Muzeum Warmii i Mazur na 100-lecie niepodległości

Muzeum Warmii i Mazur zaprasza na wystawę zatytułowaną „W służbie niepodległości. Telegramy patriotyczne 1895-1939”. Będzie ją można zwiedzać olsztyńskim zamku do końca 2019 roku. Dlaczego warto ją zobaczyć?

Droga Warmii i Mazur do polskości

Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku, ale losy Warmii i Mazur potoczyły się inaczej niż innych części kraju. Po przeprowadzonym w 1920 roku plebiscycie znalazły się poza granicami Rzeczpospolitej. Mimo tego polskość tych ziem podtrzymywana była przez codzienną postawę Polaków – używanie języka ojczystego, przywiązanie do tradycji i pamięci o chlubnej przeszłości. Zakładano polskie gazety, księgarnie i biblioteki Towarzystwa Czytelni Ludowych. Działalność tę utrzymywano również w okresie międzywojennym.

Jednym z przejawów demonstrowania polskości był zwyczaj przesyłania życzeń na specjalnych blankietach. Były zdobione symbolami narodowymi, wizerunkami polskich bohaterów, artystów, zabytków architektury, miejsc kultu religijnego. Pierwotnie telegramy nazywano kościuszkowskimi, gdyż to portrety Naczelnika insurekcji 1794 roku stanowiły główne motywy dekoracyjne tych dokumentów. Na wystawie można obejrzeć przeszło sto oryginalnych telegramów z odręcznie wypisanymi życzeniami.

Co można zobaczyć na wystawie

Poza telegramami na wystawie prezentowana jest cenna generalska czapka, należąca do Tadeusza Kościuszki, obrączka z insurekcji, upamiętniający powstanie listopadowe krzyżyk z Olszynki Grochowskiej, a oprócz tego także obrazy i biżuterię patriotyczną.

Na wystawie można będzie zobaczyć również medal i dyplom niepodległości z podpisem Józefa Piłsudskiego i wiele innych obiektów ze zbiorów: Muzeum Warmii i Mazur, Muzeum Wojska Polskiego, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Poczty i Telekomunikacji, Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu, Biblioteki Uniwersyteckiej w Olsztynie, OBN im. W. Kętrzyńskiego oraz kolekcji prywatnej Andrzeja Soleckiego.

Specjalnie na wystawę została uszyta kopia sukni żałoby narodowej. W tego typu strojach Polki po powstaniu styczniowym demonstrowały postawę patriotyczną. Ważną częścią ekspozycji jest też kącik edukacyjny z zainscenizowanym wnętrzem pracowni litograficznej Antoniego Rose w Poznaniu, w której powstały pierwsze telegramy kościuszkowskie.

Wystawa upamiętnia zarówno same zmagania Polaków o utrzymanie tożsamości, jak i odzyskanie niepodległości i kształtowanie się granic oraz tworzenie państwowości po 1918 r., z uwzględnieniem specyficznej sytuacji Warmii i Mazur.

Źródło: materiały prasowe Muzeum Warmii i Mazur

Autor zdjęć: Grzegorz Kumorowicz, Muzeum Warmii i Mazur