Góry Kaczawskie. Odkrywamy sekrety Krainy Wygasłych Wulkanów!
Góry Kaczawskie to pod wieloma względami wyjątkowe miejsce na mapie naszego kraju. Jest to bowiem jedyny region w Polsce, w którym można napotkać na pozostałości ze wszystkich okresów wulkanizmu, jakie miały miejsce na dzisiejszych terenach zajmowanych przez Polskę. Wiele z obecnych na tym obszarze gór to wygasłe wulkany, o których niecodziennym pochodzeniu nie każdy turysta zdaje sobie sprawę.
Oprócz nieczynnych już na szczęście wulkanów, Góry Kaczawskie i Pogórze Kaczawskie kryją w sobie wiele innych, nie mniej interesujących atrakcji. Jest to więc miejsce, które zdecydowanie warto odwiedzić, zwłaszcza jeśli kochamy górskie okolice, chętnie poznajemy stare dzieje odkrywanych stopniowo terenów oraz chcemy aktywnie spędzić czas na łonie natury.
Gdzie leżą Góry Kaczawskie?
Góry Kaczawskie są zlokalizowane w południowo zachodniej części Polski i stanowią część pasma górskiego Sudetów Zachodnich. Góry Kaczawskie zajmują powierzchnię 227 km2, a długość ich pasma wynosi ok. 30 km. Wraz z Pogórzem Kaczawskim zajmują łączną powierzchnię 1075 km2. Od północy Góry Kaczawskie graniczą z Pogórzem Kaczawskim, ich wschodnią granicę wyznaczają Góry Wałbrzyskie, a południową Rudawy Janowickie i Kotlina Jeleniogórska. Na zachodzie od Gór Kaczawskich znajduje się natomiast Pogórze Izerskie.
Góry Kaczawskie zbudowane są głównie ze skał tzw. metamorfiku kaczawskiego. Składają się z czterech grzbietów - są to Grzbiet Północny, Grzbiet Mały, Grzbiet Południowy i Grzbiet Wschodni. Trzy pierwsze spośród nich mają przebieg północny zachód - południowy wschód, natomiast Grzbiet Wschodni rozciąga się południkowo i posiada nieregularny kształt.
Grzbiety Gór Kaczawskich tworzą rozległe masywy, które posiadają dość urozmaiconą linię grzbietową i łagodne zbocza. Na tych terenach próżno jednak szukać wysokich i trudnych do zdobycia szczytów - Góry Kaczawskie świetnie nadają się więc do odkrywania dla początkujących turystów i rodzin z dziećmi.
fot. razmich / pixabay.com, CC0
Najwyższy szczyt Gór Kaczawskich i kontrowersje z nim związane
Wskazanie najwyższego szczytu Gór Kaczawskich nie jest takie proste, jak mogłoby się to wydawać! Jeszcze do niedawna to zaszczytne miano przypadało górze Skopiec, która wznosi się na wysokość 724 m n.p.m. Konkurowały z nią inne szczyty górskie - Folwarczna (723 m n.p.m.), Skopiec (724 m n.p.m.) i Okole.
Według najnowszych pomiarów, najwyższym szczytem Gór Kaczawskich jest jednak Okole, którego wysokość wynosi 725 m n.p.m. - szczyt jest więc o zaledwie 1 metr wyższy od Skopca i o 2 metry od Folwarcznej. Jako że pomiary nadal trwają, być może wkrótce okaże się, że najwyższym szczytem Gór Kaczawskich tak naprawdę jest inne wzniesienie.
Okole - (aktualnie) najwyższy szczyt Gór Kaczawskich
Okole jest nie tylko najwyższym szczytem Gór Kaczawskich, ale także wzniesieniem bardzo ciekawym pod względem turystycznym. Można się na niego dostać w bardzo prosty i szybki sposób szlakiem niebieskim i żółtym od strony Chrośnicy. Okole to także jeden ze słynnych wygasłych wulkanów, od których Góry Kaczawskie i Pogórze Kaczawskie zawdzięczają swoją drugą nazwę Krainy Wygasłych Wulkanów.
