Jeziora lobeliowe w Polsce. Co to takiego i gdzie się znajdują?
Wypoczynek nad wodą jest jedną z ulubionych form spędzania wolnego czasu wśród Polaków. Chętnie wybieramy się nad morze, nad rzekę, nad pobliski zalew, czy jeziora. Czy wiesz, czym są jeziora lobeliowe i gdzie można je znaleźć w naszym kraju?
Być może zdarza się tak, że podczas wypoczynku nad jeziorem, zupełnie nie zdajesz sobie sprawy, jakiego pochodzenia jest dane jezioro, jaką ma twardość wody i w czym tkwi ich wyjątkowość. Do kategorii jezior nietypowych na pewno można zaliczyć jeziora lobeliowe.
Na samym początku, warto podkreślić, jaką popularnością cieszą się akweny wodne wśród Polaków i to głównie w sezonie letnim. Chętnie tu plażujemy, spacerujemy, czy korzystamy z kąpieli wodnych. Pobliskie lasy zachęcają do wycieczek rowerowych, grzybobrania, czy zbierania owoców leśnych. Mówiąc krótko, nad jeziorami każdy powinien znaleźć coś dla siebie.
Nie ulega żadnej wątpliwości, że tego typu akweny, prawdziwe oblężenie przeżywają głównie w weekendy, kiedy to przyjeżdżają tu mieszkańcy z pobliskich miejscowości. Każdy, kto nie może sobie pozwolić na dłuższą formę wypoczynku i daleki wyjazd, najczęściej decyduje się właśnie na wypoczynek nad jeziorem. Głównym czynnikiem decydującym jest tu przede wszystkim lokalizacja, jak i wiele możliwości urozmaicenia wypoczynku nad wodą. Najczęściej przyjeżdżamy tu w gronie rodziny lub naszych znajomych.
A gdyby tak połączyć atrakcyjne turystycznie regiony z nietypowymi akwenami wodnymi? W takim przypadku doskonale sprawdzą się jeziora lobeliowe, którym w pełni został poświęcony ten artykuł.
Sprawdź również: TOP 10 najpiękniejszych jezior w Polsce
W czym tkwi wyjątkowość jezior lobeliowych w Polsce?
Być może często zastanawiasz się nad tym, co tak naprawdę wyróżnia jeziora lobeliowe i dlaczego są one inne niż wszystkie jeziora. Jeziora lobeliowe to akweny wodne do małej twardości wody i stosunkowo niskiej trofii, czyli zasobności ekosystemu. A czym tego typu jeziora zawdzięczają swoją nazwę? Określenie to pochodzi od zimnozielonej rośliny, zwanej lobelią jeziorną. Niska trofia sprawia, że tego typu jeziora mają dużą przezroczystość i piaszczysto-muliste dno. Znajdziemy w związku z tym tutaj specyficzne rośliny, które nie wymagają zbyt wielu związków mineralnych. Tego typu jeziora są wyjątkowo wrażliwe na zanieczyszczenia.
Wśród organizmów, które w nich żyją, można spotkać specyficzne bezkręgowce, wiele ważek, chrząszczy wodnych, czy pluskwiaków wodnych. Zwykle otoczone są borami, również tymi bagiennymi, jak i kwaśnymi buczynami. Co ważne, jeziora lobeliowe są w systemie Natura 2000 uznane za siedlisko przyrodnicze, które wymaga ochrony.
Gdzie w Polsce można znaleźć jeziora lobeliowe?
Zgodnie z tym, co zostało wcześniej wspomniane, obszarami występowania jezior lobeliowych w Polsce, są przede wszystkim Bory Tucholskie i region Pomorza. Na terenie Parku Narodowego Bory Tucholskie należy do nich zaliczyć przede wszystkim Krzywce Wielkie, Głuche, Nierybno, Gacno Wielkie, Gacno Małe, Krzywce Małe, czy Kocioł.
Znajdziemy tu wiele ścieżek edukacyjnych, którymi warto przejść, by nieco lepiej poznać tytułowe akweny wodne. Jedna z nich, ta najdłuższa, prowadzi wokół jeziora Wielkie Gacno. Jest to trasa o długości 6,6 km, a jej pokonanie powinno nam zająć około 3 godzin. Możemy tu podziwiać jeziora lobeliowe z charakterystyczną dla nich roślinnością, sukcesję w strefie przyjeziornej i na wydmie. To wyjątkowe miejsce, które pozwala nieco lepiej zapoznać się z mieszkańcami lasu, wydmami i jeziorami. Na ścieżce edukacyjnej wytyczono 7 przystanków:
-
Żywicowanie drzew
-
Sukcesja na wydmie
-
Dziuple
-
Brzozy, martwe drewno i ogłodek
-
Jezioro lobeliowe Wielkie Gacno
-
Sukcesja w strefie ekotonowej
-
Krajobraz okolic jezior Małe Gacno i Wielkie Gacno
Chcesz zobaczyć jeziora lobeliowe w tym regionie? Sprawdź propozycje noclegów w Borach Tucholskich
-
Jeziora lobeliowe na Pomorzu
Drugim z polskich regionów, w którym możemy znaleźć wiele jezior lobeliowych jest Pomorze. Są to swego rodzaju prawdziwe perły tego regionu. Warto odwiedzić m.in. rezerwat Pełcznica, w którym głównym przedmiotem ochrony są jeziora: Pałsznik, Wygoda, Krypko. Ich powstanie jest ściśle związane z okresem holocenu. Lodowiec, który wycofywał się z Pomorza, pozostawiał po sobie niecki wypełnione lodem, stopniowo topniejącym. Efektem są właśnie jeziora lobeliowe.
W tym wszystkim warto wspomnieć również o tym, że kąpiel w tego typu jeziorach jest surowo zabroniona. Jeziora lobeliowe w rezerwacie Pełcznica znajdują się w sosnowych lasach, pośród buczyn i stanowią zbiorniki bezodpływowe, a więc podatne na zakwaszenie i zanieszczyszczenie. Za najcenniejszy z tutejszych gatunków roślin związanych z jeziorami lobeliowymi należy uznać poryblin kolczasty Isoetes echinospora (znany z zaledwie kilku stanowisk w Polsce), występują tu również poryblin jeziorny Isoetes lacustris i lobelia jeziorna Lobelia dortmanna. Wśród stwierdzonych tu ważek, warto wymienić żagnicę torfowiskową Aeschna subarctica elisabethae oraz zalotkę Leucorrhinia albifrons, umieszczone na polskiej czerwonej liście gatunków zagrożonych.
Przez teren rezerwatu oraz wzdłuż jego granic przebiegają szlaki udostępnione do ruchu pieszego i rowerowego, w tym szlak turystyczny czerwony czerwony „Szlak Wejherowski” PTTK biegnący wzdłuż wschodniej granicy rezerwatu.
Tutaj znajdziesz propozycje noclegów w Wejherowie i Szemudzie
Mamy nadzieję, że artykuł związany z tematyką jezior lobeliowych, wywoła Wasze zainteresowanie i spowoduje, że chętnie odwiedzicie te miejsca podczas nadchodzącego sezonu letniego.
Komentarze
