Jezioro Gopło. 5 miejsc, które warto zobaczyć w okolicy
Jezioro Gopło leży na terenie Pojezierza Gnieźnieńskiego i jest dziewiątym pod względem wielkości akwenem w Polsce. Ale nie jest to główny powód przyjazdu w te strony turystów. Największą atrakcję Gopła stanowią miasteczka i miejscowości, leżące w bliżej i dalszej okolicy, w których kryje się wiele bezcennych, zabytkowych miejsc. Przedstawiamy kilka z nich.
Gopło to jedno z bardziej znanych jezior w Polsce. Ze względu na położenie na terenach związanych z początkami państwa, rozpalało wyobraźnię romantyków, występuje też w wielu dawnych legendach. To właśnie aura tajemnicy i magiczna otoczka przyciąga nad Gopło turystów, którzy chcą doświadczyć jej na własnej skórze.
Warto wiedzieć, że w średniowieczu Gopło nazywane było Mare Polonorum (Polskie Morze), ale na przestrzeni wieków jego powierzchnia zmniejszyła się aż trzy razy. Teraz wynosi 2154 ha, a linia brzegowa liczy około 87,5 km – wokół wytyczono nawet szlak rowerowy, który zaczyna się przy Mysiej Wieży. Na Gople znajduje się jedenaście wysp, można się im bliżej przyjrzeć podczas rejsu statkiem lub promem, wypływającym z przystani wodnej w Kruszwicy.
Zacznijmy do miejsca, w którym chroniona jest niezwykła przyroda, którą można zobaczyć nad Gopłem. Nadgoplański Park Tysiąclecia obejmuje nie tylko jezioro, ale również otaczające je trzcinowiska, bagna, lasy, a oprócz tego również łąki, pola uprawne oraz nieużytki. Jest to miejsce lęgowe różnych gatunków ptaków oraz przystanek na trasach ich przelotów. Można tam zobaczyć na przykład bielika, uwiecznionego na polskim godle, gęgawę oraz liczne ssaki na czele z sarnami, piżmakami i dzikami.
Kruszwica to miasto ulokowane nad północnymi brzegami Gopła, to właśnie tam znajduje się Mysia Wieża, w której myszy zjadły okrutnego księcia Popiela. We wczesnym średniowieczu znajdował się tam gród Goplan, w kolejnych stuleciach, dzięki dogodnej lokalizacji, miasteczko zostało ważnym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym. Jako że Kruszwica może poszczycić się długą historią, turyści zobaczą tam kilka bezcennych budowli.
Wyjazd do Mietlicy w poszukiwaniu dawnego grodziska to zadanie dla dociekliwych i niepozbawionych wyobraźni turystów. Nad brzegiem jeziora Gopło nadal można zobaczyć potężne ziemne wały, które otaczały gród plemienia Goplan. Po przeprowadzeniu badań stwierdzono, że powstał w połowie IX wieku, prawdopodobnie rozwinął się z mniejszej osady. Grodzisko w Mietlicy z dwóch stron otoczone jest wodami Gopła, a poza wałami chroniły je również fosy. Miejsce to przestało istnieć w wieku XI.
Inowrocław to jedno z najbardziej znanych polskich uzdrowisk. Działają tam liczne sanatoria i jedna z największych w Europie tężni solankowych, pozwalająca cieszyć się bogatym w jod powietrzem. Jeżeli planujemy wyjazd do Inowrocławia wiosną albo latem, na pewno można będzie spędzić czas w kolorowym Parku Solankowym. Jego powierzchnia wynosi aż 85 hektarów, znalazło się tam więcej miejsce na obiekty uzdrowiskowe i tężnie. Budynki stoją w otoczeniu zieleni i kwiatowych rabat, na klombach ustawiono też pomniki, które urozmaicają krajobraz.
Jednak będąc w Inowrocławiu warto obejrzeć również miejscowe zabytki. Jest to bowiem nie tylko uzdrowisko, ale przede wszystkim miasto o długiej i ciekawej historii, którego nie omijały też klęski. Historię poznamy w Muzeum Jana Kasprowicza, gdzie znajdują się nie tylko pamiątki po poecie, ale również dawne artefakty. Koniecznie trzeba też obejrzeć romańską bazylikę Najświętszej Maryi Panny, której budowę ukończono na początku XIII wieku. Na zewnętrznych ścianach kościoła zachowały się płaskorzeźby z epoki, przedstawiające podobizny ludzkie, diabelskie i zwierzęce. Najcenniejszym elementem wyposażenia kościoła jest gotycka rzeźba Madonny. Warto zwiedzić również gotycką farę, której patronem jest św. Mikołaj. W swej historii kościół przeszedł wiele – został zniszczony podczas potopu szwedzkiego, służył też jako magazyn soli. Obecne wyposażenie fary to przykład sztuki sakralnej doby baroku.