Nazwa szczytu wywodzi się najprawdopodobniej od słowa "naokoło", które świetnie oddaje charakter tego wzniesienia - Okole słynie bowiem ze swoich świetnych walorów widokowych. Na jego szczycie znajduje się sporych rozmiarów platforma widokowa. Ze szczytu najwyższego aktualnie wzniesienia Gór Kaczawskich możemy podziwiać pozostałe wierzchołki tego pasma górskiego, Sudety oraz Karkonosze.
Kraina Wygasłych Wulkanów i jej walory turystyczne
Góry Kaczawskie posiadają jeszcze jedną, znaną wszystkim miłośnikom górskich wycieczek nazwę. Jest nią Kraina Wygasłych Wulkanów, która nie zrodziła się bynajmniej z fantazji, lecz wskazuje na faktyczną działalność wulkanów na tych terenach. Jak już wspomnieliśmy wyżej, Kaczawskie Góry i Pogórze Kaczawskie są bowiem jedynym miejscem w naszym kraju, na którym zachowały się ślady działalności wulkanicznej.
fot. razmich / pixabay.com, CC0
Na szczęście, wszystkie wulkany znajdujące się na tych terenach mają status wygasłych - nie grozi nam więc ich erupcja w przyszłości! Na pierwszy rzut oka widać jednak wulkaniczne pochodzenie gór, o którym świadczy chociażby zaokrąglony wierzchołek, charakterystyczny dla czynnych wulkanów rozsianych po różnych miejscach na świacie, w tym chociażby słynnej europejskiej Etnie, która od czasu do czasu daje o sobie znać. Wygasłymi wulkanami są trzy najwyższe szczyty Gór Kaczawskich, a więc kolejno Okole, Skopiec i Folwarczna.
Kraina Wygasłych Wulkanów leży na Dolnym Śląsku, a konkretnie pomiędzy Złotoryją i Jelenią Górą, na obszarze Gór Kaczawskich i Pogórza Kaczawskiego. Jest to bardzo ciekawy pod wieloma względami obszar na mapie naszego kraju, którym interesują się nie tylko turyści, ale także naukowcy, a w szczególności geolodzy.
Według ich badań, Góry Kaczawskie liczą sobie ponad 500 mln lat. Najstarsze ślady działalności wulkanicznej na tym obszarze sięgają natomiast 250 mln lat w przeszłość. Dawniej na tych terenach istniały potężne góry i aktywne wulkany - pozostały po nich natomiast stosunkowo niewielkie wzniesienia, które obecnie tworzą Góry Kaczawskie i Pogórze Kaczawskie.
Szlak Wygasłych Wulkanów
Na terenie Krainy Wygasłych Wulkanów wytyczonych jest wiele interesujących szlaków turystycznych. Jeden z nich zasługuje jednak na szczególną uwagę - jest to Szlak Wygasłych Wulkanów, przez wielu turystów uznawany za najpiękniejszą trasę turystyczną przebiegającą przez Pogórze Kaczawskie. Szlak liczy sobie, w zależności od źródła, od 85 do 100 km długości. Ma postać pętli, która rozpoczyna się i kończy w Złotoryi lub w Legnickim Polu.
Poznaj: Najpiękniejsze szlaki górskie w Polsce
fot. razmich / pixabay.com, CC0
Ostrzyca - Śląska Fudżijama i najwyższe wzniesienie na Pogórzu Kaczawskim
Ostrzyca (oficjalnie jej wysokość wynosi 501 m n.p.m., choć ostatnie badania wskazują, że Ostrzyca jest jednak nieco niższa - jej wysokość to 499 m n.p.m.) jest najwyższym szczytem Pogórza Kaczawskiego. Na tle innych wzniesień wyróżnia się wyrazistą, stożkową sylwetką charakterystyczną dla wulkanów. To właśnie jej zawdzięcza swoją drugą nazwę Śląskiej Fudżijamy.
