Puszcza notecka - co warto zobaczyć?
Puszcza Notecka to przede wszystkim las. Stare, potężne drzewa, rezerwaty przyrody, liczne szlaki rowerowe, piesze i konne, a także jeziora i urokliwe miejscowości. To miejsce nieco oderwane od współczesnego pędu codziennego życia. Wręcz idealne na wakacje.
Puszcza Notecka to wielki kompleks leśny w Kotlinie Gorzowskiej zajmujący około 1372 km² i porastający wydmowy obszar międzyrzecza warciańsko-noteckiego. Ciągnie się na długości ponad 100 km od Santoka i Skwierzyny na zachodzie po Oborniki i Rogoźno na wschodzie przy średniej szerokości 20 km. Krajobraz puszczy urozmaicają potężne wały wydm, które tworzą labirynt dolin i pagórków. Wysokość wydm wynosi średnio ok. 20 m, często jednak przekracza 30 m, a największą osiąga na Wielkiej Sowie – 42 m wysokości względnej i 93 m n.p.m. Centrum Puszczy to tereny ubogie w wodę, natomiast na pograniczu, nad Wartą i Notecią, zgrupowały się jeziora rynnowe stanowiące urozmaicenie, tzw. akcent w „morzu piasków”. Na terenie puszczy znajduje się 16 rezerwatów przyrody. Podsumowując, Puszcza Notecka to idealne miejsce na wyjazd o każdej porze roku, gdyż las gwarantuje nam, że zawsze spędzimy tu miło czas, nie tylko w sezonie letnim.
Każdy, kto potrzebuje ciszy, spokoju oraz świeżego powietrza, powinien odwiedzać takie miejsca jak najczęściej. Do Puszczy Noteckiej ludzie przyjeżdżają przede wszystkim dla bogatego drzewostanu, który pochodzi w zdecydowanej większości ze sztucznych nasadzeń. Podstawową część stanowią jednolite, co do gatunku i wieku ok. 70-letnie sosny. Te drzewa możemy zobaczyć m.in. w rezerwacie Cegliniec. Za najstarsze drzewo w tym miejscu uchodzi dąb Józef, znajdujący się w Marianowie.
Bez wątpienia największą atrakcją, jak i tym magnesem, który przyciąga turystów do Puszczy Noteckiej jest wspaniała przyroda. W końcu jest to największy las w Polsce, z jednymi z najstarszych drzewami w kraju. Warto podkreślić, że w tym miejscu znajdziemy aż 16 rezerwatów. Są to m.in.: Buki nad Jeziorem Lutomskim, Cegliniec, Mszar nad Jeziorem Mnich, Czaple Wyspy, Bukowy Ostrów, Dołęga, Świetlista Dąbrowa, Promenada, Słonawy, Wełna, Czaplenice, Czaplisko, Lubiatowskie Uroczyska, Łabędziniec, Goszczanowskie Źródliska, Bagno Leszczyny, Kolno Międzychodzkie, Wilcze Błoto i Bagno Chlebowo.
Oprócz wspaniałej przyrody, warto wspomnieć również o innych atrakcjach. Z powodzeniem można wybrać się nad tutejsze jeziora, m.in. Solecko. Każdego zainteresują na pewno atrakcje Sierakowa, czyli m.in.: Góra Głazów, dąb o obwodzie 780 cm, Stado Ogierów, zamek Opalińskich, czy kościół parafialny z 1619 roku.
We Francuskich Górach zobaczymy wydmy oraz dostrzegalnię przeciwpożarową, na którą w czasie dyżuru Nadleśnictwa można się wspiąć. Na szczycie mieści się taras widokowy dla turystów, z którego widać noteckie lasy. W Borowym Młynie natomiast, warto odwiedzić osadę z XV w., w okolicy Borowego Strumienia - świerk o 3 -metrowym obwodzie pnia i Borowy Staw, który powstał w efekcie spiętrzenia wód strumienia.
Kolejne atrakcje czekają na nas w Rezerwacie Cegliniec. Zobaczymy tam m.in. ocalałą część 160 -letniego boru sosnowego. Przy trasie żółtego szlaku dostrzec można stare sosny – pomniki przyrody, o pniach grubych na 100 cm.
