Grunwaldu chyba nikomu nie trzeba przedstawiać. Młodzież i dorośli raczej znają datę 1410 r. Można przypuszczać, że więcej jest osób, które czytały lub oglądały "Krzyżaków", niż te które tego nie zrobiły. Pewnie też wielu z nas kojarzy obraz Jana Matejki "Bitwa pod Grunwaldem". Matejko na podstawie ustnych relacji swojego ojca opisał bitwę. Malował obraz przez około 6 lat. Mimo wielu skojarzeń przypomnimy Wam kilka faktów dotyczących bitwy pod Grunwaldem.
15 lipca 1410 r. rozegrała się jedna z największych pod względem liczby uczestników bitwa w historii średniowiecznej Europy. Walczył w niej Zakon Krzyżacki i połączone siły polskie i litewskie pod dowództwem króla Polski Władysława II Jagiełły. Przegrali Krzyżacy. Symbolicznym pretekstem do rozpoczęcia bitwy pod Grunwaldem było wręczenie dwóch nagich mieczy dla króla polskiego przez heroldów wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Ulricha von Jungingena.
Co ciekawe i jednocześnie dziwne, pole bitwy nie doczekało się systematycznego przebadania pod względem archeologicznym. Polskie badania archeologiczne rozpoczęły się w 1958 i trwały do lat 90., lecz objęły niewielką część pobojowiska. Odnaleziono np. kilka zbiorowych mogił w pobliżu ruin kaplicy wzniesionej przez Krzyżaków po bitwie.
Popularne miejsce wycieczek
Nie ma chyba dzieci i młodzieży na Warmii i Mazurach, które nie odwiedziłyby grunwaldzkich pól podczas szkolnej wycieczki .
W 550. rocznicę bitwy odsłonięto Pomnik Zwycięstwa Grunwaldzkiego. Składa się on z 3 części:
- granitowego obelisku,
- jedenastu 30-metrowych masztów symbolizujących sztandary polskich i litewsko-ruskich chorągwi,
- amfiteatru z pomieszczeniami Muzeum Bitwy pod Grunwaldem, salą kinową i mapą plastyczną z kolorowych kamieni, pokazującą ustawienie wojsk przed bitwą.
Na polu bitwy zobaczycie też: ruiny kaplicy pobitewnej, pozostałości Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie zburzonego przez hitlerowców w 1939, Kamień Jungingena i Kopiec Jagiełły usypany przez harcerzy z ZHP w 1959.
Wojska Jagiełły wygrywają co roku
Co roku, w rocznicę bitwy, członkowie bractw rycerskich z całej Europy inscenizują Bitwę pod Grunwaldem. Jest to ogromne wydarzenie na Warmii i Mazurach. Zjeżdża się na nie widownia z całego świata. Co roku inscenizacja jest wielkim sukcesem. Pod jej wpływem rozpoczęła się na Warmii i Mazurach moda na inscenizacje różnych innych bitew.
Muzeum Bitwy pod Grunwaldem
Muzeum Bitwy pod Grunwaldem znajduje się w pawilonie pod amfiteatrem w Stębarku. Zobaczyć tam możemy wystawę poświęconą wojnie z Zakonem krzyżackim. Prezentowane są też wystawy czasowe, jak np. oryginalna "Tytus Romek i A'tomek pod Grunwaldem".
A przed amfitatrem w sezonie letnim co roku rozstawiany jest wielki namiot a w nim umieszczana haftowana wersja obrazu Jana Matejki "Bitwa pod Grunwaldem" w oryginalnych rozmiarach.
Przy Muzeum działa również sala kinowa, gdzie obejrzymy oczywiście filmy związane z bitwą.
Wystawy stałe:
„Wielka Wojna z Zakonem krzyżackim 1409 – 1411”
„Grunwald. 600 lat chwały”
„Monety w państwie polskim i krzyżackim na przełomie XIV i XV w.”
„Władysław Jagiełło i Dżelal ad-Din”
„Boży bojownicy. Jan Żiżka i husyci w walce z Zakonem Krzyżackim”
Wystawy czasowe:
„Badges – średniowieczna plakietka religijna i świecka. Sacrum i profanum”
"Zbroja polska przez stulecia"
Lekcje muzealne:
Spacerkiem po Grunwaldzie – zwiedzanie Pól Grunwaldu i Muzeum
Tajemnice Grunwaldu
Spacerkiem po średniowieczu – interaktywna podróż do Wieków Średnich
Rycerze – etos i walka
Dwór – obyczaje i kultura epoki średniowiecza
Grunwald na wyciągnięcie ręki
Tannenberg 1914 r. - Grunwald w propagandzie niemieckiej
Witraże – sztuka światła
Źródło zdjęcia: AdobeStock