Muzeum powstało w 1905 roku pod nazwą Muzeum Górnośląskie (Oberschlesische Museum). Od 1945 roku znany jest pod obecną nazwą. Aktualnie w skład muzeum wchodzą oddziały: Willa Caro, Zamek Piastowski, Oddział Odlewnictwa Artystycznego oraz Radiostacja Gliwice i działy: sztuka i rzemiosło artystyczne, archeologia, historia oraz etnografia. W placówce mieści się także biblioteka i czytelnia.
Zwiedzanie:
Soboty są bezpłatne dla wszystkich, w niedziele 50% zniżki dla rodziców z dziećmi, w środy i czwartki bezpłatny wstęp dla grup szkolnych