Bieszczadzki Park Narodowy - najważniejsze atrakcje turystyczne
Teren Bieszczadzkiego Parku Narodowego swym zasięgiem obejmuje powierzchnię 29 200 ha. Czyni to z niego trzeci do wielkości park narodowy w Polsce. Trzeba jednak pamiętać, że ścisłej ochronie podlegają 3 045 ha, czyli połoniny oraz najwyższe szczyty.
Co jeszcze trzeba wiedzieć o Bieszczadzkim Parku Narodowym? Siedzibą dyrekcji są Ustrzyki Górne, natomiast symbolem parku, widocznym w jego herbie, jest ryś. Bieszczady wyróżniają się interesującą florą oraz fauną - rośnie tu ponad 900 gatunków roślin naczyniowych, wyróżnia się także 250 gatunków zwierząt!
fot. VenomDesign, Pixabay.com CC0
Czytaj również: Rodzinny wyjazd w Bieszczady. Dlaczego warto wybrać Ustrzyki Górne?
Historia Bieszczadzkiego Parku Narodowego
Bieszczadzki Park Narodowy został utworzony w 1972 roku, choć myślano o tym już dekady wcześniej. Pierwsze plany pojawiły się w latach 50. XX wieku, ponieważ przyrodnicy uważali, że przyrodzie tej części Karpat Wschodnich należy się odpowiednia ochrona. W chwili powstania jego powierzchnia wynosiła 5 955 ha i obejmowała masywy:
- Tarnicy (1 346 m n.p.m.),
- Krzemienia (1 335 m n.p.m.),
- Halicza (1 333 m n.p.m.),
- podszczytowe partie Połoniny Caryńskiej (1 297 m n.p.m.).
Pomiędzy latami 1989 a 1999 park udało się powiększyć aż czterokrotnie, dzięki czemu obecnie BdPN jest trzecim co do wielkości z polskich parków narodowych. Na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego leży duża część Bieszczadów Wysokich oraz enklawy - na czele z obszarem znajdującym się w dolinie górnego Sanu.
Warto również wspomnieć, że na terenie parku nadal widoczne są ślady po dawnych mieszkańcach regionu. Bieszczady zamieszkiwała bowiem między innymi ludność łemkowska i bojkowska, którą tuż po drugiej wojnie światowej wysiedlono. Po wielu wsiach zostały tylko ślady fundamentów, zdziczałe sady lub niewielkie cmentarze. Jeden z nich można zobaczyć w Brzegach Górnych, przy wejściu na szlak wiodący na szczyt Połoniny Caryńskiej.
Przyroda Bieszczadzkiego Parku Narodowego
Swoim zasięgiem park narodowy obejmuje najpiękniejsze i najciekawsze przyrodniczo części Bieszczadów, w tym pasmo połonin. Aby dowiedzieć się więcej, podczas wyjazdu na pewno warto zwiedzić Muzeum Przyrodnicze BdPN, którego siedziba mieści się w Ustrzykach Dolnych.
Bieszczadzki Park Narodowy - zwierzęta
Na terenie parku żyje wiele gatunków zwierząt, które zagrożone są wyginięciem. Wśród nich na pewno warto wymienić rysia, ale oprócz niego na wymieniono między innymi:
- żubr,
- żbik,
- niedźwiedź brunatny,
- wilk,
- orzeł przedni,
- wąż Eskulapa.
Oprócz tego teren parku zamieszkują niepozorne, ale wyjątkowe dla przyrodników pierścienice, pajęczaki oraz owady.
Hodowla konia huculskiego w Wołosatem
fot. krystianwin, Pixabay.com CC0
W Bieszczadzkim Parku Narodowym, we wsi Wołosate znajduje się Zachowawcza Hodowla Konia Huculskiego. Kiedyś konie huculskie na obszarze Karpat Wschodnich stanowiły naprawdę powszechny widok. Jest to rasa dawniej hodowana przez Hucułów, lud górski do drugiej wojny światowej zamieszkujący w Bieszczadach. W zwierzętach płynie krew m.in. koni tatarskich, tureckich i Przewalskiego.
Charakterystyczną cechą tych koni jest ich wytrzymałość. Na pastwiskach mogą przebywać właściwie przez cały rok, nawet zimą. Świetnie odnajdują się w surowym klimacie i nie są wybredne co do paszy. Wyróżnia je przyjazne nastawienie do ludzi, łatwo je oswoić, więc nadają się do jazdy wierzchem. Dzięki świetnej orientacji w terenie hucuły to idealne konie na górskie wycieczki.
