Zamek Lubomirskich w Rozwadowie
Zamek został wzniesiony w latach 1782 r.- 1786. Z powodu bliskiego sąsiedztwa bagiennych trzęsawisk nie przewidziano w planach budowlanych żadnego podpiwniczenia w obrębie fundamentów tego obiektu. Całe przedsięwzięcie zrealizowano według kanonów modnego ówcześnie neoklasycyzmu.
Parterowe pomieszczenia były użytkowane aż do 1856 r. przez urzędy rozwadowskiego dominium. Z piętrowych sporadycznie korzystała rodzina książęca
W Zamku prosperowało od 1857 r. pięć różnych instytucji na szczeblu nie tylko powiatowym. Obiekt ten stał się więc swoistym biurowcem, mającym przodujące znaczenie w całym regionie dolnosańskim. Ponieważ było w nim stale zatrudnionych blisko 30 pracowników rządowych, można przeto snuć domysł, że niektóre z owych biur mieściły się w pokojach na piętrze.
Apartamenty zamkowe były wykorzystywane parokrotnie także i do innych celów, zwłaszcza w okresach wojennych konfliktów. W 1809 r podczas kampanii galicyjskiej księcia Józefa Poniatowskiego, obrał on sobie tutejszy zamek na kwaterę dla swego sztabu generalnego. Pobyt księcia Józefa trwał wtedy dwie doby. Wraz z nim usadowił się najprawdopodobniej w komnatach jego kilkuosobowy sztab
We wrześniu 1831 r. dla ciężko rannych powstańców książę Lubomirski urządził polowy szpital przypuszczalnie w omawianym tu zamku. Nieco ponad trzydzieści lat później, czyli pod koniec powstania styczniowego w 1863 r., powtórzyła się znów podobna historia. Kolejny, trzeci szpital wojenny urządzili Rosjanie podczas I wojny światowej w 1914 r.
We wrześniu 1939 ks. Potaczało zorganizował też w tym obiekcie punkt opieki medycznej. Podczas okupacji hitlerowskiej Zamek służył z niewielkim przerwami za koszary wojsk niemieckich.
Z kolei po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej usadowił się na parterze tegoż gmachu po stronie wschodniej sztab wojsk radzieckich. Niebawem Rosjanie zajęli cały gmach willi i zagospodarowali go na szpital polowy, który przetrwał do połowy maja następnego roku. Dopiero około połowy maja 1945 r. wojsko sowieckie opuściło zupełnie obiekt. Wskutek tego Miejskie Prywatne Gimnazjum Ogólnokształcące, które mieściło się dotąd w budynku sądu rozwadowskiego, zajęło willę na rozkaz radzieckiego komendanta wojennego. Ta szkoła przetrwała do letnich wakacji 1948 r. Od września tegoż roku przemianowano ją na Państwową Szkołę Ogólnokształcącą Stopnia Licealnego z prawem uzyskania maturalnego stopnia dojrzałości. Liceum owo istniało do końca roku szkolnego 1955. Następnie prosperowało w willi przez pięć kolejnych lat Państwowe Liceum Pedagogiczne, do czerwca 1959 r.
Miejsce Liceum Pedagogicznego zajęła od września 1959 szkoła podstawowa uchodząca za drugą w Rozwadowie. Z nowym rokiem szkolnym 1978/79 podporządkowano ją w charakterze "filii" do szkoły Nr 9 w Stalowej Woli - Rozwadowie. Kilka klas dla najmłodszych roczników zajmowało wszystkie sale na piętrze willi. Natomiast parter użytkowało niewielkie przedszkole do 1996 r., gdyż wtedy zostało przeniesione do innego zbiorczego przedszkola miejskiego w Rozwadowie. W następnym zaś roku uległa również likwidacji "Filia Szkoły Podstawowej Nr 9". W głównym budynku szkoły nr 9 wygospodarowano dość miejsca dla dzieci z dotychczasowej placówki filialnej. W konsekwencji powyższego opustoszały gmach willi można było zaadaptować w całości na stałą siedzibę organizującego się Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli. Obecnie pierwsze piętro i poddasze zajmuje wspomniane Muzeum, a parter dzierżawi firma "Lasowiak", prowadząca tam restaurację i pokoje gościnne.
Na podst. książki ks. prof. Wilhelma Gaj – Piotrowskiego
Historia Muzeum:
styczniu 1995 odbyło się zebranie założycielskie Społecznego Komitetu na rzecz powołania Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli. Znany regionalista, ks. Wilhelm Gaj-Piotrowski zadeklarował gotowość przekazania swych zbiorów z zakresu historii, etnografii i sztuki dla potrzeb tworzącego się muzeum.
Powołany przez ówczesnego Prezydenta Miasta Stalowej Woli Andrzeja Gajca Pełnomocnik ds. organizacji muzeum rozpoczął pracę przy gromadzeniu eksponatów dokumentujących historię i kulturę miasta i regionu dolnosańskiego Dnia 30.10.1997 r Rada Miejska w Stalowej Woli podjęła uchwałę w sprawie utworzenia Muzeum i nadania statutu.
Od 1 lutego 1999 r. jest samodzielną instytucją kultury. W latach 1997-2001 wystawy czasowe eksponowane były w salach wystawienniczych Galerii Sztuki Współczesnej. Od listopada 2001 roku Muzeum funkcjonuje w nowej siedzibie w tzw. "Zamku Lubomirskich" w Stalowej Woli - dzielnica Rozwadów.
Cennik:
normalny - 5 zł
ulgowy - 3 zł
źródło:
www.muzeum.stalowawola.pl
www.szlak-lubomirskich.stalowawola.pl