Przed nami kolejne ciekawe miejsce: Zatom Nowy i Zatom Stary. Pomiędzy tymi miejscowościami kursuje przeprawa promowa. To wspaniała atrakcja, szczególnie dla dzieci. W Międzychodzie natomiast warto odwiedzić kościół św. Jana Chrzciciela na Rynku i laufpompę, czyli studnię przy, z której można pompować wodę.
Wędrujemy dalej. Od Kaplina wzdłuż linii brzegowej jeziora Młyńskiego. Znajdziemy tam pozostałości po osadzie robotników leśnych w Raduszu. Niegdyś były w niej karczma, kuźnia, kościół, młyn i cmentarz. Wieś jednak została zniszczona przez Niemców. Wersji jest kilka. Mówi się o prowadzeniu eksperymentów z bronią chemiczną czy też planach, by tereny wiejskie przeznaczyć na tereny łowieckie. Dziś zobaczymy tam tylko ruiny i kilka nagrobków.
Kolejny ciekawy punkt na mapie to Walkowice, wieś położona nieopodal Romanowa. Dlaczego warto tam się pojawić? Otóż do dziś zachowały się tam domy o konstrukcji szachulcowej z pierwszej połowły XIX w. oraz murowana kuźnia z 1930 r. Dodatkowo, na wysokości Walkowic, na rzece Noteci, znajduje się zabytkowa śluza komorowa o napędzie ręcznym i spadku 1, 42 m. Zaś nieco bardziej na południe – przeprawa promowa, którą można dostać się do Radolina, skąd niedaleko już do Trzcianki.
Równie interesującym miejscem jest Łomnica, wieś opisywana już w XVI w. We wsi znajduje się poewangelicki, neogotycki kościół pw. Matki Boskiej z 1837 r. oraz przykościelny cmentarz ewangelicki z przełomu XIX i XX w. Co ciekawe, w 2001 r. Łomnica zajęła pierwsze miejsce w konkursie "Piękna wieś", na najbardziej zadbaną wieś w gminie.
Kolejny przystanek to Trzcianka - miasto na pograniczu Pojezierza Wałeckigo i Pradoliny Noteckiej, atrakcyjnie położone wśród czystych jezior i lasów, obfitujących w grzyby i jagody. W Trzciance warto zobaczyć neobarokowy kościół św. Jana Chrzciciela z lat 1914-1917 z ciekawym, barokowo-rokokowym wyposażeniem wnętrza, neogotycki budynek poczty z 1893 r., park pałacowy z XVIII w. przy ul. Tetmajera, siedzibę urzędu miasta i gminy, znajdującą się w budynku, zaadaptowanym na ratusz w 1850 r. oraz Muzeum Ziemi Nadnoteckiej im. Wiktora Stachowiaka. W parku na Placu Pocztowym do dziś zachowało się mauzoleum żołnierzy radzieckich, zbudowane w miejscu, gdzie kiedyś stał kościół ewangelicki. Zaraz obok – fontanna z rzeźbą sarenki, symbolu miasta.
Będąc w tym regionie Polski, warto także odwiedzić Czarnków, czyli stolicę tzw. ‘Szwajcarii Czarnkowskiej’ - krainy na pograniczu płaskiej jak stół doliny Noteci i wysokich wzgórz morenowych. Wybierzmy się na Plac Wolności, czyli dawny rynek. Od północy zamyka go eklektyczny ratusz z poł. XIX w, od zachodniej – kościół pw. św. Marii Magdaleny. Pierwsza budowla, powstała w XII w., została zastąpiona kolejną, z drugiej poł. XVI w., którą możemy podziwiać do dziś. Obecnie, po pożarze i dwóch przebudowach, jest to orientowany budynek jednonawowy z dwiema kaplicami bocznymi i dominująca wieżą, zwieńczoną wysokim, ostrosłupowym dachem. Wyposażenie barokowo-rokokowe z XVII-XIX w. Warto zwrócić szczególną uwagę na piękne, XII-wieczne kraty, zamykające kaplice, ozdobione herbem rodu Czarnkowskich – Nałęcz oraz na trumnę Adama Sędziwoja Czarnkowskiego.