Po drugiej wojnie światowej ich populacja drastycznie zmalała, dlatego założono ośrodki, do których sprowadzano zwierzęta z zagranicy. W ten sposób stworzono m.in. Zachowawczą Hodowlę Konia Huculskiego, stanowiącą jedną z atrakcji parku. Podobnie jak w innych stadninach, gdzie żyją konie huculskie, organizowane są lekcje jazdy konnej, całodzienne wyprawy a także przejażdżki bryczką i kuligi. Po takiej dawce ruchu na pewno przyda się dobre miejsce na wypoczynek, więc warto zobaczyć noclegi w Wołosatem albo okolicy tej miejscowości.
Bieszczadzki Park Narodowy - roślinność
Bieszczady mają trzy piętra roślinności - wyróżnia się:
- piętro pogórza (ok. 500 m n.p.m.),
- piętro regla dolnego (ok. 1150 m n.p.m.),
- piętro połonin.
Jako że teren parku położony jest na wysokości powyżej 600 m n.p.m. interesuje nas regiel dolny oraz połoniny i rosnąca tam roślinność. Wśród gatunków jest kilka naprawdę rzadko spotykanych, jak np. tojad bukowiński, fiołek dacki, ostrożeń wschodniokarpacki.
Roślinność dolnego piętra reglowego
Na piętrze reglowym znajdziemy m.in. naturalne lasy liściaste (lasy bukowe, bukowo-jaworowe, jaworowe, olszowe) a także iglaste. W najniższych partiach regla dolnego można zauważyć tzw. krainę dolin. To nic innego jak pozostałości po wsiach, które dawniej istniały na obecnym terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Ich mieszkańcy rozwijali gospodarkę rolną i pasterską, prowadzili też wycinkę drzew. W szatę roślinną BdPN wpisują się więc zdziczałe sady, dawne pastwiska oraz łąki.
Roślinność piętra połonin
Tuż za granicą lasu zaczyna się piętro połonin. Tworzą charakterystyczną otwartą przestrzeń, z morzem traw i niskich krzewów. Połoniny w Bieszczadach istniały jeszcze przed przybyciem na te tereny osadników, jednak człowiek również miał wpływ na ich kształtowanie. Karczowano lasy pod pastwiska i łąki, wyspano owce oraz bydło, czym poszerzano bezdrzewny teren.
fot. etherbud, Pixabay.com CC0
Niezwykle malownicze i obfitujące w ciekawą roślinność jest również znane wśród miłośników przyrody Torfowisko Tarnawa, które z pewnością warto odwiedzić będąc w Bieszczadach.
Turystyka w Bieszczadzkim Parku Narodowym
Bieszczadzki Park Narodowy wraz z otuliną stanowi miejsce udostępniane zarówno w celach naukowych, jak też turystycznych. Panuje przekonanie, że po Bieszczadach można chodzić właściwie niezależnie od aury - o ile zadba się o odpowiednie przygotowanie. Co ważne, jest to jeden z parków narodowych, który nadaje się nie tylko do uprawiania turystyki pieszej.
Znaleźć tu można ścieżki przyrodnicze, dłuższe szlaki dla piechurów i rowerzystów, a także trasy nadające się do przemierzania konno. Konie to właściwie jedyne zwierzęta (nie licząc oczywiście żyjących dziko), które mogą poruszać się po wybranych trasach turystycznych Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Przypominamy, że obowiązuje tam m.in. zakaz wprowadzania psów.
Jeśli jednak chcesz zabrać swojego pupila w Bieszczady, przeczytaj: Z psem w Bieszczady. Pomysły na wyjazd z czworonogiem
Szlaki piesze w Bieszczadzkim Parku Narodowym
Piechurzy poruszają się tu po szlakach turystycznych, których łączna długość wynosi ok. 130 kilometrów, oraz po ścieżkach przyrodniczych. Dzięki temu każdy może wybrać trasę, odpowiadającą jego doświadczeniu i umiejętnościom. Choć to pasmo górskie nie stanowi dużego wyzwania, to do wypraw zawsze należy się odpowiednio przygotować. Najlepiej przyjechać tu przynajmniej na weekend - turyści zainteresowani noclegami najczęściej wybierają domki w Bieszczadach, które dają im pełną swobodę.
Tutaj znajdziesz garść najważniejszych informacji: Co zabrać ze sobą w góry?
