Góry Opawskie - Perła Ziemi Opolskiej
Góry Opawskie to niepozorne pasmo górskie, które kryje w sobie całkiem sporo tajemnic oraz ciekawych miejsc zdecydowanie wartych odwiedzenia. Nie bez powodu nazywa się je "Perłą Ziemi Opolskiej" - Góry Opawskie to bowiem jeden z najpiękniejszych i najbardziej atrakcyjnych pod względem oferty turystycznej zakątków tego malowniczego regionu.
Góry Opawskie oferują liczne trasy turystyczne o zróżnicowanym poziomie trudności, przepiękne krajobrazy rodem z wakacyjnych pocztówek oraz wiele ciekawych miejsc, zabytków i zakątków, przy których warto zatrzymać się na dłużej, poznać ich historię oraz niesamowite opowieści krążące wśród lokalnej społeczności i przekazywane z pokolenia na pokolenie. Góry Opawskie to fantastyczna meta podróży także dla wszystkich miłośników ciszy, spokoju i bliskości przyrody - wszystko to i jeszcze więcej znajdą bowiem na opawskich szlakach turystycznych.
Położenie geograficzne Gór Opawskich
Góry Opawskie leżą dokładnie na granicy między Polską a Czechami, w południowej części województwa opolskiego. Przez geografów są uznawane jako część Jeseników - najdalej wysuniętego na wschód pasma górskiego Sudetów. Ich zachodnią granicę wyznacza Przedgórze Paczkowskie, na wschód i północny wschód od nich znajduje się Płaskowyż Głubczycki. Najwyższy szczyt po polskiej stronie to Biskupia Kopa licząca sobie 890 m n.p.m., w czeskiej części natomiast najwyższy jest Příčný Vrch (w tłumaczeniu "Góra Poprzeczna"), który mierzy 975 m n.p.m.
fot. Arcaion_ / Pixabay.com
Góry Opawskie są bardziej majestatyczne, rozległe i wysokie po stronie czeskiej - to właśnie naszym południowym sąsiadów przypadł bowiem w udziale ich bardziej atrakcyjny pod względem krajobrazowym i wspinaczkowym fragment. W Czechach to pasmo górskie jest nazywane Złotogórskimi Pagórkami (dlaczego akurat tak - wyjaśnimy w dalszej części artykułu). Bardzo często w czeskim piśmiennictwie pojawia się także nazwa Jeseniki, która pochodzi od większego regionu górskiego, do którego przynależą Góry Opawskie. Nie oznacza to jednak, że po polskiej stronie Góry Opawskie są mało atrakcyjne. Wręcz przeciwnie - podobnie jak całe Sudety, oferują mnóstwo atrakcji, które zaspokoją potrzeby praktycznie każdego miłośnika długich górskich wycieczek. Świetnym wyborem są np. Rudawy Janowickie z kolorymi jeziorkami i innymi ciekawostkami.
Skąd pochodzi nazwa Góry Opawskie?
Obecna polska nazwa Góry Opawskie została oficjalnie przyjęta tuż po II wojnie światowej. Jej pochodzenie jest bardzo proste do ustalenia - nazwa ta nawiązuje bowiem do przepływającej w pobliżu tego pasma górskiego rzeki Opawy orz historycznego Księstwa Opawskiego, które w dawnych czasach istniało na tych terenach. Dawniej Góry Opawskie, jako część Jeseników, były w potocznym języku określane wspólnym mianem Gór Pradziadowych. Nazwa ta została zaczerpnięta od Pradziada (1491 m n.p.m.), najwyższego wzniesienia w Jesenikach.
Po czeskiej stronie Góry Opawskie cieszą się przepiękną nazwą Złotogórskich Pagórków (czes. Zlatohorská Vrchovina). Nazwa ta została im nadana w takim brzmieniu nie bez istotnego powodu - pochodzi bowiem od małej czeskiej miejscowości Zlate Hory, która w dawnych czasach była liczącym się w całym regionie ośrodkiem wydobywczym złota. Góry Opawskie w Niemczech nazywano z kolei Górnośląskim Zakątkiem Górskim, gdyż był to wówczas jedyny górski obszar znajdujący się w niemieckiej części Górnego Śląska.
