Ogród Botaniczny w Łodzi jest jednym z największych ogrodów w Polsce. Jego całkowita powierzchnia wynosi 67 ha, więc warto zaplanować kilka godzin na spacer po ogrodzie, by zobaczyć wszystkie najcenniejsze okazy.
Ogród ma charakter parkowo-leśny. Krajobraz urozmaica 12 sztucznie usypanych wzgórz obłożonych granitowymi, wapiennymi i piaskowcowymi blokami skalnymi. Najwyższe zgrupowane są w Alpinarium, a pozostałe znajdują się w Ogrodzie Japońskim, Arboretum i Dziale Flory Polskiej.
W Ogrodzie Botanicznym w Łodzi znajduje się 18 zbiorników zasilanych wodą ze studni głębinowej lub opadów atmosferycznych. Największy z nich, położony centralnie w Dziale Zieleni Parkowej, ma powierzchnię około 0,5 ha i graniczy z 800-metrowej długości sędziwą Aleją Lipową.
W Ogrodzie Botanicznym w Łodzi rośnie ponad 3400 gatunków, odmian i mieszańców roślin gruntowych i około 2000 taksonów roślin szklarniowych.
Kolekcje roślin gruntowych posadzono w dziewięciu działach ekspozycyjnych zajmujących łącznie powierzchnię około 58 ha.
Działy Ogrodu Botanicznego w Łodzi to:
• Ogród Japoński - prezentujący rośliny pochodzących z Japonii, Chin i innych krajów Dalekiego Wschodu
• Dział Systematyki Roślin - uprawiane na terenie tego działu rośliny posadzono na rabatach, porządkując je w rodziny botaniczne zgodnie z systemem A. Englera
• Alpinarium - teren alpinarium ukształtowany został z różnorodnych formacji skalnych: skał osadowych okruchowych – różnych typów piaskowców oraz skał osadowych pochodzenia organicznego i chemicznego – wapieni i dolomitów, a także skał magmowych – granitów
• Skansen roślinny - składający sie z trzech odrębnych kolekcji roślinnych prezentowanych na tle tradycyjnej wiejskiej zagrody
• Dział kolekcji roślin ozdobnych – to obszar, na którym zgromadzono kolekcję róż oraz innych roślin charakteryzujących się ciekawą formą pokroju, ulistnienia bądź oryginalnymi kwiatami
• Zieleń parkowa - północno-wschodnią część działu zajmuje rabata bylinowa o pow. 1600 m², która jest prawdziwą ozdobą tej części Ogrodu
• Dział flory polskiej - na tym urozmaiconym terenie prezentowane są gatunki flory rodzimej, ze szczególnym uwzględnieniem roślin chronionych i zagrożonych wyginięciem
• Dział roślin leczniczych i przemysłowych – jest najstarszą częścią Ogrodu Botanicznego w Łodzi
• Arboretum - kolekcje drzew i krzewów rozmieszczone są tu w układzie geograficznym (Europa, Azja, Ameryka Północna), a linie podziału stanowią drogi i cieki