Szczególną popularnością w BdPN cieszą się następujące szlaki:
- Berehy Górne - Połonina Caryńska - Ustrzyki Górne (jest to trasa łatwa, a jej przejście zajmuje 3 godziny),
- Wołosate - Tarnica - Szeroki Wierch - Ustrzyki Górne (trasa o średniej trudności, czas przejścia to nawet 6 godzin),
- Przełęcz Wyżna - Połonina Wetlińska - Berehy Górna (jedna z łatwiejszych tras, jej pokonanie zajmuje maksymalnie 3 godziny),
- Wołosate - Tarnica - Halicz - Rozsypaniec - Wołoste (najtrudniejszych spośród szlaków w Bieszczadach, na wędrówkę trzeba poświęcić nawet 8 godzin).
Piesze wędrówki po ścieżkach przyrodniczych to kolejna opcja dla turystów, których interesuje park narodowy. Bieszczadzki ma w swojej ofercie kilka interesujących propozycji - niektóre, tak jak ścieżka przyrodnicza "Połonina Caryńska", "Połonina Wetlińska" czy zaczynająca się w Ustrzykach Górnych ścieżka przyrodnicza "Wielka Rawka", biegną równolegle ze szlakami. Warta polecenia jest także ścieżka przyrodnicza Bukowe Berdo. Z kolei ścieżka dendrologiczno-historyczna "Berehy Górne", prowadzi przez teren nieistniejącej wsi, a ścieżka przyrodniczo-historyczna "W dolinie górnego Sanu" ciągnie się do źródeł rzeki na Przełęczy Użockiej.
Atutem regionu jest baza noclegowa, która uwzględnia turystów planujących piesze wędrówki po Bieszczadach. Wiele obiektów położonych jest blisko szlaków turystycznych, a poza tym mają niesamowity widok na góry. Sprawdź przykładowe oferty:
Rowerem przez park narodowy. Bieszczadzki tour
Turystyka rowerowa na terenie BdPN dozwolona jest na drogach publicznych, a także po wykupieniu biletu wstępu. Nie oznacza to jednak, że wnosząc opłatę można już swobodnie poruszać się po wszystkich trasach. Do dyspozycji jest kilka oznakowanych ścieżek o łącznej długości 75 kilometrów.
Wyznaczone trasy na terenie BdPN, nie wliczając dróg publicznych, to:
- pętla Bukowiec - Beniowa - wiata w dolinie potoku Niedźwiedziego - Bukowiec (19 kilometrów),
- pętla Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny - Tarnawa Niżna (11,5 kilometra),
- trasa Tarnawa Wyżna - Sokoliki (2,5 kilometra).
Jeśli chcesz podjąć wyzwanie, jakim jest wycieczka rowerowa, koniecznie przeczytaj: Bieszczady na rowerze. Poradnik dla początkujących
Turystyka konna na terenie parku
BdPN to jedyny z górskich parków narodowych, który umożliwia taką formę rekreacji. Dla turystów udostępniono około 80 kilometrów szlaków konnych, dzięki którym można w pełni podziwiać bogactwo bieszczadzkiej natury.
Do dyspozycji jeźdźców są m.in. konie huculskie z hodowli w Wołosatem. Można jeździć wierzchem albo skorzystać z przejażdżki bryczką, a zimą saniami. Jest to na pewno niezapomniana przygoda, którą każdy będzie wspominać bardzo długo.
fot. grebmot, Pixabay.com CC0
Bieszczadzki Park Narodowy - ceny biletów
Turyści, którzy planują wędrówki szlakami BdPN muszą być przygotowani na opłaty, które pobierane są w punktach informacyjno-kasowych. Ich wysokość to 7 zł (normalny) / 3,50 zł (ulgowy) za wejście na szlak niebieski na Tarnicę, szlak czerwony na Przełęcz Bukowską oraz szlak żółty na Połoninę Wetlińską. W pozostałych przypadkach ceny biletów wynoszą 6 zł / 3 zł.
Punkty informacyjno-kasowe BdPN znajdują się w tych miejscowościach:
- Bukowiec,
- Tarnawa Niżna,
- Muczne,
- Pszczeliny Widełki,
- na polu namiotowym w Bereżkach,
- Ustrzyki Górne,
- Wołosate,
- Przełęcz Wyżniańska,
- Brzegi Górne,
- Przełęcz Wyżna,
- na campingu Górna Wetlinka,
- Wetlina,
- Kalnica-Smerek,
- Suche Rzeki,
- w schronisku Jaworzec.
Komentarze
