyjątkowych miejsc w polskich górach, o których mogłeś nie słyszeć
Granice Beskidu Makowskiego
Według Jerzego Kondrackiego, renomowanego autora regionalizacji geograficznej Polski, granice Beskidu Makowskiego zostały określone w sposób następujący:
-
Granica zachodnia: rozpoczyna się od przełęczy Głuchaczki na granicy polsko-słowackiej i biegnie wzdłuż potoku Przybyłka, następnie rzeką Koszarawą w dół, po zachodnim zboczu Pasma Pewelskiego, aż do rzeki Łękawki. Następnie granica prowadzi doliną Łękawki w górę, a potem doliną Kocońki w dół, dopływa do Stryszawki, a następnie doliną tej rzeki do ujścia do Skawy. Ostatnim odcinkiem granicy jest rzeka Skawa, która płynie na północ aż do Skawiec.
-
Granica północna: przebiega po północnej stronie Pasma Babicy, aż do miejscowości Myślenice.
-
Granica wschodnia: rozpoczyna się w Myślenicach i prowadzi w górę doliną rzeki Raby i jej dopływu Krzczonówki.
-
Granica południowa: biegnie doliną górnej Skawy do ujścia Skawicy, a następnie doliną Skawicy od ujścia do Przełęczy Jałowieckiej Północnej na granicy polsko-słowackiej.
Według ustalonych granic Beskid Makowski zajmuje obszar o powierzchni około 900 km², o długości około 60 km i szerokości 15 km.
Należy jednak zaznaczyć, że w niektórych mapach i przewodnikach spotyka się również inne podziały, w których Beskid Makowski jest rozszerzony o całe Pasmo Lubomira i Łysiny oraz Zębalowa. Pasmo Przedbabiogórskie czasami jest również włączane do Beskidu Żywieckiego.
Planujesz rodzinny wyjazd? Sprawdź domki w Beskidach:
Wędrówka po Beskidzie Makowskim - jakie trasy wybrać?
Jeśli zamierzacie eksplorować Beskid Makowski, to na pewno warto wziąć pod uwagę Lubomir, czyli najwyższy szczyt Beskidu Makowskiego, którego wysokość to 904 m n.p.m. Na tym jednak aktywności się nie kończą, bo ta część Beskidów oferuje piękne trasy i wiele możliwości.
fot. carlaborella / pixabay.com, CC0
Jeśli pragniecie odbyć długą wędrówkę, zachęcamy do wyprawy na Kudłacze z Myślenic. Trasa ta obejmuje około 10 kilometrów w jedną stronę, co oznacza, że w sumie przejdziecie 20 kilometrów w drodze tam i z powrotem. Jeśli zdecydujecie się na wariant przez Chełm, trasa będzie nieco dłuższa. Najpierw pokonacie około 4 kilometry z Myślenic do Chełma, a następnie jeszcze 7 kilometrów z Chełma na Kudłacze. To wspaniała okazja, aby odkryć piękno Beskidu Makowskiego i cieszyć się długim spacerem w otoczeniu urokliwej przyrody.
Sprawdź: Najpiękniejsze szlaki górskie w Polsce
Inne popularne i polecane trasy to m.in.:
-
Babica i Cisy Raciborskiego - Pasmo Babicy słynie z przepięknej panoramy na południe i południowy-zachód. Z tego miejsca można podziwiać majestatyczny masyw Babiej Góry oraz, przy korzystnych warunkach atmosferycznych, dostrzec łańcuch Tatr. Wejście na Babicę jest możliwe z różnych stron. Możemy wybrać czerwony szlak z Palczy o długości 5 kilometrów lub z Myślenic o długości 15 kilometrów. Inną opcją jest wybranie niebieskiego szlaku z Bieńkówki, który zajmuje około 3 kilometry. Możemy także wybrać się na Babicę z Przełęczy Sanguszki w Harbutowicach i przy okazji odkryć Krowią Górę oraz Rezerwat Cisy Raciborskiego. To wspaniałe możliwości, aby podziwiać urok Beskidu Makowskiego i cieszyć się niezwykłymi widokami na góry.