Nieprzeciętne walory geokologiczno-geomorfologiczne i botaniczne Ostrzycy sprawiły, że w najwyższych pariach wzniesienia utworzono rezerwat przyrody "Ostrzyca Proboszczowicka", który rozciąga się na powierzchni 3,81 ha. Na jego terenie można napotkać wiele ciekawych okazów ze świata roślin. Na teren rezerwatu prowadzi kamiennymi schodami szlak dojściowy.
fot. bbsferrari / AdobeStock, CC0
Ostrzyca jest uznawana za jeden z najlepszych punktów widokowych na całym Pogórzu Kaczawskim. Dodatkowo, u podnóża wzniesienia znajduje się teren rekreacyjny - można tu rozpalić ognisko, schronić się przed słońcem, wiatrem i opadami atmosferycznymi pod zakrytą wiatą, a także przyjemnie spędzić czas, ciesząc się bliskością natury.
Kiedy warto odwiedzić Góry Kaczawskie?
W regionie Gór Kaczawskich warto zagościć przez cały rok! Miejsce to świetnie nadaje się na wycieczkę zarówno w ciepłym okresie wiosenno-letnim, jak i w chłodne miesiące jesienno-zimowe. Turyści, którzy mieli okazję zagościć w tym wyjątkowym miejscu na mapie Polski, wskazują jednak dwie pory roku, w których Góry Kaczawskie prezentują się zdecydowanie najpiękniej - są to wiosna i jesień.
W okresie wiosennym, a szczególnie na przełomie kwietnia i maja, porastające te tereny drzewa i krzewy rozpoczynają kwitnienie, przyroda budzi się do życia i zachwyca swoimi urokami. Co więcej, na łąkach Pogórza Kaczawskiego kwitną także storczyki, których zobaczenie w naturalnym środowisku wzbudzi zachwyt w każdym miłośniku dzikiej przyrody. Jesienią, Góry Kaczawskie zachwycają natomiast pełną feerią barw oraz mglistymi krajobrazami, które sprawiają, że odkrywanie ich tajemnic przybiera aurę tajemniczości.
fot. jggrz / pixabay.com, CC0
Gdzie szukać zakwaterowania w okolicy?
Góry Kaczawskie to zdecydowanie mniej znane góry niż chociażby położone w ich w pobliżu Góry Izerskie. Jest to jednak niewątpliwy atut, który szczególnie docenią osoby kochające odkrywanie mniej znanych i co za tym idzie, także mniej uczęszczanych górskich okolic w naszym kraju. Jako że Górom Kaczawskim nie sposób odmówić walorów turystycznych, ich odwiedzenie można polecić z czystym sumieniem!
Warto to zrobić tym bardziej, że na ich teren można dostać się w stosunkowo łatwy sposób. Za bazę wypadową do zwiedzenia Gór Kaczawskich i Pogórza Kaczawskiego większość turystów wybiera największą miejscowość w regionie, a mianowicie Jelenią Górę.
Pokoje gościnne - ,,Kasztelańska 8 "
Stara Kamienica, ul. Kasztelańska
Kwatery i pokoje Stara Kamienica 10
Noclegi w Jeleniej Górze znajdziemy bez większego problemu - na turystów czeka tu szeroki i zróżnicowany wybór obiektów noclegowych, spośród których warto wymienić chociażby pokoje i kwatery do wynajęcia, apartamenty, hotele i inne. Na uwagę w okresie wiosenno-letnim zasługują natomiast położone nieco na uboczu, w otoczeniu przyrody, domki letniskowe w Jeleniej Górze i okolicy.
Turyści, którzy chcą połączyć przyjemne z pożytecznym i zatrzymać się w wyjątkowej pod względem turystycznym miejscowości Gór Kaczawskich, powinni zwrócić szczególną uwagę na noclegi w Złotoryi. Złotoryja to miejscowość, która słynie z licznych zabytków oraz historii związanej z poszukiwaniem złota. W miejscowości zakwaterowanie znaleźć można m. in. w gospodarstwach agroturystycznych i domkach letniskowych.
Kolejną, polecaną miejscowością oferującą zakwaterowanie w Górach Kaczawskich, jest także Komarno - niewielka wieś, z której można wygodnie dostać się na jeden z najbardziej znanych szczytów Gór Kaczawskich - na Skopiec.
