Dolina Kobylańska - szlaki i ciekawostki

Dolina Kobylańska, nazywana jest również, choć rzadziej, Doliną Karniowską, Dolinką Karniowicką lub Jarem Kobylańskim. Jest to dolinka o długości około czterech kilometrów, znajduje się w granicach wsi Kobylany i Karniowice, około 20 km od Krakowa. Położona jest na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej i jest jedną z dolin wchodzących w skład Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie.

Dolina znajduje się na Wyżynie Olkuskiej, a jej wylot dochodzi do Rowu Krzeszowickiego. Najwyższe wzgórza w rejonie Gzylowej Skały wznoszą się na wysokość 455 m n.p.m., natomiast wylot doliny ma rzędną 300 m n.p.m.

Wylot Doliny Kobylańskiej znajduje się na północnych krańcach zabudowań wsi Kobylany. Do celu dojść można drogą asfaltową, choć jeszcze niedawno do doliny prowadziła ścieżka z płyt betonowych, ułożonych obok koryta potoku Kobylanka mającego źródła w tej właśnie dolinie. Koryto tego potoku było równocześnie drogą dojazdową dla okolicznych mieszkańców. Do doliny od strony zachodniej prowadzi specjalna ścieżka z parkingu położonego przy drodze do Będkowic. Na początek doliny prowadzi droga z parkingu położonego w centrum Będkowic.

Wylot doliny ograniczony jest bramą skalną o szerokości około 30 m, znajdującą się pomiędzy Ponad Gnój Turnią i drugą, bezimienną turniczką. Wyżej, pomiędzy Żabim Koniem i Małą Płytą jest druga brama skalna, zwana Bramą Kobylańską. W okolicy tej bramy znajduje się trawiaste i płaskie rozszerzenie dna doliny. Prowadzą stąd w ścianach wschodniego zbocza wąwozu schody do znajdującej się w grocie skalnej kapliczki Matki Boskiej. Wmurowana po lewej stronie tablica głosi: „Rok pamiętny objawienia Matki Boskiej 1914. Tu jest moja wola stwierdzają wierni”. Spod kapliczki możemy podziwiać ładny widok na dolinę.

Wyżej ścieżka przekracza potok prowadząc obok samotnej skalnej iglicy wystającej z ziemi. Jest to Płetwa. Górna część doliny porośnięta jest lasem mieszanym. W nim również znajdują się wysokie skały wapienne. W górnej części doliny wychodząc z lasu widzimy skałę, na wierzchołku której rośnie wykrzywiona przez wiatr sosna.

Dnem Doliny Kobylańskiej płynie potok Kobylanka, w niektórych miejscach zanikający. Zasilany jest wieloma źródłami i wywierzyskami, jednym z nich jest Źródło św. Antoniego znajdujące się tuż obok ścieżki w dolnej części doliny. Przepływ wód w dolinie w większości odbywa się podziemnymi szczelinami i pustkami krasowymi.

Dolina Kobylańska jest często odwiedzana przez wypoczywających na łonie natury wczasowiczów. Oprócz wspinaczy, upodobali ją sobie także paralotniarze i grotołazi, odbywają się w niej liczne kursy, odwiedzają ją wycieczki szkolne.

Wspinaczka skalna w Dolinie Kobylańskiej

Dolina Kobylańska jest jednym z głównych terenów wspinaczki skalnej na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Skały wspinaczkowe znajdują się na obydwu jej zboczach, górując nad ścieżką szlaku turystycznego wiodącą dnem doliny.

Najbardziej oblegane przez wspinaczy są skały w dolnej, południowej części doliny. Znajdują się blisko parkingu w Kobylanach i są na otwartym terenie. Skały w środkowej i górnej części doliny są bardziej ukryte w lesie, ale zapewniają spokój i często długie drogi wspinaczkowe. Większość skał ma dobrą asekurację, zwłaszcza te w dolnej części doliny.

Atrakcje przyrodnicze Doliny Kobylańskiej

Dolina Kobylańska jest nie tylko piękna krajobrazowo, ale ma również niezwykle ciekawą przyrodę. Na wapiennych skałach występują bogate zbiorowiska muraw kserotermicznych i naskalnych, zaś na piargach - rzadki gatunek paproci zachyłka Roberta. W płaskich rozszerzeniach doliny roślinność pastwiskowa (Lolio-Suretum) i krzaczaste zarośla. Nad potokami znaleźć można zbiorowiska ziołorośli i szuwaru mannowego (Sparganio-Glycerietum). Wiosną przed rozwojem liści przez drzewa bujnie zakwitają tutaj: śledziennica skrętolistna, zawilec gajowy i żółty, kokorycz pełna - co ciekawe, wśród fioletowych kwiatów trafiają się osobniki o białych kwiatach, fiołki, zdrojówka rutewkowata, pierwiosnek lekarski, miodunka ćma, knieć błotna, a w cienistych miejscach w lesie przylaszczka pospolita i kopytnik pospolity.

Na różnorodność zbiorowisk leśnych składają się: lasy grądowe, brzozowe młodniki i lasy sosnowo-dębowe. Na zachodniej stronie zbocza górnej części wąwozu występuje rzadki endemiczny gatunek brzoza ojcowska i jedyne na całej Jurze Krakowsko – Częstochowskiej stanowisko krzaczastej brzozy Szafera.

Dolina Kobylańska i szlaki turystyczne