Gniezno leży w największej odległości od Gopła (około 80 km), jednak warto znaleźć czas również na dłuższą wyprawę. Jest to przecież kolebka państwowości, pierwsza stolica i siedziba biskupstwa, gdzie turyści mogą zobaczyć wiele cennych zabytków. Należy do nich licząca tysiąc lat katedra Wniebowzięcia NMP usytuowana na Wzgórzu Lecha, gdzie koronowano pięciu królów i złożono szczątki św. Wojciecha. To właśnie tam znajdują się bezcenne Drzwi Gnieźnieńskie, ze scenami z życia męczennika, a w podziemiach można zobaczyć między innymi relikty z czasów Mieszka I.
Warto wiedzieć, że w średniowieczu Gopło nazywane było Mare Polonorum (Polskie Morze), ale na przestrzeni wieków jego powierzchnia zmniejszyła się aż trzy razy. Teraz wynosi 2154 ha, a linia brzegowa liczy około 87,5 km – wokół wytyczono nawet szlak rowerowy, który zaczyna się przy Mysiej Wieży. Na Gople znajduje się jedenaście wysp, można się im bliżej przyjrzeć podczas rejsu statkiem lub promem, wypływającym z przystani wodnej w Kruszwicy.
Planując urlop nad Gopłem, warto wcześniej pomyśleć o tym, co zobaczyć w okolicy jeziora. Wybraliśmy kilka najważniejszych miejsc – nie wszystkie leżą w bezpośrednim sąsiedztwie akwenu, ale każdy turysta choć raz powinien zobaczyć.
fot. tadzio1964 / AdobeStock
Nadgoplański Park Tysiąclecia
Zacznijmy do miejsca, w którym chroniona jest niezwykła przyroda, którą można zobaczyć nad Gopłem. Nadgoplański Park Tysiąclecia obejmuje nie tylko jezioro, ale również otaczające je trzcinowiska, bagna, lasy, a oprócz tego również łąki, pola uprawne oraz nieużytki. Jest to miejsce lęgowe różnych gatunków ptaków oraz przystanek na trasach ich przelotów. Można tam zobaczyć na przykład bielika, uwiecznionego na polskim godle, gęgawę oraz liczne ssaki na czele z sarnami, piżmakami i dzikami.
Najcenniejszym przyrodniczo miejscem na Gople jest półwysep Potrzymiech, przez który biegną liczne ścieżki dydaktyczne parku. Warto zabrać na spacer aparat, ponieważ można tam dostrzec gęś gęgawę, kormorana czy orła bielika – wystarczy tylko odrobina cierpliwości. Bogata jest również szata roślinna, na którą składa się kilkaset różnych gatunków roślin! Trzeba tylko pamiętać, by nie dać ponieść się żyłce odkrywcy i zawsze trzymać wyznaczonej ścieżki. Półwysep otaczają bowiem bagna, które potrafią być zwodnicze, a momentami zdradzieckie.
fot. fietzfotos / Pixabay.com CC0
Zabytki Kruszwicy
Kruszwica to miasto ulokowane nad północnymi brzegami Gopła, to właśnie tam znajduje się Mysia Wieża, w której myszy zjadły okrutnego księcia Popiela. We wczesnym średniowieczu znajdował się tam gród Goplan, w kolejnych stuleciach, dzięki dogodnej lokalizacji, miasteczko zostało ważnym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym. Jako że Kruszwica może poszczycić się długą historią, turyści zobaczą tam kilka bezcennych budowli.
W centrum miasta, przy ulicy Kolegiackiej, stoi XII-wieczna romańska kolegiata św. Apostołów Piotra i Pawła. Jej surowe wnętrze przenosi zwiedzających do średniowiecza… Podobnie można poczuć się podczas zwieszania ruin zamku wzniesionego za czasów króla Kazimierza Wielkiego. Mieści się na półwyspie wrzynającym się w wody jeziora Gopło, tam też znajduje się Mysia Wieża. Z jej szczytu turyści podziwiają wspaniałą panoramę malowniczej okolicy. Poza tymi najstarszymi miejscami, warto obejrzeć też klimatyczny rynek w Kruszwicy z XIX i XX-wieczną zabudową i charakterystycznym kościołem św. Teresy od Dzieciątka Jezus z 1922 roku.