Agroturystyka Eden w Krainie Wygasłych Wulkanów
Świerzawa, ul. Złotoryjska
Noclegi pracownicze Świerzawa 7.2
Atrakcje turystyczne Gór Kaczawskich i Pogórza Kaczawskiego
Góry Kaczawskie to bardzo atrakcyjny pod względem turystycznym obszar naszego kraju. Zachwyca urozmaiconym ukształtowaniem terenu, bogatą siecią szlaków turystycznych oraz licznymi zamkami, jakie napotkać można podczas odkrywania kolejnych części Gór Kaczawskich. Region ten można z powodzeniem zwiedzać pieszo, a także na rowerze - na miłośników dwóch kółek czekają tu rzadko uczęszczane przez samochody drogi, a także urokliwe leśne dróżki, które pozwalają zapuścić się w głąb Gór Kaczawskich.
Miłośnicy pięknych widoków również będą zachwyceni! Ze szczytów Gór Kaczawskich rozciągają się piękne widoki, obejmujące m. in. Góry Izerskie, Rudawy Janowickie i Karkonosze. Z tego miejsca można wybrać się także na dalszą wycieczkę w Sudety i na Dolny Śląsk i zobaczyć jeszcze więcej, nie mniej interesujących miejsc. Zanim jednak opuścimy Góry Kaczawskie, zapoznajmy się z ich atrakcjami. Wybrane z nich prezentujemy poniżej!
Dowiedz się więcej: Czartowska Skała - samotne wzniesienie w Krainie Wygasłych Wulkanów
Złotoryja - miasto złota i zabytków
Złotoryja to największa miejscowość Gór Kaczawskich oraz miejsce, którego zdecydowanie nie można przegapić. Jej historia jest nieodłącznie związana z wydobywaniem złota, po którym pozostała Kopalnia Złota Aurelia - turyści mogą zwiedzać 100-metrową sztolnię z XVII w.
W pobliżu Rynku w Złotoryi znajduje się słynne Muzeum Złota, w którym zgromadzono liczne eksponaty związane ze zlotem, historią jego wydobywania w tych okolicach, a także bogatą kolekcję minerałów, charakterystycznych dla Gór Kaczawskich. Aby dodatkowo uczcić wydobywcze tradycje Złotoryi, co roku odbywają się tu Mistrzostwa Polski w Płukaniu Złota.
fot. Darek Bednarek / AdobeStock, CC0
W Złotoryi na turystów czekają także liczne zbytki. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że miejscowość ta jest przez historyków uznawana za najstarsze polskie miasto lokowane na prawie magdeburskim - prawa miejskie Złotoryja uzyskała bowiem już w 1211 r.
Podczas spaceru po mieście trzeba koniecznie zobaczyć następujące zabytki - Baszta Kowalska, Kościół Najświętszej Marii Panny z wieżą widokową, Kościół św. Jadwigi, Rynek z Ratuszem, Fontannę Delfinów i Górników. W mieście można podziwiać także liczne zabytkowe, zdobione kamienice, które potwierdzają dawne bogactwo i świetność tej miejscowości.
Sprawdź: TOP 10 miejscowości w polskich górach. Gdzie się wybrać?
Zamek Grodziec - najpiękniejsza gotycko-renesansowa rezydencja na Śląsku
Podczas zwiedzania regionu Gór Kaczawskich nie sposób przegapić także słynnych zamków i ich ruin, spośród których wiele mieści się w naprawdę malowniczych i ciekawych okolicach. Pierwszym z nich jest Zamek Grodziec zlokalizowany w małej, urokliwej miejscowości o tej samej nazwie. Jest to gotycko renesansowy zamek, wzniesiony na powulkanicznym wzgórzu, na wysokości 389 m n.p.m.
fot. Mariusz Świtulski / AdobeStock, CC0
Zamek Grodziec posiada długą historię, która sięga XII w. W kolejnych latach swojego istnienia był systematycznie rozbudowywany i powiększany. W świetnym stanie przetrwał do wojen husyckich, podczas których został zniszczony. Został odbudowany w XV w. i stał się jedną z najpiękniejszych rezydencji gotycko-renesansowych na Śląsku. Tym mianem cieszy się po dziś dzień. Zamek Grodziec jest dostępny turystom przez cały rok - można się w nim zatrzymać na nocleg, a także wziąć udział w rozmaitych imprezach.
