Kategoryzacja obiektów noclegowych. Co warto wiedzieć?

Nazwa twojego obiektu noclegowego jest jedną z kluczowych kwestii. To właściwie pierwszy aspekt, którym możesz zwrócić uwagę potencjalnych gości. Określenie „hotel” czy „pensjonat” na pewno dodaj prestiżu, ale nie możesz go używać ot tak. Nazwy obiektów hotelarskich są chronione prawnie i aby móc je stosować, trzeba spełnić odpowiednie wymagania i przejść proces kategoryzacji. W przeciwnym razie grozi ci kara grzywny lub nawet ograniczenia wolności!

W Polsce opieramy się na podziałach obiektów noclegowych według następujących źródeł:

• Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych i późniejszemu rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie – dzięki nim właściciele obiektów noclegowych wiedzą, co muszą zrobić, by starać się o poszczególne kategorie i stanowią podstawę ich podziału;
• podziału obiektów noclegowych dokonał też na swoje potrzeby Główny Urząd Statystyczny.

Podział obiektów noclegowych – na podstawie ustawy

Dzięki ustawie poznasz podział obiektów noclegowych na poszczególne kategorie (czyli gwiazdki i cyfry). Natomiast z rozporządzenia dowiesz się, jakie wymagania są niezbędne do uzyskania poszczególnych kategorii. W dokumencie zawarto wytyczne dotyczące między innymi wyposażenia, dodatkowych usług oraz zagospodarowania terenu. Zapoznanie się z nimi jest konieczne jeszcze na etapie pomysłu otworzenia obiektu noclegowego, gdyż ułatwi przygotowanie biznes planu i ukierunkuje cię jako początkującego przedsiębiorcę branży turystycznej.

Rodzaje obiektów noclegowych:

• hotele, czyli obiekty, w których znajduje się przynajmniej dziesięć pokoi (głównie jedno i dwuosobowych), a dla gości przygotowano szeroki wachlarz usług dodatkowych;

• motele, obiekty z przynajmniej dziesięcioma pokojami jedno i dwuosobowymi, zlokalizowane przy drodze, z własnym parkingiem;

• pensjonaty, muszą mieć przynajmniej siedem pokoi oraz oferować całodobowe wyżywienie;

• kempingi, czyli strzeżone miejsca, gdzie turyści nocują we własnej przyczepie kempingowej lub w namiocie;

• domy wycieczkowe, obiekty, w których znajduje się przynajmniej trzydzieści miejsc noclegowych, nastawione na samoobsługę;

• schroniska, mieszczą się przy szlakach turystycznych, wyróżniają się niewielką ofertą usług;

• schroniska młodzieżowe, obiekty oferujące przede wszystkim miejsce do spania, najczęściej we wspólnych pomieszczeniach. Nastawione są na samoobsługę turystów.

Ich oznaczenia w ramach kategoryzacji prezentują się następująco:

• hotele, motele i pensjonaty – mają pięć kategorii, które oznaczone są gwiazdkami;
• kempingi – wyróżnia się cztery kategorie oznaczone gwiazdkami;
• domy wycieczkowe oraz schroniska młodzieżowe – dla tych obiektów mamy trzy kategorie oznaczane cyframi rzymskimi.

A co z takimi obiektami jak apartamenty, pokoje gościnne czy wille? Czy dla nich też ustawodawca przewidział wytyczne? W ustawie określone są one jako „niebędące obiektami hotelarskimi”, czyli brak tu formalnych wymagań. Trzeba jednak mieć na względzie wygodę gości oraz ich bezpieczeństwo – spełniać warunki przeciwpożarowe, budowlane i sanitarne. Oprócz tego należy zgłosić świadczenie usług noclegowych do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w którym znajduje się obiekt.

Aby dowiedzieć się więcej na temat, zobacz: Chcesz wynajmować pokoje turystom? Nasze podpowiedzi

Jak starać się o kategoryzację?

Aby zaszeregować obiekt noclegowy, trzeba zgłosić się do Urzędu Marszałkowskiego właściwego dla województwa, w którym się znajduje. We wniosku powinny znajdować się między innymi takie informacje i dokumenty jak:

• dokładne położenie obiektu,
• jego nazwa,
• opis obiektu, w którym określasz również w jakim stopniu spełniasz wymagania kategorii o jaką się starasz,
• dokumenty potwierdzające spełnienie norm przeciwpożarowych, budowlanych i sanitarnych,
• zaświadczenie o nadaniu numeru REGON oraz odpis z Krajowego Rejestru Sądowego lub zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej,
• dowód uiszczenia opłaty z tytułu dokonania oceny spełnienia wymagań budowlanych, przeciwpożarowych i sanitarnych.

Przed wydaniem decyzji urzędnicy powinni sprawdzić, czy zawarte w twoim wniosku informacje nie mijają się z prawdą oraz czy w dokumentach nie występują nieprawidłowości.