Z Placu Wolności w kierunku południowo-wschodnim widać punkt widokowy, oddalony o kilka minut marszu. Z niego rozciąga się piękna panorama miasta i okolic. Podobną możemy podziwiać spod „Grzybka”, stanowiącego najwyższy punkt 50-metrowej skoczni narciarskiej.
Ostatni punkt programu: Goraj – zamek w stylu neorenesansowym, zbudowany przez Wilhelma Bolko Emanuela von Hochberga w latach 1910/1911. Pierwotnie pełnił on funkcję centrum ośrodka łowieckiego, nastawionego na hodowlę jeleni. W przyszłości miał być siedzibą bocznej linii rodu Hochbergów. Niespodziewana śmierć hrabiego, a następnie wybuch II wojny światowej zniweczyły te plany. Obecnie zamek pełni funkcję internatu Zespołu Szkół Leśnych, który wykorzystuje także pozostałe zabudowania gospodarcze kompleksu. Całość otoczona jest urokliwym parkiem leśnym z licznymi cennymi okazami starych drzew. Niebieski szlak pieszy, kilka chwil przed dotarciem do zamku, prowadzi koło miejsca pochówku hrabiego von Hochberg.
W Puszczy Noteckiej z całą pewnością nie będą się nudzić także miłośnicy spacerów, wycieczek rowerowych i jazdy konnej. Na miejscu czeka mnóstwo – ponad trzydzieści, różnorodnych szlaków: pieszych, rowerowych i konnych, o różnej długości i różnym stopniu trudności.
Okolice Puszczy Noteckiej oferują bogatą i różnorodną bazę noclegową. Bez problemu więc znajdziemy tam nocleg na każdą kieszeń. W przypadku poszukiwania wolnych miejsc, liczy się nie tylko atrakcyjna cena, ale również lokalizacja i opinie innych gości, którzy polecają lub nie dane miejsce. Najchętniej wybieranymi kategoriami noclegów w Puszczy Noteckiej są domki i agroturystyka – to obiekty szczególnie przez pary i rodziny z dziećmi.
Średnia cena za nocleg w Puszczy Noteckiej wynosi 134 zł. Wszystko jednak tak naprawdę uzależnione jest od standardu obiektu i jego lokalizacji. Jeśli zależy nam na znalezieniu taniego noclegu, najlepszym rozwiązaniem będzie agroturystyka, w której koszt noclegu rozpoczyna się już od 30 zł. Pamiętajmy, że przypadku niektórych obiektów, może mieć zastosowanie, tzw. cennik weekendowy. Według wyliczeń portalu Nocowanie.pl, ceny w weekend mogą być wyższe nawet o 28% w stosunku do cen, obowiązujących w dni powszednie.
Każdy, kto potrzebuje ciszy, spokoju oraz świeżego powietrza, powinien odwiedzać takie miejsca jak najczęściej. Do Puszczy Noteckiej ludzie przyjeżdżają przede wszystkim dla bogatego drzewostanu, który pochodzi w zdecydowanej większości ze sztucznych nasadzeń. Podstawową część stanowią jednolite, co do gatunku i wieku ok. 70-letnie sosny. Te drzewa możemy zobaczyć m.in. w rezerwacie Cegliniec. Za najstarsze drzewo w tym miejscu uchodzi dąb Józef, znajdujący się w Marianowie.
Puszcza Notecka – co warto zobaczyć?
Bez wątpienia największą atrakcją, jak i tym magnesem, który przyciąga turystów do Puszczy Noteckiej jest wspaniała przyroda. W końcu jest to największy las w Polsce, z jednymi z najstarszych drzewami w kraju. Warto podkreślić, że w tym miejscu znajdziemy aż 16 rezerwatów. Są to m.in.: Buki nad Jeziorem Lutomskim, Cegliniec, Mszar nad Jeziorem Mnich, Czaple Wyspy, Bukowy Ostrów, Dołęga, Świetlista Dąbrowa, Promenada, Słonawy, Wełna, Czaplenice, Czaplisko, Lubiatowskie Uroczyska, Łabędziniec, Goszczanowskie Źródliska, Bagno Leszczyny, Kolno Międzychodzkie, Wilcze Błoto i Bagno Chlebowo.
