Muzeum Narodowe w Gdańsku ma swoją siedzibę w dawnym klasztorze franciszkańskim, który do celów muzealnych został zaadaptowany w latach 1867 – 1871.
Zbiory Muzeum Narodowego w Gdańsku obejmują:
– Sztukę dawną, w tym: malarstwo gdańskie, niemieckie, flamandzkie i holenderskie, rysunek, grafikę, tkaniny, rzeźby, meble i ceramikę. Prawdziwą perłą w zbiorach muzeum jest tryptyk Hansa Memlinga zatytułowany „Sąd Ostateczny”.
– Sztukę nowoczesną, w tym kolekcję dzieł polskich malarzy tworzących w XIX i na początku XX wieku. Zwiedzający zobaczą tu obrazy Jana Matejki, Jacka Malczewskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Aleksandra Gierymskiego, Olgi Boznańskiej i wielu innych znanych twórców.
– Teatralia i fotografię. Muzeum, jako jedna z nielicznych placówek w Polsce, systematycznie dokumentuje historię teatru w kraju. Kolekcja zawiera projekty scenografii i kostiumów, rysunki oraz portery aktorów.
– Eksponaty patriotyczne, które związane są z Józefem Wybickim, historią Mazurka Dąbrowskiego oraz całą epoką walki o odzyskanie niepodległości.
– Eksponaty etnograficzne, wśród których znalazła się bogata kolekcja mebli, rzemiosła i sztuki ludowej. Zgromadzone zabytki pochodzą przede wszystkim z północnej części Polski – Kaszub, Kociewia, Żuław, Powiśla i Borów Tucholskich.
– Kulturę szlachecką.
Muzeum Narodowe w Gdańsku ma siedem oddziałów:
– W głównym gmachu przy ulicy Toruńskiej mieści się Oddział Sztuki Dawnej.
– W Pałacu Opatów w dzielnicy Oliwa działa Oddział Sztuki Nowoczesnej.
– W Spichlerzu Opackim swoją siedzibę ma Oddział Etnografii.
– Miejscem wystaw czasowych jest Zielona Brama.
– Zbiory fotograficzne prezentuje Gdańska Galeria Fotografii na starówce.
– Muzeum Hymnu Narodowego mieści się w dworku Józefa Wybickiego w Będominie k. Kościerzyny.
– Muzeum Tradycji Szlacheckiej znajduje się w Waplewie Wielkim.
Gmach główny Muzeum Narodowego można zwiedzać od wtorku do niedzieli.