-
Kudłacze - obserwatorium astronomiczne im. Tadeusza Banachiewicza na Lubomirze - dość popularny szlak, który szczegółowy opis znajduje się w dalszej części artykułu.
-
Kamiennik, Sucha Polana i Kudłacze - schronisko Kudłacze można zdobyć, korzystając z pięknej trasy przez Kamiennik. Ta opcja będzie wymagać nieco więcej wspinaczki, ale po drodze będziemy mieli okazję odwiedzić urokliwą Suchą Polanę. Z Suchej Polany kontynuujemy wędrówkę na Kudłacze, podążając zielonym szlakiem. Powrót do Poręby można zrealizować tą samą trasą, lub skorzystać z krótszej ścieżki prowadzącej przez Działek. To kolejna wspaniała możliwość, aby podziwiać malownicze krajobrazy Beskidu Makowskiego i cieszyć się pięknem przyrody na trasie wiodącej do Schroniska Kudłacze.
-
Poręba, Działek, Kudłacze - do schroniska PTTK Kudłacze można dojść również innym wariantem, wybierając drogę z Poręby przez Działek. Początkowo wędruje się drogą asfaltową i później szlak wchodzi w las.
-
Stołowa Góra i Groń - trasa ta głównie składa się z leśnej pętli, która obejmuje jedną rozległą polanę o nazwie Pod Groniem. Jednym z głównych atutów tego szlaku jest jego niewielka popularność. Poza polaną Pod Groniem, gdzie czasami mogą zjeżdżać samochody terenowe, prawdopodobnie nie spotkacie tu nikogo. Będziecie mieć możliwość cieszyć się urokliwymi leśnymi ścieżkami i małymi polankami z okienkami widokowymi na południe, będącymi praktycznie w pełni "na wyłączność". To wspaniałe doświadczenie dla osób poszukujących spokoju, ciszy i piękna natury w niezakłóconej atmosferze.
Lubomir - najwyższy szczyt Beskidu Makowskiego
Obowiązkowym punktem wyprawy w Beskid Makowski powinien być jego najwyższy szczyt, czyli Lubomir, którego wysokość to 904 m n.p.m. Ciekawostkę w jego przypadku stanowi fakt, że częściej zalicza się go do Beskidu Wyspowego, a za najwyższy szczyt uznaje się Mędralową (1169 m n.p.m.). Twórcy Korony Gór Polski ustalili jednak inaczej.
fot. JerzyGorecki / pixabay.com, CC0
Na Lubomir, będący najwyższym szczytem pasma Lubomira, prowadzi kilka szlaków turystycznych, z których najłatwiejszy prowadzi ze schroniska na Kudłaczach, a najkrótszy z Przełęczy Jaworzyce. Obydwa szlaki wymagają posiadania własnego środka transportu. W pobliżu schroniska na Kudłaczach znajdują się dwa parkingi - jeden na prywatnej posesji po lewej stronie drogi, a drugi nieco wyżej obok znaku zakazu wjazdu. Koszt parkowania wynosi 5 złotych za cały dzień.
Tutaj znajdziesz atrakcje turystyczne w Beskidach:
Lubomir jest usytuowany blisko Krakowa i posiada szlaki prowadzące również z Myślenic, Pcimia, Lubnia, Kasiny Wielkiej, Wiśniowej, Dobczyc i Poręby. Wiele z tych miejscowości można łatwo dotrzeć komunikacją publiczną z Krakowa. Pieczątkę do książeczki Korony Gór Polski można zdobyć w schronisku na Kudłaczach, Obserwatorium Astronomicznym, Gościńcu pod Lubomirem, u sołtysa wsi Kobielnik oraz w sklepie numer 10 GS SCH w Węglówce.
Schronisko na Kudłaczach reklamuje się jako jedyne, do którego można dotrzeć z Krakowa w ciągu jednego dnia. Jest również jednym z niewielu schronisk, do którego osoby niepełnosprawne mogą zostać dowiezione samochodem. W sezonie, w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca (do października), schronisko zaprasza osoby niepełnosprawne na bezpłatne ognisko i poczęstunek (smażona kiełbaska, herbata).
