Dolina Białego - przyrodnicza perełka Zakopanego
Dolina Białego to niewątpliwie jedna z najpiękniejszych dolin reglowych w całych Tatrach. Nie jest co prawda, tak tłumnie uczęszczana przez turystów i popularna, co chociażby Dolina Chochołowska, Dolina Kościeliska i pobliska Dolina Strążyska, jednak i to miejsce warto odwiedzić, zwłaszcza jeśli na czas pobytu w Tatrach ulokowaliśmy się w Zakopanem.
Dolina Białego leży bowiem praktycznie na wyciągnięcie ręki ze stolicy polskich Tatr i można do niej dotrzeć w szybki i łatwy sposób z centrum Zakopanego lub z parkingu pod Doliną Strążyską. Miejsce to można uczynić głównym celem swojej wycieczki lub po prostu odwiedzić je po drodze np. na Sarnią Skałę, Kalatówki i do Doliny Strążyskiej. Każdy, kto się na to zdecyduje, zdecydowanie się nie zawiedzie!
Gdzie znajduje się Dolina Białego?
Dolina Białego to dość krótka, bo licząca sobie zaledwie 2,5 km długości dolina reglowa, położona niedaleko Doliny Strążyskiej. Jest zlokalizowana na przedmieściach Zakopanego, w Tatrach Zachodnich, pomiędzy grzbietami Krokwi i Sarniej Skały. Znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego - aby podziwiać piękne widoki i spędzić czas na jej terenie, należy przed wejściem do doliny zaopatrzyć się w bilety wstępu do TPN. Zachodnią granicę Doliny Białego wyznacza Giewont, którego potężny masyw rzuca na nią cień, szczególnie doceniany przez turystów w okresie letnim.
Cała powierzchnia Doliny Białego wynosi ok. 300 ha. Jej wylot jest położony na wysokości ok. 910 m n.p.m. przy Drodze pod Reglami, w odległości ok. 0,5 km od Wielkiej Krokwi. Dolina leży na południowym skraju Lasu Białego, a jej dnem wartko płynie Biały Potok, którego szum towarzyszy turystom w drodze od wylotu doliny aż do niewielkiego lecz bardzo malowniczo położonego wodospadu, którego zobaczenie stanowi główny cel spaceru przez dolinę. Biały Potok wyróżnia się wartkim nurtem oraz średnim spadkiem, który wynosi aż 187 m/km. Warto wiedzieć, że jest to potok o największym średnim spadku w Tatrach.
fot. JerzyGorecki / Pixabay CCO,
Kiedy odwiedzić Dolinę Białego?
Spacer Doliną Białego warto odbyć szczególnie w okresie wiosenno-letnim. W tym czasie dolinka zachwyca przyrodą w pełnym rozkwicie, a w upalne dni przebywanie w jej zacienionej przez Masyw Giewontu niecce pozwala odpocząć od panującego upału i znaleźć przyjemny cień i ochłodę.
Dolina Białego, ze względu swoje korzystne położenie i krótki czas przejścia, jest polecana także dla najmłodszych. Rodzice wybierający się w to miejsce z małymi dziećmi, muszą jednak zadbać o nosidełko lub chustę - przejście przez Dolinę Białego z wózkiem, ze względu na nierówności terenu na szlaku, nie jest bowiem zalecane.
Walory turystyczne i przyrodnicze Doliny Białego
Znakiem rozpoznawczym doliny Białego są budujące ją skały. Są to głównie skały osadowe - wapienie i dolomity, aczkolwiek można napotkać także skupiska łupków. To właśnie kolor białych wapieni, doskonale widocznych chociażby w wodach Białego Potoku sprawił, że miejsce to zyskało swoją nazwę. Oprócz białych wapieni, na dnie potoku można wypatrzeć także... pieniądze! Nie jest to jednak bynajmniej skarb porzucony w tym miejscu przez rozbójników, lecz dzieło współczesnych turystów, którzy do strumienia wrzucają monety na szczęście.