Krótka charakterystyka Gór Opawskich
Góry Opawskie są najdalej na wschód wysuniętą częścią polskich Sudetów oraz jedynym pasmem górskim znajdującym się w województwie opolskim. Region ten jest niezwykle atrakcyjnym pod względem turystycznym, krajobrazowym i przyrodniczym miejscem. Jego zaletą jest także fakt, że Góry Opawskie podobnie jak Góry Sowie, są niewysokie i łatwe do pokonywnia zarówno przez osoby dorosłe, jak i dzieci oraz seniorów.
Nic więc dziwnego, że cieszą się tak dużym zainteresowaniem wśród miłośników spokojnych spacerów oraz rodzin z dziećmi. Istnieje jednak jeszcze jeden ważny powód, dla którego Góry Opawskie są tak chętnie odwiedzane przez turystów - ich najwyższy szczyt, Biskupia Kopa (890 m n.p.m.) znajduje się bowiem na liście Korony Gór Polski.
Góry Opawskie rozciągają się na łącznej powierzchni 130 km2. Większość znajdujących się na ich terenie wzniesień jest niewysoka, przez co nie sprawia większych problemów ze zdobyciem. Turyści mogą przy okazji przyjemnie spędzić czas w urokliwych dolinkach, podziwiać interesujące formacje skalne oraz spotkać się oko w oko z niezmąconą przyrodą, której ducha szczególnie dobrze można wyczuć w gęstych lasach porastających łagodne zbocza Gór Opawskich.
Ten górski region obfituje bowiem w interesującą faunę i florę, którą przez zniszczeniem chroni Park Krajobrazowy Góry Opawskie. Jego największy urok tkwi jednak nie tylko w samych wzniesieniach, które nie są przecież zbyt spektakularne - szczególny zachwyt w turystach wzbudzają bowiem także malownicze przełomy rzeki Biała Głuchołaska oraz Złotego Potoku majestatycznie ulokowanego w dolinie Złotego Potoku.
"Góra graniczna" Biskupia Kopa
Najwyższym szczytem w Górach Opawskich w całym województwie opolskim jest Biskupia Kopa. Jej wysokość wynosi 890 m n.p.m. Z uwagi na to, że jest to najwyższe wzniesienie w tym paśmie górskich, Biskupia Kopa jest zaliczana w poczet Korony Gór Polski, przez co stanowi obowiązkową metą podróży wszystkich osób biorących udział w tej wyjątkowej inicjatywie.
Biskupia Kopa to szczyt graniczny, co w praktyce oznacza, że wiodą na niego zarówno szlaki zaczynające się w Czechach, jak i trasy turystyczne wytyczone na terenie Polski. Po polskiej stronie na Biskupią Kopę można dostać się jednym z pięciu szlaków turystycznych oraz jedną ścieżką dydaktyczną. Na szczycie wzniesienia znajduje się 18-metrowa wieża widokowa, która pod względem administracyjnym leży po czeskiej stronie. Z jej szczytu można podziwiać przepiękną panoramę okolicy i wypatrzeć m. in. Góry Złote, Masyw Śnieżnika, Jesioniki, jeziora Nyskie i Otmuchowskie. Przy dobrej pogodzie widok rozpościera się aż po Karkonosze i Tatry Zachodnie oddalone od Biskupiej Kopy o ponad 200 km.
Biskupia Kopa od wieków pełni funkcję naturalnej góry granicznej. W XIII w. oddzielała od siebie biskupstwa ołomunieckie i wrocławskie, następnie rozgraniczała obszary podlegające władzy możnych rodów Hohenzollernów i Habsburgów. W XX w. wyznaczała natomiast granicę administracyjną między Niemcami i Czechosłowacją, aby wreszcie dziś, w naturalny sposób wskazywać przebieg granicy polsko-czeskiej.
fot. winluk06_P / Pixabay.com
Pozostałe wzniesienia w Górach Opawskich
Masyw Biskupiej Kopy obejmuje także trzy mniejsze wzniesienia - są to Srebrna Kopa (785 m n.p.m.), Zamkowa Góra (571 m n.p.m.) oraz Szyndzielowa Kopa (533 m n.p.m.). Wraz z Biskupią Kopą są to najwyższe wzniesienia Gór Opawskich, lecz nie jedyne.