Grodzisko Mietlica
Wyjazd do Mietlicy w poszukiwaniu dawnego grodziska to zadanie dla dociekliwych i niepozbawionych wyobraźni turystów. Nad brzegiem jeziora Gopło nadal można zobaczyć potężne ziemne wały, które otaczały gród plemienia Goplan. Po przeprowadzeniu badań stwierdzono, że powstał w połowie IX wieku, prawdopodobnie rozwinął się z mniejszej osady. Grodzisko w Mietlicy z dwóch stron otoczone jest wodami Gopła, a poza wałami chroniły je również fosy. Miejsce to przestało istnieć w wieku XI.
Dojazd do grodziska nie powinien stanowić większego problemu. Do Mietlicy można dotrzeć samochodem lub rowerem, a na szczyt wału oczywiście już o własnych siłach. Miejsce to znajduje się na terenie Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia, więc można cieszyć się bliskością chronionej przyrody.
fot. cocoparisienne / Pixabay.com CC0
Klimatyczny Inowrocław
Inowrocław to jedno z najbardziej znanych polskich uzdrowisk. Działają tam liczne sanatoria i jedna z największych w Europie tężni solankowych, pozwalająca cieszyć się bogatym w jod powietrzem. Jeżeli planujemy wyjazd do Inowrocławia wiosną albo latem, na pewno można będzie spędzić czas w kolorowym Parku Solankowym. Jego powierzchnia wynosi aż 85 hektarów, znalazło się tam więcej miejsce na obiekty uzdrowiskowe i tężnie. Budynki stoją w otoczeniu zieleni i kwiatowych rabat, na klombach ustawiono też pomniki, które urozmaicają krajobraz.
Jednak będąc w Inowrocławiu warto obejrzeć również miejscowe zabytki. Jest to bowiem nie tylko uzdrowisko, ale przede wszystkim miasto o długiej i ciekawej historii, którego nie omijały też klęski. Historię poznamy w Muzeum Jana Kasprowicza, gdzie znajdują się nie tylko pamiątki po poecie, ale również dawne artefakty. Koniecznie trzeba też obejrzeć romańską bazylikę Najświętszej Maryi Panny, której budowę ukończono na początku XIII wieku. Na zewnętrznych ścianach kościoła zachowały się płaskorzeźby z epoki, przedstawiające podobizny ludzkie, diabelskie i zwierzęce. Najcenniejszym elementem wyposażenia kościoła jest gotycka rzeźba Madonny. Warto zwiedzić również gotycką farę, której patronem jest św. Mikołaj. W swej historii kościół przeszedł wiele – został zniszczony podczas potopu szwedzkiego, służył też jako magazyn soli. Obecne wyposażenie fary to przykład sztuki sakralnej doby baroku.
Wizytówką miasta, poza Parkiem Solankowym, jest również ulica Królowej Jadwigi. Jej zabudowę stanowią mieszczańskie kamienice z przełomu XIX i XX wieku. Do najciekawszych należy kamienica Złoty Róg (kamienica Czabańskich) oraz neogotycki gmach poczty głównej. Stoi tam również pomnik patronki.
Gniezno, pierwsza stolica
Gniezno leży w największej odległości od Gopła (około 80 km), jednak warto znaleźć czas również na dłuższą wyprawę. Jest to przecież kolebka państwowości, pierwsza stolica i siedziba biskupstwa, gdzie turyści mogą zobaczyć wiele cennych zabytków. Należy do nich licząca tysiąc lat katedra Wniebowzięcia NMP usytuowana na Wzgórzu Lecha, gdzie koronowano pięciu królów i złożono szczątki św. Wojciecha. To właśnie tam znajdują się bezcenne Drzwi Gnieźnieńskie, ze scenami z życia męczennika, a w podziemiach można zobaczyć między innymi relikty z czasów Mieszka I.
Niedaleko katedry, również na Wzgórzu Lecha, znajduje się Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Prezentowane tam eksponaty można określić jednym słowem – bezcenne. Należy do nich na przykład kielich św. Wojciecha, naczynia i szaty liturgiczne. Warte odwiedzenia jest także Muzeum Pierwszych Piastów na Ostrowie Lednickim, do którego płynie się promem. Znajdują się tam wczesnośredniowieczne pozostałości piastowskiego grodu z pałacem, świątynią i baptysterium. Natomiast na terenie miasta dostępne jest Muzeum Początków Państwa Polskiego, które w nowoczesny sposób prezentuje eksponaty związane z tworzeniem państwa Piastów oraz sztuką i kulturą ówczesnych czasów.
Komentarze
