Puszcza Romincka - dlaczego warto ją odwiedzić?
Gęsty, typowy dla tajgi las, malownicze krajobrazy, dzika przyroda i wiele ciekawych zabytków – wszystko to czeka na nas w jednym miejscu. W Puszczy Rominckiej. Teren puszczy przecinają liczne trasy spacerowe i rowerowe oraz ścieżki. Brzmi wspaniale, prawda?
Puszcza Romincka, nazywana też polską tajgą to rozległy, zwarty kompleks leśny stanowiący część Pojezierza Litewskiego i zarazem najbardziej na północny wschód wysunięta część Mazur Garbatych, podzielony między Polskę i Rosję - obwód kaliningradzki. Puszcza zajmuje powierzchnię ok. 35,5 tys. ha, w tym po stronie polskiej ok. 15,5 tys. ha.
Dlaczego warto odwiedzić ten zakątek Polski? Przede wszystkim ze względu na wyjątkowe walory przyrodnicze. W 1998 roku na tym terenie utworzony został Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej, z czasem także siedem rezerwatów przyrody, które wchodzą w jego skład: Mechacz Wielki, Boczki, Czarnówko, Dziki Kąt, Struga Żytkiejmska, Czerwona Struga i Uroczysko Kramnik.
Teren parku oraz samej puszczy jest w 80% zalesiony, miejscami przypominający tajgę – stąd liczne porównania. Park przecinają doliny rzek Błędzianki, Bludzi i Czerwonej Strugi, zaś północna granica parku pokrywa się z granicą polsko–rosyjską. Wschodnia i południowa granica parku biegnie nasypem niemieckiej linii kolejowej z początku XX wieku z Gołdapi przez Golubie, Żytkiejmy do Gąbina. W Stańczykach przez dolinę rzeki Błędzianki przerzucono dwa mosty o wys. 36,5 m.
Surowe warunki klimatyczne powodują, że szata roślinna parku jest specyficzna i zawiera wiele osobliwości. Najbardziej charakterystycznym dla Puszczy Rominckiej zbiorowiskiem jest typowy dla tajgi borealny las świerkowy, mroczny, wilgotny, z grubym dywanem mchów. Na pagórkach i zboczach rosną lasy liściaste z lipą, klonem, grabem i wiązem w drzewostanie, natomiast na piaszczystych wzniesieniach rośnie leszczynowo-świerkowy las mieszany. W zatorfionych dolinach strumieni występują łęgi jesionowo-olszowe z chronionym pióropusznikiem strusim, a zagłębienia pojeziorne zajmują bogate gatunkowo torfowiska porośnięte m.in. rzadkimi i chronionymi roślinami.
Na terenie Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej i w jego okolicach znajduje się także wiele zabytków kultury: są to kościoły, stare dwory w otoczeniu zabytkowych parków, kamienice i dawne układy urbanistyczne.
Najbardziej oryginalnymi i wartymi obejrzenia są wysokie podwójne wiadukty kolejowe, przypominające rzymskie akwedukty. Mosty w Stańczykach, bo o nich mowa, wyróżniają się piękną sylwetką oraz znaczną wysokością (36 m) i stanowią wielką lokalną atrakcję turystyczną. Mosty zostały zaprojektowane przez włoskich architektów i są zabytkiem techniki. Są one najwyższymi tego typu obiektami w Polsce i zdecydowanie warto je zobaczyć.
Obecnie mosty stanowią własność prywatną, jednak są udostępniane dla zwiedzających.
Kolejnym ciekawym miejscem jest malownicze torowisko przedzierające się przez przekopane pagórki, bądź wiodące wysokim nasypem, z którego rozpościerają się piękne widoki. Stanowi ono sporą atrakcję dla turystów pieszych i rowerowych. Torowisko opasa Puszczę Romincką od południa i wschodu, stanowiąc na długim odcinku granicę Parku Krajobrazowego.