Zamek Bolków i jego walory turystyczne
Zamek Bolków pochodzi z XII w. i przez lata był systematycznie przebudowany i powiększony. W czasach księcia Bolka II stał się twierdzą i siedzibą skarbca książęcego. Nie ominęły go jednak wojny, zawirowania polityczne i kolejne zmiany właścicieli. Mimo tego, Zamek Bolków przetrwał do naszych czasów i można go zwiedzać - jest dostępny dla zwiedzających niemal w całości. W jego wnętrzach obecnie mieści się jeden z oddziałów Muzeum Karkonoskiego.
fot. DzidekLasek / AdobeStock, CC0
Na terenie Zamku Bolków warto zwrócić uwagę na słynną wieżę z dziobem, Dom Gotycki oraz Dom Niewiast z pięknym dziedzińcem ze starą studnią. W Muzeum możemy natomiast podziwiać wystawę pt. Budownictwo Obronne Księstwa Świdnicko-Jaworskiego z najstarszymi obiektami murowanymi budownictwa obronnego z regionu - są to m. in. Zamek Czocha, Zamek Wleń, Zamek Gryf, Wieża Rycerska i sam Zamek Bolków. Na terenie Zamku Bolków odbywają się także imprezy, w tym słynne Castle Party - spotkanie miłośników muzyki gotyckiej.
Przeczytaj: 7 zamków, w których starszy! Najciekawsze miejsca na urlop!
Zamek Wleń - najstarszy murowany zamek w Polsce
Kolejną miejscowością na mapie Gór Kaczawskich, którą warto odwiedzić jest Wleń. Jest to niewielkie, ale za to bardzo malowniczo położone miasto w Dolinie Bobru. Wleń znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Dolina Bobru i oferuje sporo miejsc wartych odwiedzenia. Na uwagę zasługuje m. in. zespół pałacowo-parkowy, kościół św. Jadwigi, kościół św. Mikołaja z XIV wieku, ratusz, a także zabytkowe kamienice zlokalizowane w centrum miasteczka.
fot. dulak / AdobeStock, CC0
Zabytkiem, z którego najbardziej słynie miejscowość, jest jednak Zamek Wleń. Pochodzi on z czasów piastowskich i podobnie, jak powyżej opisane zamki, także i on jest udostępniony do zwiedzania. Na szczególną uwagę zasługuje nie tylko sama budowla, ale także piękny widok, jaki roztacza się z jego szczytu, który obejmuje całą rozległą panoramę Sudetów Zachodnich. Co istotne, Zamek Wleń jest najstarszym murowanym zamkiem w naszym kraju - jego początki sięgają bowiem już X w.
Zobacz również: Pomysły na polskie wakacje. Zwiedzamy zamki
Zamek Świny
Goszcząc na Dolnym Śląsku nie sposób przegapić jeszcze jednego zamku. Jest on położony niedaleko Zamku Bolków, na sąsiadującym z nim wzgórzu. Zamek Świny, bo to o nim mowa, powstał w XIII w. i początkowo pełnił funkcję grodu, aby następnie stać się zamkiem obronnym. Ten przekształcony został natomiast w XVII w. w zamek mieszkalny.
fot. Lukasz Struk / AdobeStock, CC0
Jeszcze kilka lat temu zamek był ruiną, którą niejednokrotnie starano się odbudować - niestety ze słabym skutkiem. Dziś na szczęście jest nadzieja, że wkrótce się to zmieni! W 2019 r. Zamek Świny został bowiem zakupiony przez nowego właściciela, który prowadzi na nim prace konserwatorskie.
Część Zamku Świny została już odrestaurowana i udostępniona do zwiedzania, reszta czeka na dalsze prace naprawcze i konserwatorskie. Być może w przyszłości na Zamku Świny powstanie także klimatyczny hotel, jak jednak dalej potoczy się jego historia - czas pokaże!
Komentarze
