Ciekawe miejsca na Mazurach - zwiedzamy Wilczy Szaniec

Wilczy Szaniec, miasteczko ukryte pośród lasów

Niektórych na pewno zainteresuje, skąd pomysł na nazwę „Wilczy Szaniec”? Ustalił ją sam Hitler, wykorzystując swój pseudonim, jakim posługiwał się w latach 20. XX wieku, a brzmiał on oczywiście „Wilk”. Miejsce oddalone dziewięć kilometrów od Kętrzyna również wybrano nie bez powodu, miało bowiem idealną lokalizację. Znajdowało się blisko ówczesnej granicy ze Związkiem Radzieckim, co miało ułatwiać sprawne dowodzenie planem „Barbarossa”, w dodatku otoczenie gęstego lasu umożliwiało skuteczne zamaskowanie bunkrów.

Budowę rozpoczęto w 1940 roku, prace trwały przez kolejne cztery lata i toczyły się w ścisłej tajemnicy. Nie wiedzieli o nich nawet mieszkańcy pobliskiej Gierłoży! Oczywiście nie uszedł ich uwadze wzmożony ruch ciężarówek czy umacnianie nawierzchni dróg, ale otrzymali informację, że w ich sąsiedztwie powstają zakłady chemiczne. Poza tym zakazano im również wstępu do lasu – wszystko musiało zostać utrzymane w najwyższym sekrecie.

Zdecydowanie się to udało, ponieważ alianci nigdy nie ustalili, gdzie dokładnie mieści się kwatera główna Hitlera, w której ten spędził łącznie aż 800 dni! Budynki były świetnie zakamuflowane – pomalowano je tak, by wtapiały się w otoczenie, ich dachy były pokryte ziemią, sadzono tam trawę i krzewy, a także mocowano sztuczne drzewa. Dodatkowo nad wszystkim rozpinano siatkę maskującą. Na pewno trzeba było się wysilić, by ukryć tak duży kompleks.

Wilczy Szaniec składał się z dwustu budynków, w tym betonowych schronów, drewnianych baraków, dwóch lotnisk, elektrowni, dworca kolejowego. Mieszkało tam ponad dwa tysiące osób, zarówno żołnierze, jak też personel cywilny. Gdy Niemcy wycofywali się z tych terenów, uciekając przed Armią Czerwoną, wysadzili kwaterę w powietrze. Zachowały się tylko potężne bunkry, między innymi te zajmowane przez Hitlera i Goeringa.

Wilczy Szaniec – ciekawostki:

• Oprócz Adolfa Hitlera w kwaterze przebywali wysoko postawieni naziści, między innymi Hermann Goring, Heinrich Himmler, Martin Bormann, Wilhelm Keitel, Joseph Goebbels, dr Fritz Todt czy Albert Speer.

• Prywatne pomieszczenia Hitlera, a także pozostałe w Wilczym Szańcu, były urządzone skromnie. Na wyposażenie składało się łóżko polowe, szafa, regał z książkami, stół oraz dwa krzesła.

• Mieszkańcy Wilczego Szańca narzekali na plagę komarów, których w lesie kętrzyńskim było co niemiara. Tak bardzo dawały się we znaki, że konieczne było osłanianie twarzy moskitierami.

• 20 lipca 1944 roku pułkownik hrabia Claus Schenk von Stauffenberg dokonał w Wilczym Szańcu nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera. Dyktator doznał tylko niegroźnych obrażeń.

• Teren Wilczego Szańca oraz obszar wokół niego był tak zaminowany, że po wojnie polscy saperzy oczyszczali go przez dziesięć lat!

• Pierwsi turyści pojawili się w Wilczym Szańcu w roku 1959. Od tego czasu miejsce jest chętnie odwiedzane przez ludzi z całej Europy.

Zwiedzanie Wilczego Szańca

Obecnie Wilczy Szaniec stanowi jedną z największych atrakcji turystycznych okolic Kętrzyna. Warto o tym pamiętać, planując zwiedzanie tego miejsca, które latem zwykle przeżywa oblężenie. Mimo że dostępny jest parking, część osób zostawia swoje auta na poboczu, co znacznie utrudnia ruch. Po części jest to spowodowane kolejką samochodów, czekających na wjazd. Po kupieniu biletu można udać się na zwiedzanie – niektóre osoby decydują się na skorzystanie z usług przewodników, którzy znają wszystkie tajemnice Wilczego Szańca.

Zaraz przy wejściu znajduje się restauracja oraz pomniki upamiętniające ofiary nazizmu, saperów, którzy zginęli rozminowując teren, i miejsce, gdzie doszło do zamachu na wodza III Rzeszy. Płyta jest charakterystyczna, wyróżnia się na tle innych swoim kształtem, przedstawiającym otwartą księgę. O przebiegu zamachu można poczytać na znajdującej się obok tablicy informacyjnej. Przed wejściem na ścieżkę znajduje się jeszcze budynek mieszczący między innymi sklep z pamiątkami.

Szlak biegnie przy ruinach bunkrów, warto zajrzeć również do baraków, w których zorganizowano wystawy, prezentujące drugiej wojny światowej na terenach polskich. Wykorzystują one między innymi rozwiązania multimedialne, co łatwiej przykuwa uwagę młodszego odbiorcy. Podczas zwiedzania Wilczego Szańca można skorzystać z przejażdżki odrestaurowanymi samochodami wojskowymi – tego typu atrakcja jest dodatkowo płatna, ale chętnych nie brakuje. Auta czekają w okolicach głównego parkingu.

Co jeszcze warto wiedzieć o zwiedzaniu Wilczego Szańca?

• Bilet wstępu to koszt 15 zł (normalny) oraz 10 zł (ulgowy). Za dzieci, które nie ukończyły 6 lat, nie są pobierane żadne opłaty.

• Parking przy Wilczym Szańcu jest płatny. Koszt pozostawienia samochodu osobowego wynosi 5 zł.

• Na teren Wilczego Szańca można wprowadzać psy.

• Wilczy Szaniec otwarty jest przez cały rok, także w święta. Od początku kwietnia do końca września działa aż do godziny 20:00, natomiast w pozostałe miesiące do 16:00.

• Zwiedzanie Wilczego Szańca ułatwia aplikacja stworzona na zlecenie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo Srokowo. Jest to nie tylko kompendium wiedzy, turyści znajdą tam również questy, mapę i informację o okolicznych szlakach turystycznych.