Inne, mniej już imponujące pod względem wysokości szczyty na ich terenie to bowiem m. in. Góra Parkowa nazywana także Górą Chrobrego, Długota leżąca na terenie Lasu Prudnickiego, Okopowa, Kozia Góra, Lipowiec oraz Gołębia Góra. Wszystkie tworzą charakterystyczny, pagórkowaty krajobraz, którym na tle innych pasm górskich tak wyróżniają się Góry Opawskie.
fot. Arcaion / Pixabay.com
Góry Opawskie noclegi, czyli gdzie w powiecie nyskim warto zatrzymać się na noc?
Góry Opawskie to bardzo chętnie odwiedzane przez turystów miejsce na mapie polskich gór. Nic więc dziwnego, że posiada ono rozbudowaną i urozmaiconą bazę noclegową, gotową na przyjęcie licznej rzeszy wędrowców spragnionych górskich wrażeń. Jeśli chodzi o Góry Opawskie noclegi warto rezerwować w miejscach, z których łatwo dostać się na szlaki turystyczne i do miejscowych atrakcji.
Pod tym względem zdecydowany prym wiodą dwie miejscowości zlokalizowane w powiecie nyskim - Jarnołtówek i Pokrzywna. Ich korzystne położenie tuż przy wejściu na najpopularniejsze szlaki i świetna oferta noclegowa sprawiają, że turyści zatrzymują się w w nich bardzo chętnie.
Noclegi w Jarnołtówku można rezerwować w miejscowych gospodarstwach agroturystycznych, kwaterach i pokojach do wynajęcia, a także skorzystać z oferty miejscowego hotelu.
Miejsca noclegowe są dostępne także w pensjonatach prowadzonych przez lokalnych mieszkańców. Nie mniej atrakcyjnym miejscem zakwaterowania w Górach Opawskich jest wieś Pokrzywna. Noclegi w Pokrzywnej oferuje m. in. Góralska Chata - wygodny apartament, położony nieopodal szlaków górskich prowadzących na Biskupią Kopę.
Zobacz również: Malowniczy dom w Górach Opawskich. Odkryj niezwykłe miejsce!
Na nocleg w Górach Opawskich można wybrać także jedyne działające w tych okolicach schronisko PTTK - "Pod Biskupią Kopą". 
fot. matowski / zdjecia.nocowanie.pl
Obiekt jest położony na wysokości 850 m n.p.m. na terenie Parku Krajobrazowego Gór Opawskich, tuż przed szczytem Biskupiej Kopy. Ze względu na lokalną tradycję, w schronisku opłaca się pojawić wyłącznie w casualowym ubraniu - każdy turysta, który ośmieli się bowiem przekroczyć jego próg w krawacie, z Biskupiej Kopy zejdzie... bez niego. Odcięte nożycami krawaty można natomiast podziwiać w Sali Kominkowej schroniska.
Wybierz nocleg:
Jak wygodnie dostać się w Góry Opawskie?
Dojazd w Góry Opawskie jest łatwy i przebiega bardzo sprawnie. Jeśli zależy nam na wygodzie, warto postawić na własne auto, którym wygodnie będziemy mogli przemieszczać się po całej okolicy. W niedalekiej odległości od Gór Opawskich przebiega bowiem autostrada A4, z której odchodzą lokalne drogi, prowadzące do celu wycieczki.
