Lawiny w górach. Co warto o nich wiedzieć i jak się zachować?
Lawiny, występujące w górach są nieodłącznym elementem każdej zimy. Bywają niezwykle groźne, zarówno dla narciarzy, jak i turystów wędrujących po szlakach górskich. Co w związku z tym warto o nich wiedzieć i jakich zasad bezpieczeństwa przestrzegać, by uniknąć niezwykle ekstremalnych sytuacji z nimi związanych?
W ostatnich dniach, szczególnie w Tatrach, warunki w wyższych partiach gór uległy znacznemu pogorszeniu, w związku z czym ogłoszono trzeci stopień zagrożenia lawinowego. Nie da się ukryć, że lawiny są obecne w górach podczas każdej zimy i stanowią niezwykle duże niebezpieczeństwo dla osób, które wypoczywają w górach.
Chyba każdy z nas pamięta te najbardziej tragiczne wydarzenia - chociażby to pod Rysami z 2003 roku, kiedy to po zejściu lawiny zginęli tu uczniowie liceum, wraz ze swoim nauczycielem.
Warto pamiętać, że lawina może zejść z wyższej partii gór, tak naprawdę w każdej chwili - nawet, gdy warunki są sprzyjające, a pogoda piękna i słoneczna. Nieprzypadkowo w Tatrach ogłoszono trzeci stopień zagrożenia lawinowego. Jak informuje TOPR, pokrywa śnieżna na wielu stromych stokach jest związana umiarkowanie bądź słabo. Wyzwolenie lawiny jest możliwe nawet przy małym obciążeniu dodatkowym, w szczególności na stromych stokach wskazanych w komunikacie lawinowym. W pewnych sytuacjach duże, a w nielicznych przypadkach także bardzo duże lawiny mogą schodzić samoistnie.
Sprawdź: Co zabrać ze sobą w góry?
Jak powstają lawiny?
Lawiny należą do jednego z największych zagrożeń podczas wypoczynku w górach. Są efektem wielu czynników, a najczęściej schodzą w terenach o nachyleniu od 20 do 50 stopni. W przypadku długotrwałych i mocnych opadów śniegu, prawdopodobieństwo zejścia lawin jest dużo większe. Warto pamiętać, że przy dużej pokrywie śnieżnej, lawina może zejść wszędzie nawet na stoku, który do tej pory uważany był za bezpieczny.
Stopnie zagrożenia lawinowego w górach - co warto wiedzieć?
Trzeci stopień zagrożenia lawinowego jest naprawdę dużym zagrożeniem. Ratownicy TOPR mogą ogłosić maksymalnie 5-stopniowe zagrożenie. Pierwszy stopień jest nieznacznym zagrożeniem, a piąty stanowi bardzo poważne zagrożenie.
Stopnie zagrożenia lawinowego w górach, przedstawiają się następująco:
-
I stopień - niski - przez dłuższy czas brak opadów, stabilna i dobrze związana pokrywa śnieżna – mechaniczne zejście lawiny jest możliwe przy bardzo dużym nacisku;
-
II stopień - umiarkowany - pokrywa śnieżna średnio związana – zejście lawiny jest możliwe przy znacznym obciążeniu na bardziej stromych stokach (kąt nachylenia powyżej 35-40 stopni);
-
III stopień - znaczny - pokrywa śnieżna słabo związana na niektórych stromych stokach (kąt nachylenia powyżej 30 stopni) – mechaniczne zejście lawiny może spowodować pojedynczy człowiek i to z dużej odległości;
-
IV stopień - wysoki - pokrywa śnieżna słabo związana na większości stoków stromych – duże lawiny mogą występować samoistnie;
-
V stopień - bardzo wysoki - pokrywa śnieżna słabo związana na wszystkich stokach (chwiejna) – lawiny występują samoistnie, również na stokach o nachyleniu do 30 stopni.
Zasady bezpieczeństwa podczas lawin - na co zwrócić szczególną uwagę?
Zgodnie z tym, co zostało wcześniej wspomniane, ostrożność należy zachować podczas każdej zimowej wędrówki w górach. Lawina może pojawić się niespodziewanie. Na co należy zwrócić szczególną uwagę?
Przed wyjściem w góry, należy sprawdzić aktualny stopień zagrożenia lawinowego np. na stronie internetowej TOPR, czytając ogłoszenia w schroniskach i treść ostrzeżeń na tablicach przy wejściu na szlak. Jeżeli wybieramy się zimą w wyższe partie gór, warto zabrać ze sobą ABC lawinowe (detektor, łopatę i sondę lawinową). Należy stosować się do zakazów wejścia na szlaki zamknięte dla ruchu turystycznego.
Szacuje się, że do samoistnego spadania lawin dochodzi najczęściej pomiędzy godziną 11:00 a 15:00, choć w żadnym razie nie jest to regułą. W zależności od ilości opadów śnieżnych, temperatury i innych czynników warunkujących, lawiny śnieżne w Tatrach spadają zwykle od listopada do czerwca. Najwięcej zejść ma miejsce w marcu, kiedy wartości temperatur są stopniowo wyższe.
Należy pamiętać również, że trasy schodzenia lawin zwykle są powtarzalne. Na mapach „zimowych” lub dobrych mapach Tatr znajdziemy zaznaczone stoki, które są najbardziej narażone na zejście lawiny.
Co robić podczas zejścia lawiny? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz tutaj: Zimowe zasady bezpieczeństwa w górach. O czym pamiętać?
Postaw na bezpieczny wypoczynek i zarezerwuj swój wymarzony nocleg w górach
Wszystko wskazuje na to, że w najbliższych dniach, sytuacja pogodowa w regionach górskich nie ulegnie znaczącej poprawie, a zagrożenie lawinowe będzie dalej obecne. Nie podejmuj zbędnego ryzyka i spędź swój urlop w możliwie najbezpieczniejszy sposób.
Komentarze