Oprócz wspaniałej przyrody, warto wspomnieć również o innych atrakcjach. Z powodzeniem można wybrać się nad tutejsze jeziora, m.in. Solecko. Każdego zainteresują na pewno atrakcje Sierakowa, czyli m.in.: Góra Głazów, dąb o obwodzie 780 cm, Stado Ogierów, zamek Opalińskich, czy kościół parafialny z 1619 roku.
We Francuskich Górach zobaczymy wydmy oraz dostrzegalnię przeciwpożarową, na którą w czasie dyżuru Nadleśnictwa można się wspiąć. Na szczycie mieści się taras widokowy dla turystów, z którego widać noteckie lasy. W Borowym Młynie natomiast, warto odwiedzić osadę z XV w., w okolicy Borowego Strumienia - świerk o 3 -metrowym obwodzie pnia i Borowy Staw, który powstał w efekcie spiętrzenia wód strumienia.
Kolejne atrakcje czekają na nas w Rezerwacie Cegliniec. Zobaczymy tam m.in. ocalałą część 160 -letniego boru sosnowego. Przy trasie żółtego szlaku dostrzec można stare sosny – pomniki przyrody, o pniach grubych na 100 cm.
Natomiast w Rezerwacie Maszar nad jeziorem Mnich mamy okazję obejrzeć torfowiska porośnięte aż 30 gatunkami mchów. Jeśli dobrze się rozejrzymy, na pewno dostrzeżemy przedstawicieli z gatunku roślin naczyniowych. Rośnie ich tu aż 178 gatunków. To dom rosiczki, widłaka czy storczyka.
Wędrujemy dalej. Od Kaplina wzdłuż linii brzegowej jeziora Młyńskiego. Znajdziemy tam pozostałości po osadzie robotników leśnych w Raduszu. Niegdyś były w niej karczma, kuźnia, kościół, młyn i cmentarz. Wieś jednak została zniszczona przez Niemców. Wersji jest kilka. Mówi się o prowadzeniu eksperymentów z bronią chemiczną czy też planach, by tereny wiejskie przeznaczyć na tereny łowieckie. Dziś zobaczymy tam tylko ruiny i kilka nagrobków.
Kolejny ciekawy punkt na mapie to Walkowice, wieś położona nieopodal Romanowa. Dlaczego warto tam się pojawić? Otóż do dziś zachowały się tam domy o konstrukcji szachulcowej z pierwszej połowły XIX w. oraz murowana kuźnia z 1930 r. Dodatkowo, na wysokości Walkowic, na rzece Noteci, znajduje się zabytkowa śluza komorowa o napędzie ręcznym i spadku 1, 42 m. Zaś nieco bardziej na południe – przeprawa promowa, którą można dostać się do Radolina, skąd niedaleko już do Trzcianki.
Równie interesującym miejscem jest Łomnica, wieś opisywana już w XVI w. We wsi znajduje się poewangelicki, neogotycki kościół pw. Matki Boskiej z 1837 r. oraz przykościelny cmentarz ewangelicki z przełomu XIX i XX w. Co ciekawe, w 2001 r. Łomnica zajęła pierwsze miejsce w konkursie "Piękna wieś", na najbardziej zadbaną wieś w gminie.
Kolejny przystanek to Trzcianka - miasto na pograniczu Pojezierza Wałeckigo i Pradoliny Noteckiej, atrakcyjnie położone wśród czystych jezior i lasów, obfitujących w grzyby i jagody. W Trzciance warto zobaczyć neobarokowy kościół św. Jana Chrzciciela z lat 1914-1917 z ciekawym, barokowo-rokokowym wyposażeniem wnętrza, neogotycki budynek poczty z 1893 r., park pałacowy z XVIII w. przy ul. Tetmajera, siedzibę urzędu miasta i gminy, znajdującą się w budynku, zaadaptowanym na ratusz w 1850 r. oraz Muzeum Ziemi Nadnoteckiej im. Wiktora Stachowiaka. W parku na Placu Pocztowym do dziś zachowało się mauzoleum żołnierzy radzieckich, zbudowane w miejscu, gdzie kiedyś stał kościół ewangelicki. Zaraz obok – fontanna z rzeźbą sarenki, symbolu miasta.