Na terenie Doliny Białego występują liczne skałki, a na potoku progi i niewielkie wodospady. Jeśli chodzi natomiast o roślinność, jest ona charakterystyczna dla pasma regla dolnego. Na terenie doliny rosną świerki, buki i jodły. Występuje tu również kosodrzewina, a także skupiska limb. Z rzadkich roślin warto natomiast wymienić m. in. storzana bezlistnego (obecnie większość botaników skłania się jednak do przekonania, że zniknął z tego terenu), ostrożnia głowacza, gniadosza Hacqueta, a także bardzo rzadkiego skórkotrzęsaka ciernistego - grzyba, który w Polsce występuje jedynie na dwóch stanowiskach, w tym w Dolinie Białego.
fot. Canadian-Nature-Visions / Pixabay CCO
Dolina Białego jest także domem dla ptactwa. W celu ochrony głuszców i cietrzewi zamieszkujących jej tereny, w 1954 r. utworzony tu został rezerwat ścisły, w 1965 r. nazwany im. Stanisława Sokołowskiego. Obecnie piecze nad całą Doliną Białego sprawuje Tatrzański Park Narodowy. Dla ruchu turystycznego otwarty jest cały jej obszar, który możemy przemierzyć od początku do końca, delektując się pięknymi widokami i szumem Białego Potoku.
Dolina Białego wczoraj i dziś. Jaka jest jej historia?
W dawnych czasach górna część Doliny Białego należała do Hali Białe i prowadzono tu wypas owiec. W latach 50-tych XX w. władze komunistyczne prowadziły na tych terenach poszukiwania złóż uranu - podobno miały one służyć do produkcji bomby atomowej. W tym celu na terenie doliny wybudowano dwie sztolnie. W czasie, kiedy odbywały się prace wydobywcze, cała Dolina Białego była zamknięta dla ruchu turystycznego i pilnie strzeżona, aby nikt niepowołany nie dostał się na jej teren.
Szybko jednak okazało się, że złoża uranu znajdujące się w tym miejscu nie są tak duże, jak przewidywano - sztolnie więc zamknięto, a Dolina Białego ponownie stała się miejscem dostępnym dla turystów. Pamiątką po tych działaniach jest zakratowany otwór dolnej sztolni, który można zobaczyć przy żółtym szlaku turystycznym, przebiegającym przez dolinę. Wejście do górnej sztolni znajduje się natomiast na wysokości 1030 m n.p.m. Łączna długość podziemnych korytarzy wytyczonych w Dolinie Białego wynosi ok. 400 metrów.
Jak dostać się na teren Doliny Białego?
Dolina Białego to piękna, bardzo przyjemna dolinka, na której zwiedzanie potrzeba jedynie ok. 1,5 godziny. Idealnie nadaje się więc dla rodzin z dziećmi, a tym także małymi, jednak pod warunkiem, że albo rodzice będą nieśli je w nosidełku lub chuście, albo maluszki pokonają trasę na własnych nogach. Ze względu na nierówności terenu występujące na szlaku, Dolina Białego nie nadaje się do pokonania wózkiem.
Do odwiedzenia Doliny Białego dodatkowo zachęca fakt, że znajduje się ona bardzo blisko Zakopanego - miejscowości, którą wielu turystów nie bez powodu czyni swoją bazą wypadową do licznych atrakcji, jakie oferują polskie Tatry. Rezerwując nocleg w Zakopanem, naszym celem może stać się nie tylko sama Dolina Białego, ale także Dolina Chochołowska, Dolina Strążyska, Dolina Małej Łąki i Dolina Kościeliska. Spacer przez te, przez wielu uznawane za najpiękniejsze tatrzańskie doliny, to absolutny obowiązek dla każdego miłośnika tatrzańskich klimatów!
Zarezerwuj: Noclegi z widokiem na góry
Noclegi w Zakopanem. Gdzie warto szukać zakwaterowania?
Zakopane to idealne miejsce na nocleg dla turystów, którzy planują odwiedzenie Doliny Białego, a także Doliny za Bramką - innej, popularnej dolinki reglowej, zlokalizowanej między Doliną Strążyską a Doliną Małej Łąki. Wizytę w Dolinie za Bramką warto zaplanować tym bardziej, że w przeciwieństwie do pozostałych tatrzańskich dolin, wstęp na jej teren jest całkowicie bezpłatny.
Zakopane to zdecydowanie najpopularniejsza miejscowość górska w Polsce. Jedni kochają jego typowo turystyczny charakter, inni natomiast raczej od niego stronią, poszukując noclegów w mniejszych miejscowościach w okolicy. Dla miłośników turystycznych klimatów, czekają tu liczne i zróżnicowane noclegi - do wyboru mamy m. in. kwatery i pokoje w zakopiańskich pensjonatach i willach, prywatne apartamenty do wynajęcia w centrum miasteczka i pozostałych dzielnicach oraz położone nieco na uboczu domki letniskowe w Zakopanem - idealne zakwaterowanie w sezonie wiosenno-letnim.
