Historia miasta Krynica Morska

 To dzięki wytrwałości i uporowi pierwszych osadników narodziła się Mierzeja taka jaką znamy, a wszystko zaczęło się od Krynicy. Prawdziwy rozwój nastąpił wraz z początkiem żeglugi z Elbląga. W 1827 roku zrodziła się idea uruchomienia połączenia statkiem z Elbląga. Copernicus w dniu 21 sierpnia 1828r wypłyną w swój pierwszy rejs, niestety w październiku tegoż roku statek zatonął, a dalsze działania odłożono na okres późniejszy. Ponownie stałą przeprawę parowcem „ Jaskółką” uruchomiono 8 sierpnia 1840 roku, a w lecie 1842r dołączył kolejny statek „ Sokół”. Regularne żegluga po Zalewie Wiślanym stała się faktem, i miała ogromny wpływ na dalszy rozwój kurortu. Powstawały nowe Wille i Domy Wypoczynkowe. 

Do najsłynniejszych należał Belvedere- zbudowany we włoskim stylu, na wzór pensjonatów zdobiących włoską riwierę. W najbliższym otoczeniu zaprojektowano park kuracyjny, gdzie oprócz rodzimych gatunków drzew, pojawiło się wiele odmian egzotycznych i importowanych. Klimat tamtych lat oddać może najlepiej moda panująca na ulicach – pożądanym strojem był garnitur, krawat czy muszka, a dla Pań długie koronkowe suknie. Nieodzownymi rekwizytami były: tomik wierszy, parasolka słoneczna, wachlarze. Belvedere stawiano za wzór architektury i wkrótce powstały kolejne prywatne wille i pensjonaty nawiązujące stylem architektonicznym. Obecnie przykłady dawnej zabudowy w Krynicy Morskiej znaleźć można na ul. Teleekspresu, są tam domy odrestaurowane według starych planów. Jednocześnie obok kurortu zwanego wówczas- Kahlberg – rozwijała się osada rybacka- Liep.

Ważną atrakcją był Pawilon Plażowy ( Strandhalle) oraz „zimne kąpielisko” czyli oficjalna plaża. Pawilon był drewnianą parterową budowlą, mieszcząca kawiarnię, restaurację oraz sale klubowe. Plaża podzielona była na strefę „męską” i „żeńską” oddzielone od siebie parkanem (podział ten zniesiono w 1913r). Postawiono tam kabiny kąpielowe, zakupiono klosze do opalania, rozkładano parasole słoneczne i udostępniano łódki spacerowe. Powstać maił Europejski kurort i tak się stało – w gazetach opisywano Krynicę jako prawdziwy sen, cząstkę Italii, po prostu niebo Neapolu. 

Krynica Morska – Kahlberg- rozwijała się jako kurort. W początku XX należała do Towarzystwa Niemieckich Uzdrowisk Bałtyku z siedzibą w Berlinie. Dla kuracjuszy przygotowano Ciepłe łazienki ( otwarte w 1878r.) Usytuowano je obok Pawilonu Plażowego, gdzie podgrzewano tłoczoną rurami wodę z Bałtyku, wzbogacano ją zgodnie z zaleceniami lekarzy kuracyjnych tlenem lub węglowodanami, do czego używano bomby tlenowej lub kobaltowej. Do kąpieli dodawano również zioła, sole mineralne lub przepuszczano wodę przez sosnowe igliwie i szyszki.

Niestety niewiele pozostało z dawnej architektury, gdyż pierwsze pensjonaty stawiane były z drewna z wielkimi przeszklonymi salonami, były to konstrukcje i zimne, i nietrwałe. W 1872r roku rozpoczęto prace modernizacyjne pensjonatów oraz infrastruktury w Krynicy Morskiej, niestety w 1920 r A.G.S.K – Spółka Akcyjna Kąpielisko Morskie ( główny inwestor) zawiesiło swoją działalność a poszczególne obiekty przeszły w prywatne ręce. 
Po drugiej wojnie światowej Krynica Morska odradzała się jak cały kraj, powstało tu wiele zakładowych ośrodków wczasowych a centrum życia przeniosło się na ulice Bellevuestrasse ( obecna Świerczewskiego). Zaprojektowano ją w kształcie półkola z wylotami na nadzalewowe mola. Obecnie na jednym z jej końców znajduje się port rybacki na drugim molo gdzie przybijają statki białej floty.

Ślady historii odnaleźć obecnie można w Muzeum Krynicy Morskiej, na ul. Teleekspresu oraz w parku z fontanną – jest to teren byłego ogrodu kuracyjnego a drzewa tam rosnące – jak kasztan biały- są pomnikami przyrody.

Źródło: Urząd Miasta Krynicy Morskiej