W Góry Opawskie można dotrzeć także korzystając z ogólnodostępnej komunikacji publicznej - koleją z Krakowa, Wrocławia i Warszawy możemy dojechać do Prudnika, a stamtąd dotrzeć do mniejszych miejscowości oferujących miejsca noclegowe lokalnymi busami.
fot. Artur Henryk / AdobeStock, CC0
Najciekawsze szlaki turystyczne w Górach Opawskich
Kiedy będziemy już na miejscu, pora zacząć rozglądać się za lokalnymi atrakcjami. W pierwszej kolejności należy zapoznać się z dostępnymi na tych terenach szlakami turystycznymi, które sprawnie i bezpiecznie oprowadzą nas po najbardziej interesujących zakątkach Gór Opawskich. Według danych historycznych, pierwsze szlaki prowadzące na najwyższe wzniesienie w Górach Opawskich zostały wytyczone w XIX w. Wtedy także powstała wieża widokowa, która znajduje się na szczycie Biskupiej Kopy po dziś dzień.
Pierwszym celem podróży większości turystów odwiedzających Góry Opawskie jest Biskupia Kopa. Od strony polskiej dotrzeć na nią można czerwonym szlakiem mającym swój początek w Głuchołazach. Szlak wiedzie przez Przednią Kopę, Parkową Górę, Podlesie i Jarnołtówek na sam szczyt Biskupiej Kopy. Na dalszych etapach wędrówki znajduje się natomiast Srebrna Kopa, Przełęcz pod Zamkową Górą oraz sama Zamkowa Góra.
Innym, polecanym przez turystów szlakiem na Biskupią Kopę jest żółty szlak rozpoczynający się we wsi Jarnołtówek. Wiedzie on przez Bukową Górę i miejscową atrakcję turystyczną o wdzięcznej nazwie Piekiełko.
Na najwyższy szczyt Gór Opawskich dotrzeć można także od strony czeskiej. W miejscowości Zlate Hory swój początek ma bowiem szlak zielony, który zaprowadzi nas do celu przez szczyt Svatý Rochus i Mnichův kámen. Szlakiem niebieskim z kolei przejdziemy przez ruiny zamku Leuchtenštejn.
Jako że zarówno Polska, jak i Czechy są członkami UE, granicę możemy przekraczać bez dodatkowych dokumentów. Warto także wiedzieć, że na obszarze Biskupiej Kopy została wytyczona ścieżka rowerowa, której obecność docenią miłośnicy zwiedzania okolicy na dwóch kółkach.
Atrakcje turystyczne w Górach Opawskich. Jakie miejsca warto odwiedzić?
Podczas pobytu w Górach Opawskich nie warto ograniczać się jedynie do wejścia na Biskupią Kopę - region ten jest bowiem na tyle bogaty w ciekawe atrakcje turystyczne, że warto zatrzymać się w tych okolicach na dłuższy pobyt.
Do miejsc szczególnie wartych odwiedzenia zalicza się Park Krajobrazowy Góry Opawskie, Park Rozrywki Zaginione Miasto Rosenau w Pokrzywnej, w miejscowości Głuchołazy - żelazna droga na Gwarkową Perć oraz słynne Żabie Oczka. Sprawdźmy, co ciekawego oferuje swoim odwiedzającym każde z tych miejsc!
fot. lalakarasara / zdjecia.nocowanie.pl
Jeśli macie ochotę na więcej sudeckich atrakcji, polecamy zajrzeć na: Kotlina Kłodzka - jakie miejsca i atrakcje czekają na turystów?
Park Krajobrazowy Góry Opawskie
Początki Parku Krajobrazowego Góry Opawskie sięgają 1988 r., kiedy to został powołany do życia. Jest to więc stosunkowo młody polski park, którego głównym zadaniem jest ochrona przyrody Gór Opawskich. Park ten jest jednym z trzech parków krajobrazowych zlokalizowanych na terenie województwa opolskiego.
W Parku Krajobrazowym Gór Opawskich na turystów czeka wiele atrakcji. Jest on położony na północnych stokach Gór Opawskich i obejmuje swoim obszarzem także przedgórze. Tereny te posiadają bardzo ciekawą budowę geologiczną oraz obfitują w interesującą zwłaszcza dla miłośników przyrody faunę i florę. Na terenie Parku znajdują znajdują się różnego rodzaju skały i formy geologiczne - masyw Biskupiej Kopy tworzą skały osadowe z okresu dewońskiego. Ich dawna eksploracja pozostawiła po sobie sporo malowniczych wyrobisk, bardzo charakterystycznych dla tego regionu. Wśród nich warto wymienić m. in. Gwarkową Perć, Piekiełko i Morskie Oczko.