Turyści, którzy preferują odpoczywać z dala od tłumów, w bardziej kameralnym kontekście, docenią natomiast noclegi w Murzasichle i Kościelisku - dwóch mniejszych miejscowościach, bezpośrednio sąsiadujących z Zakopanem. Bez względu na to, które miejsce wybierzemy na swoje zakwaterowanie, to właśnie z Zakopanego wyruszymy do Doliny Białego.
Gospoda Harnaś - pokoje gościnne
Kościelisko, ul. Dolina Kościeliska
Kwatery i pokoje Kościelisko 10
Dwa sposoby na dotarcie do Doliny Białego
Wyprawę w to miejsce można połączyć ze spacerem na Sarnią Skałę lub odwiedzenie Doliny Strążyskiej. Przy wlocie do tej ostatniej, przy ulicy Strążyskiej znajduje się parking, na którym można pozostawić auto - z parkingu czarny szlak (Droga pod Reglami) w ok. 25 min. zaprowadzi nas do wejścia do Doliny Białego.
Przeczytaj: Oblężenie w Tatrach. W których miejscach nie spotkasz dzikich tłumów?
Do Doliny Białego można dostać się także nieco szybciej. Jest ona bowiem osiągalna spod Wielkiej Krokwi w ok. 20 min. Samochód można zaparkować przy rondzie Jana Pawła II w zakopiańskiej dzielnicy Kuźnice. Bez względu na to, który wariant wybierzemy, szlak będzie przyjemnie biegł skrajem lasu. Trasa jest łatwa i przyjemna, więc z jej pokonaniem nie powinien mieć problemów żaden turysta.
Na szlaku przez Dolinę Białego. Co ciekawego czeka na nas w drodze nad wodospad?
Przez Dolinę Białego przebiega szlak żółty. Prowadzi on od wylotu doliny wzdłuż Białego Potoku i zoboczami Igły w kierunku Ścieżki nad Reglami. Czas potrzebny na jego pokonanie wynosi ok. 1 godz. Szlak żółty łączy się na rozwidleniu ze szlakiem czarnym, który wiedzie przez Czerwoną Przełęcz na Polanę Strążyską.
Po krótkim spacerze docieramy z parkingu docieramy do miejsca, w którym znajduje się wylot doliny. W tym miejscu zaczyna się szlak żółty, który będzie towarzyszył nam aż do wodospadu. Trasa wiedzie dnem doliny, wzdłuż Białego Potoku.
fot. jamie_nakamura / Pixabay CCO
Równolegle z nią biegnie także ścieżka przyrodnicza im. Stanisława Sokołowskiego (inicjatora powstania TPN). Ścieżka posiada 11 przystanków, na których można zapoznać się bliżej z walorami przyrodniczymi, jakie posiada Dolina Białego.
Podczas spaceru przez Dolinę Białego towarzyszy nam Biały Potok, w którego przekraczaniu pomagają malownicze mostki. Trasa liczy sobie 2,5 km i jest dość popularna więc przy sprzyjającej pogodzie z pewnością nie będziemy nią szli sami. Według danych TPN, Dolina Białego skupia w sobie ok. 5% całego ruchu turystycznego w Tatrach.
fot. spacetech / AdobeStock, CC0
Po ok. 10 minutach docieramy do wejścia do sztolni, która jest zakratowana i zamknięta dla turystów. Po ok. 45 min. spokojnego spaceru okraszonego pięknymi widokami (najpiękniejsze panoramy zaczynają się po przejściu ok. 2 km od wylotu doliny) docieramy do końca doliny. W tym miejscu znajdują się dwa mostki, mały wodospad oraz ławeczka, na której można odpocząć po blisko godzinnym spacerze.
Zobacz również: Szlaki w Tatrach. Poznaj te najpiękniejsze i najpopularniejsze!
To właśnie ten niewielki wodospad jest celem podróży większości osób goszczących w Dolinie Białego - część turystów w tym miejscu zawraca i udaje się w drogę powrotną. Inni, dla których Dolina Białego była jedynie wstępem do dalszej wyprawy, mogą natomiast udać się z tego miejsca do skrzyżowania z Drogą nad Reglami, w kierunku Sarniej Skały, Kalatówek i Doliny Strążyskiej.
fot. spacetech / AdobeStock, CC0
Komentarze