Podział obiektów noclegowych – wg GUS

Funkcjonuje również podział obiektów noclegowych stosowany przez Główny Urząd Statystyczny, powinieneś więc mieć świadomość jego istnienia. Wprowadzona nomenklatura powstała na potrzeby zbierania danych statystycznych od właścicieli obiektów noclegowych, które później przedstawiane są w cyklicznych raportach dotyczących stanu turystyki w naszym kraju.

Główny Urząd Statystyczny wyróżnia następujące rodzaje obiektów noclegowych:

• Hotele – obiekty zlokalizowane przede wszystkim w miastach, dysponujące przynajmniej dziesięcioma pokojami (w większości jedno i dwuosobowymi), które świadczą szeroki wachlarz usług związanych z pobytem gości. Są to obiekty podlegające kategoryzacji.

• Motele – obiekty położone przy drogach, których zakres usług dostosowany jest do potrzeb osób zmotoryzowanych, dysponujące własnym parkingiem. Motele muszą mieć przynajmniej dziesięć pokoi, głównie jedno i dwuosobowych, podlegają także kategoryzacji.

• Pensjonaty – obiekty z przynajmniej siedmioma pokojami, oferujące gościom całodzienne wyżywienie (przynajmniej dwa posiłki dziennie). Pensjonaty podlegają kategoryzacji.

• Inne obiekty noclegowe – pod tym określeniem kryją się obiekty noclegowe, podzielone na pokoje, które świadczą usługi, jak na przykład codzienne sprzątanie pokoi i łazienek czy słanie łóżek. Są to miejsca dorównujące poziomem hotelom czy pensjonatom, jednak bez nadanej kategorii.

• Domy wycieczkowe – obiekty znajdujące się na obszarze zabudowanym lub blisko niego, świadczące minimalny zakres usług, takich jak punkt gastronomiczny czy miejsce do przygotowania posiłków. Są kategoryzowane – do oznaczania takich obiektów służą cyfry rzymskie.

• Schroniska – obiekty leżące daleko od obszarów zabudowanych, przy szlakach turystycznych, świadczące podstawowe usługi, jak udostępnianie miejsca do przygotowania posiłku czy skorzystanie z gastronomii.

• Schroniska młodzieżowe – obiekty dedykowane turystyce młodzieżowej, dostosowane do samoobsługi. Również te miejsca są kategoryzowane cyframi rzymskimi.

• Szkolne schroniska młodzieżowe – to placówki oświatowo-wychowawcze, w których młodzież ma możliwość rozwijania zainteresowań i organizowany jest czas wolny.

• Ośrodki wczasowe – to pojedyncze obiekty lub całe zespoły, które są przystosowane do usług związanych wyłącznie z wczasami.

• Ośrodki kolonijne – obiekty lub zespoły obiektów noclegowych przystosowane do przyjmowania grup kolonijnych.

• Ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe – obiekty, w których można organizować konferencje, szkolenia czy zjazdy, gdzie jednocześnie oferowane są usługi związane z wypoczynkiem.

• Domy pracy twórczej – obiekty przystosowane do pracy oraz wypoczynku twórców, pełniące również funkcje ośrodka wczasowego.

• Zespoły domków turystycznych – są to obiekty, które nie mają podpiwniczenia, z nie więcej niż czterema pokojami. Domki turystyczne mogą tworzyć zespoły lub wchodzić w skład innych obiektów noclegowych.

• Kempingi – to strzeżone tereny z instalacją sanitarną, obsługą, punktami gastronomicznymi i miejscami rekreacji, gdzie turyści nocują we własnych przyczepach kempingowych lub namiotach. Kempingi podlegają kategoryzacji.

• Pola biwakowe – to niestrzeżone tereny umożliwiające nocleg w namiotach. Powinny mieć podstawową infrastrukturę, czyli sanitariaty, miejsca do rekreacji oraz punkty z pitną wodą.

• Hostele – obiekty, w których charakterystyczną cechą jest wynajmowanie łóżka, nie pokoju. Od innych obiektów noclegowych różnią się liczbą miejsc w pokojach (zazwyczaj jest ich więcej) oraz wspólnymi pomieszczeniami: kuchnią, jadalnią czy łazienkami.

• Zakłady uzdrowiskowe – obiekty znajdujące się na terenie uzdrowiska, w których wykorzystywane są naturalne zasoby tego miejsca (popularne sanatoria).

• Pokoje gościnne / kwatery prywatne – wynajmowanie turystom noclegów w domach i mieszkaniach, prowadzone przez osoby fizyczne lub prywatne.

• Kwatery agroturystyczne – noclegi wynajmowane w gospodarstwach w wiejskich (w domach lub odpowiednio przystosowanych budynkach gospodarczych), będących własnością rolników.

• Inne turystyczne obiekty noclegowe – to na przykład internaty oraz domy studenckie, które oferują noclegi turystom, gdy ich mieszkańcy udają się na przerwę wakacyjną.

(Artykuł powstał na dostawie ustaw oraz informacji udostępnionych przez Główny Urząd Statystyczny na stat.gov.pl)

fot. sasint / Pixabay.com CC0