Tutaj wszystko się zaczęło…
Historycy uznają, że właśnie osadnictwo na Górze Zamkowej dało początek Chełmowi. Znajdują się tu bowiem pozostałości grodu obronnego z X wieku oraz zamku książęcego z XIII w. wzniesionego przez Daniela Romanowicza. W XIV wieku stała tutaj wieża obronna będąca siedzibą kasztelanów chełmskich. Po likwidacji unii władze carskie nakazały wybudowanie na Wysokiej Górce prawosławnej murowanej cerkwi pod wezwaniem świętych Cyryla i Metodego. Budowę ukończono w 1884 roku. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1919 roku cerkiew, jako pomnik rusyfikacji tych terenów rozebrano do fundamentów. Dziś na górze wznosi się krzyż z wyrzeźbiona w drewnie postacią Chrystusa.
Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Głównym obiektem Góry Zamkowej, nazywanej też Górą Chełmską, jest majestatyczna bazylika, która powstała w miejscu cerkwi ufundowanej przez księcia Daniela Romanowicza w XIII wieku. Istniejąca obecnie świątynia to typowy przykład architektury późnego baroku (budowę kościoła ukończono w 1756 r.).
Kościół otaczają inne budynki. Wśród nich uwagę zwraca barokowa Brama Uściługska, najstarszy zachowany budynek w mieście.
Poza tym na Górze Zamkowej znajdują się jeszcze:
• klasycystyczny Pałac Biskupów Unickich
• klasztor bazylianów
• budynek Chełmskiego Prawosławnego Bractwa Bogurodzicy
• dzwonnica
• pomnik prymasa Stefana Wyszyńskiego – na placu przed bazyliką
• Organistówka, dawny unicki szpital dla ubogich
PIĘKNIE