Nazwa obserwatorium, Lubomir, jest hołdem dla księcia Kazimierza Lubomirskiego, który był związany z tym terenem. W 1932 roku, na jego cześć, obiekt otrzymał tę nazwę. Od nazwiska księcia Kazimierza Lubomirskiego pochodzi również nazwa szczytu. Książę Lubomirski był właścicielem pobliskiego domku myśliwskiego i przekazał 10 hektarów lasu na budowę obserwatorium astronomicznego. Dzięki jego hojności i wsparciu, obserwatorium mogło powstać i pełnić swoją rolę w badaniu nieba.
Szlak na Lubomir - który wybrać i jak tu dotrzeć?
Wycieczkę rozpoczynamy około 300 metrów od schroniska PTTK Kudłacze, na czarnym szlaku prowadzącym z Pcimia. W okolicy znajdują się trzy płatne parkingi, z kilkudziesięcioma miejscami parkingowymi. Aby tam dotrzeć, należy podróżować drogą krajową numer 7, która łączy Kraków z Rabką-Zdrój. W miejscowości Pcim należy skręcić w lokalną drogę prowadzącą w kierunku schroniska PTTK Kudłacze. Wraz z wzniesieniem się droga staje się coraz węższa, co może utrudnić ruch samochodowy w przypadku dużego natężenia ruchu.
Z parkingu, na którym zostawiliśmy nasz samochód, podążamy czarnym szlakiem w kierunku schroniska PTTK Kudłacze. Po krótkim marszu, docieramy do schroniska, które rozpoczęło swoją działalność w 1991 roku. Oprócz miejsc noclegowych, schronisko oferuje także bufet, gdzie możemy zaopatrzyć się w jedzenie i napoje. Wokół schroniska znajduje się wiele ławek, stolików i niewielki plac zabaw. Zatrzymujemy się na chwilę, aby wejść do schroniska, odbić pamiątkową pieczątkę i zaspokoić nasz apetyt przed dzisiejszą wycieczką.
Po wizycie w schronisku, ruszamy dalej i kierujemy się czerwonym szlakiem, a następnie czarnym i zielonym szlakiem w stronę Łysiny. Przechodzimy przez malowniczy buczynowy las, podążając ścieżką. Po kilku minutach dochodzimy do rozstaju szlaków, gdzie szlak czarny skręca w prawo, a szlak czerwony i zielony kontynuują prosto. Jednak po chwili szlak zielony skręca w lewo, podczas gdy szlak czerwony idzie prosto. Wybieramy pierwszą opcję.
Zobacz również: 5 najlepszych długodystansowych szlaków pieszych w Polsce. Gdzie się wybrać?
Podążając wybraną ścieżką, zaczynamy zejście. Początkowo zejście jest strome, ale stopniowo staje się łagodniejsze. Po około 30 minutach marszu przez leśną ścieżkę dochodzimy do Suchej Polany (708 m n.p.m.), która jest położona pomiędzy Łysiną a Kamiennikiem. Na Suchej Polanie znajduje się pomnik oraz ołtarz polowy, upamiętniające oddziały partyzanckie, które walczyły na tym terenie podczas II wojny światowej.
Z Suchej Polany kontynuujemy naszą wędrówkę w kierunku Łysiny (891 m n.p.m.) zgodnie z żółtymi oznaczeniami szlaku. Mimo że odległość do pokonania wynosi mniej niż 1 kilometr, to musimy pokonać prawie 200 metrów przewyższenia. Oznacza to, że musimy być przygotowani na strome podejście. Faktycznie, praktycznie na całym tym odcinku będziemy zmagać się z dużym nachyleniem terenu.