W Parku Krajobrazowym Gór Opawskich zaobserwować można aż 500 gatunków roślin naczyniowych, w tym 35 gatunki roślin i 163 gatunki zwierząt znajdujących się pod ścisłą ochroną. Na terenie tego parku krajobrazowego znajdują się także rezerwaty leśne, w tym m. in. rezerwat w Cichej Dolinie, położony w dolinie Bystrego Potoku, na którego terenie dominują lite lasy bukowe. Dostępny jest także rezerwat geologiczno-krajobrazowy Nad Białką, w którym można podziwiać relikty dawnego przemysłu wydobywczego złota z XII i XIII w.
Park Rozrywki Zaginione Miasto Rosenau
Góry Opawskie oferują nie tylko atrakcje polegające na podziwianiu piękna przyrody i widoków z najwyższych wzniesień. To także idealne miejsce do odwiedzenia dla rodzin z dziećmi za sprawą znajdującego się w otoczeniu wspaniałej przyrody Parku Rozrywki Zaginione Miasto Rosenau. Jest to interaktywny kompleks edukacyjno-rozrywkowy mieszczący się w Pokrzywnej, który oferuje sporo atrakcji dla całej rodziny. Jego egzotycznie brzmiąca nazwa nawiązuje wprost do miejscowej legendy opowiadającej o bogatym mieście Rosenau, które w dawnych czasach miało znajdować się na tych terenach.
Park Rozrywki i Edukacji Zaginione Miasto Rosenau to świetne miejsce na aktywny wypoczynek, zabawę oraz edukację dla dużych i małych. Na terenie parku dostępnych jest ponad 20 różnych atrakcji, w tym m. in. park linowy, basen kryty, snowtubing, park żywiołów, plac zabaw dla najmłodszych, kino 7D, jaskinia dzikich zwierząt, łowisko ryb i wiele innych.
Odkrywaniu kolejnych tajemnic parku towarzyszy miła atmosfera, a obiekt jest dobrze przystosowany również dla osób niepełnosprawnych. Ten park nauki jest czynny 7 dni w tygodniu, w godzinach 10-18. Bilet normalny kpimy w cenie 55 zł, natomiast ulgowy 45 zł. Dostępne są także bilety rodzinne. Wstęp na park linowy jest płatny osobno i kosztuje 70 zł (dorośli) i 60 zł (dzieci do 16 r.ż).
Tajemniczy Las Rosenau i spór o jego granice
Pierwsze wzmianki o mieszczącym się w Górach Opawskich Lesie Rosenau, pochodzą z XV w. 100 lat później miejsce to stało się znane ze względu na spory toczące się o jego tereny. Okoliczna ludność miała w zwyczaju prowadzić samowolny wyrąb drzew, co z kolei nie podobało się radzie miasta Prudnik, sprawującej jurysdykcję na tych terenach. Kłótnie o to, kto ma prawo użytkować las Rosenau, toczyły się przez wiele kolejnych lat, a w wyniku zawieranych na krótko sądowych rozejmów, las był dzielony.
W 1742 r., kiedy Śląsk został przyłączony do Prus, przez Las Rosenau przebiegała granica z Austrią. Kłótnie o las na dobre zkończył dopiero rozejm zawarty w 1845 r., w wyniku którego teren lasu Rosenau został podzielony na dwie równe części. Pamiątką po tym wydarzeniu jest zachowany do dziś słup graniczny z datą "1849", znajdujący się przy Mostku Lucjusza tuż przy Zameckim Potoku.
Legenda o Zaginionym Mieście
W Górach Opawskich, wśród miejscowych krążą liczne legendy. Jedną z najbardziej znanych, którą chętnie raczeni się turyści odwiedzający te tereny, jest opowieść o Zaginionym Mieście. Według podania, dawno dawno temu, w dolinie Złotego Potoku, tuż pod wzgórzem św. Rocha znajdowało się bogate i potężne miasto Rosenau.