Będąc w tym regionie Polski, warto także odwiedzić Czarnków, czyli stolicę tzw. ‘Szwajcarii Czarnkowskiej’ - krainy na pograniczu płaskiej jak stół doliny Noteci i wysokich wzgórz morenowych. Wybierzmy się na Plac Wolności, czyli dawny rynek. Od północy zamyka go eklektyczny ratusz z poł. XIX w, od zachodniej – kościół pw. św. Marii Magdaleny. Pierwsza budowla, powstała w XII w., została zastąpiona kolejną, z drugiej poł. XVI w., którą możemy podziwiać do dziś. Obecnie, po pożarze i dwóch przebudowach, jest to orientowany budynek jednonawowy z dwiema kaplicami bocznymi i dominująca wieżą, zwieńczoną wysokim, ostrosłupowym dachem. Wyposażenie barokowo-rokokowe z XVII-XIX w. Warto zwrócić szczególną uwagę na piękne, XII-wieczne kraty, zamykające kaplice, ozdobione herbem rodu Czarnkowskich – Nałęcz oraz na trumnę Adama Sędziwoja Czarnkowskiego.
Z Placu Wolności w kierunku południowo-wschodnim widać punkt widokowy, oddalony o kilka minut marszu. Z niego rozciąga się piękna panorama miasta i okolic. Podobną możemy podziwiać spod „Grzybka”, stanowiącego najwyższy punkt 50-metrowej skoczni narciarskiej.
Ostatni punkt programu: Goraj – zamek w stylu neorenesansowym, zbudowany przez Wilhelma Bolko Emanuela von Hochberga w latach 1910/1911. Pierwotnie pełnił on funkcję centrum ośrodka łowieckiego, nastawionego na hodowlę jeleni. W przyszłości miał być siedzibą bocznej linii rodu Hochbergów. Niespodziewana śmierć hrabiego, a następnie wybuch II wojny światowej zniweczyły te plany. Obecnie zamek pełni funkcję internatu Zespołu Szkół Leśnych, który wykorzystuje także pozostałe zabudowania gospodarcze kompleksu. Całość otoczona jest urokliwym parkiem leśnym z licznymi cennymi okazami starych drzew. Niebieski szlak pieszy, kilka chwil przed dotarciem do zamku, prowadzi koło miejsca pochówku hrabiego von Hochberg.
W Puszczy Noteckiej z całą pewnością nie będą się nudzić także miłośnicy spacerów, wycieczek rowerowych i jazdy konnej. Na miejscu czeka mnóstwo – ponad trzydzieści, różnorodnych szlaków: pieszych, rowerowych i konnych, o różnej długości i różnym stopniu trudności.
Noclegi w regionie Puszczy Noteckiej
Okolice Puszczy Noteckiej oferują bogatą i różnorodną bazę noclegową. Bez problemu więc znajdziemy tam nocleg na każdą kieszeń. W przypadku poszukiwania wolnych miejsc, liczy się nie tylko atrakcyjna cena, ale również lokalizacja i opinie innych gości, którzy polecają lub nie dane miejsce. Najchętniej wybieranymi kategoriami noclegów w Puszczy Noteckiej są domki i agroturystyka – to obiekty szczególnie przez pary i rodziny z dziećmi.
Średnia cena za nocleg w Puszczy Noteckiej wynosi 134 zł. Wszystko jednak tak naprawdę uzależnione jest od standardu obiektu i jego lokalizacji. Jeśli zależy nam na znalezieniu taniego noclegu, najlepszym rozwiązaniem będzie agroturystyka, w której koszt noclegu rozpoczyna się już od 30 zł. Pamiętajmy, że przypadku niektórych obiektów, może mieć zastosowanie, tzw. cennik weekendowy. Według wyliczeń portalu Nocowanie.pl, ceny w weekend mogą być wyższe nawet o 28% w stosunku do cen, obowiązujących w dni powszednie.
Agnieszka Skrzyńska - Michalczewska
Komentarze