Łysina - pierwszy szczyt zdobyty
Okazuje się, że podczas zdobywania Lubomira, każdy turysta będzie mógł zdobyć dwa, a nawet trzy szczyty jednego dnia. Pierwszym z nich jest Łysina o wysokości 891 m n.p.m., czyli nieznacznie niższa od Lubomira. Ta góra otrzymała swoją nazwę po Lubomirze, który był jej wcześniejszą nazwą do 1932 roku. Teraz, idąc za czerwonymi znakami szlaku, kontynuujemy naszą wędrówkę w kierunku Lubomira.
fot. KarolosXII / gettyimages.com, CC0
Obecnie przechodzimy częścią Małego Szlaku Beskidzkiego, który ma 137 kilometrów i łączy Bielsko-Białą z Luboniem Wielkim w Beskidzie Wyspowym. Ten szlak prowadzi przez Beskid Mały, Beskid Makowski i Beskid Wyspowy, omijając Główny Szlak Beskidzki.
Coraz bliżej szczytu Lubomira...
Trzecim ze szczytów, które uda się zdobyć jeszcze przed Lubomirem, są Trzy Kopce o wysokości 894 m n.p.m., przez które przechodzimy. Nieco poniżej tego wierzchołka znajduje się punkt widokowy, z którego rozpościerają się piękne widoki na Pogórze Wiśnickie. Na tym miejscu znajdują się również ławki i stoliki, które zapewniają przyjemne miejsce do odpoczynku i cieszenia się panoramą. Po zachwycie widokami, pozostaje nam tylko kilka minut marszu do głównego celu naszej wędrówki - szczytu Lubomira. Po zdobyciu szczytu, pierwszą rzeczą, która przyciąga naszą uwagę, jest budynek obserwatorium astronomicznego. Na szczycie znajduje się również tablica z nazwą i wysokością szczytu, pod którą umieszczono skrzynkę z pamiątkową pieczątką. Na Lubomirze można także znaleźć liczne ławki, które zapewniają wygodne miejsce do odpoczynku po trudach wędrówki.
Obserwatorium astronomiczne na Lubomirze - charakterystyczny budynek na szczycie
Warto podkreślić, że na szczycie Lubomira znajduje się niewielkie obserwatorium astronomiczne. Obserwatorium jest zazwyczaj otwarte w weekendy (od 11:00 do 17:00) oraz w wybrane dni. Zalecamy jednak sprawdzenie aktualnych godzin otwarcia na oficjalnej stronie internetowej obiektu przed wyruszeniem na Lubomir. Podczas zwiedzania obserwatorium będziemy mieli okazję poznać jego historię oraz, jeśli warunki atmosferyczne będą sprzyjające, uczestniczyć w pokazach Słońca i obserwować plamy na jego powierzchni. Organizowane są także pokazy nocnego obserwowania nieba. Zwiedzanie obserwatorium jest płatne i trwa około 45 minut. Choć nasza wizyta w obserwatorium była w ogólności satysfakcjonująca, zauważyliśmy, że w naszej opinii było zbyt wiele informacji o historii obiektu, a brakowało aktualnych informacji na temat bieżących badań i działań obserwatorium.
Przeczytaj: Najlepsze miejsca w Polsce do obserwacji gwiazd
Po wizycie w obserwatorium, najlepiej jest wrócić leśną ścieżką w stronę schroniska PTTK Kudłacze. Należy podążać szlakiem koloru czerwonego.
Noclegi w Beskidzie Makowskim
Jak przystało na Beskidy, warto zaznaczyć, że Beskid Makowski może pochwalić się świetnie rozwiniętą bazą noclegową. Turyści chętnie wybierają kwatery i pokoje w Makowie Podhalańskim lub domki w Zawoi. Niezależnie od dokonanego wyboru, można cieszyć się naprawdę dobrymi warunkami wypoczynku. Pokoje oraz domki posiadają wszelkie niezbędne udogodnienia, a średnie ceny pobytu rozpoczynają się od 80 zł od osoby za dobę.
Sprawdź noclegi w Suchej Beskidzkiej:
Jeśli chcesz odkrywać wszystko, co najpiękniejsze w górach, to Beskid Makowski na pewno będzie świetnym wyborem. Przekonaj się, jak jest tu pięknie i magicznie.
Zdjęcie główne: fot. Ola i Eryk / AdobeStock, CC0
Komentarze