Jego mieszkańcy utrzymywali się z handlu i wzbogacili na tyle, że życie poświęcali głównie rozpuście i przyjemnościom. Bóg postanowił więc zesłać na nich karę i pewnego dnia, całkowicie zburzył wspaniałe miasto Rosenau, które nigdy nie zostało już odbudowane. Podobno, każdej wielkanocnej niedzieli z samego rana, można ujrzeć wysokie mury Rosenau oraz usłyszeć dźwięki płynące z miejskich dzwonów.
Żelazna droga na Gwarkową Perć
Miłośnicy bardziej stromych gór i fizycznych wyzwań także znajdą coś dla siebie w Górach Opawskich. Jedną z tego typu atrakcji znajdujących się na tych terenach jest bowiem Gwarkowa Perć - przez miejscowych nie bez powodu nazywana "żelazną drogą". Miejsce to jest zlokalizowane na wysokości ok. 430 m n.p.m., na szlaku prowadzącym z Pokrzywnej do Jarnołtówka.
Gwarkowa Perć to pozostałość po dawnym, mieszczącym się w tym miejscu kamieniołomie. Tworzą ją ściany wyrobiska górniczego o powierzchni ok. 1200 m2. Największą atrakcję stanowi natomiast metalowa drabina, która prowadzi na samą górę wyrobiska. Drabina jest długa na 11 m i wiedzie pionowo do góry. Podczas wspinaczki można podziwiać ciekawe, szare łupki oraz spływającą po kamiennych ścianach dawnego kamieniołomu wodę tworzącą efektowne kaskady.
Malownicze Żabie Oczka
Inną, bardzo ciekawą atrakcją zwłaszcza dla miłośników przyrody goszczących w Górach Opawskich, są Żabie Oczka. Są to dwa małe, ale bardzo ładne jeziorka, które również powstały w wyniku prowadzonych na tych terenach prac wyrobiskowych. Jedno z jeziorek mieści się na Kobylice (395 m n.p.m.), a drugie na zachodnim stoku Olszaka, na wysokości 410 m n.pm.
Jeziorka są przez cały rok wypełnione wodami opadowymi, a przepiękne otoczenie w postaci skał piaskowców i łupków oraz okolicznej przyrody nadaje im romantycznej, malowniczej aury. Według miejscowych opowieści, w jednym z nich miał zostać podobno zatopiony niemiecki czołg z czasów II wojny światowej.
Głuchołazy i polska gorączka złota
W XIII w. w dzisiejszej gminie Głuchołazy wykryte zostały pierwsze złoża złota. Bardzo szybko powstały na tych terenach pierwsze kopalnie, których głównym zajęciem było poszukiwanie i wydobywanie najcenniejszego metalu świata. W rejonie Gór Opawskich zapanowała swoista gorączka złota, po której pamiątką są takie miejscowe nazwy, jak chociażby Złoty Potok. Podobno największy znaleziony w gminie Głuchołazy samorodek miał ważyć ok. 2 kg!
Gorączka złota w Górach Opawskich trwała mniej więcej 200 lat, po czym się skończyła - złoża cennego kruszcu zostały bowiem wyczerpane lub za takie je uznano. Pamiątką po wydarzeniach rozgrywających się na tych terenach są liczne szyby, działki górnicze, sztolnie oraz inne pozostałości po pracach górniczych prowadzonych w Górach Opawskich.
Podążając szlakiem poszukiwaczy złota, warto zatrzymać się na dłużej w Głuchołazach, jednej z najbardziej wartych odwiedzenia miejscowości w Górach Opawskich. Na ich terenie możemy bowiem zwiedzać zabytkowe kościoły, budynki oraz najstarszy zabytek w mieście, czyli Rynek. Głuchołazy są także świetną bazą wypadową do zwiedzana całego regionu Gór Opawskich. Jako ciekawostkę warto podać, że według miejscowej legendy, pod miastem miało zostać ukrytych kilka ton czystego złota, które nadal czeka na swojego odkrywcę.
fot. psfotografia / Pixabay.com
Komentarze