Puszcza Romincka to także pałace i parki. Najlepiej zachowany zespół pałacowo-parkowy znajduje się w Rogajnach. Jest to klasycystyczny pałac oraz budynki pofolwarczne, pochodzą one z drugiej połowy XIX wieku. Najciekawszym obiektem jest tu budynek gospodarczy przypominający z wyglądu kaplicę, na którym widnieje rok 1867. Otóż szczyt budynku wieńczy sygnaturka porównywana do kaplicznej wieży, a okna o łukowym sklepieniu przypominają kościelne witraże. Za pałacem znajduje się zabytkowy park z cennym drzewostanem, stawem i czytelnym układem alei.
W Bludziach Małych zachował się natomiast park podworski założony na wzgórzu opadającym ku rzece Bludzi. W minionych latach został on zrewitalizowany, stając się jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc wokół Puszczy Rominckiej.
Eklektyczny pałac z drugiej połowy XIX wieku znajdziemy natomiast w Galwieciach nad jeziorem Rakówek , inny w Zawiszynie. Kolejny w Rakówku koło Galwieć a pozostałości zespołów dworsko-parkowych w Kociołku, Ostrowie i Deguciach.
Interesujacymi obiektami na terenie puszczy są także dwa kościoły. Jeden z nich kościół parafialny pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Żytkiejmach, stoi on na wzniesieniu i nieco na uboczu. Zbudowany został w roku 1579 jako kamienna budowla obronna otoczona murem. Był dwukrotnie spalony, po czym gruntownie przebudowany.
Kościół jest wzniesiony w stylu neogotyckim. Jest to budowla trójnawowa, bez wieży, przykryta dwuspadowym dachem, o skromnym wyposażeniu. Z dawnego przedwojennego kościoła zachowały się fragmenty ołtarza, ambona i organy, a także Mszały Rzymskie - księgi liturgiczne z przełomu XIX i XX wieku.
Drugi kościół znajduje się w Dubeninkach, przy głównej drodze. Obecny budynek pochodzi z 1903 roku, wcześniej znajdował się tu kościół drewniany, który został spalony. Wybudowany jest w stylu neogotyckim. Jednonawowy z asymetryczną wieżą frontową, na której umiejscowiony jest nieczynny obecnie zegar. Wnętrze dość skromne, uwagę zwracają cztery rzędy galerii.
Puszcza Romincka to także liczne szlaki piesze i rowerowe, ścieżki przyrodnicze i historyczne oraz wieże widokowe. Jest to wręcz idealny teren do uprawiania aktywnej turystyki, do wypoczynku na świeżym powietrzu, w otoczeniu przyrody.
Szlaki piesze:
Szlaki rowerowe:
Przez Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej biegną także odcinki innych szlaków rowerowych, które docierają tu z Suwalszczyzny:
Ścieżki przyrodnicze i historyczne:
Wieże widokowe:
Poszukaj noclegu w okolicy
Dlaczego warto odwiedzić ten zakątek Polski? Przede wszystkim ze względu na wyjątkowe walory przyrodnicze. W 1998 roku na tym terenie utworzony został Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej, z czasem także siedem rezerwatów przyrody, które wchodzą w jego skład: Mechacz Wielki, Boczki, Czarnówko, Dziki Kąt, Struga Żytkiejmska, Czerwona Struga i Uroczysko Kramnik.
Atrakcyjna przyrodniczo Puszcza Romincka
Teren parku oraz samej puszczy jest w 80% zalesiony, miejscami przypominający tajgę – stąd liczne porównania. Park przecinają doliny rzek Błędzianki, Bludzi i Czerwonej Strugi, zaś północna granica parku pokrywa się z granicą polsko–rosyjską. Wschodnia i południowa granica parku biegnie nasypem niemieckiej linii kolejowej z początku XX wieku z Gołdapi przez Golubie, Żytkiejmy do Gąbina. W Stańczykach przez dolinę rzeki Błędzianki przerzucono dwa mosty o wys. 36,5 m.
Surowe warunki klimatyczne powodują, że szata roślinna parku jest specyficzna i zawiera wiele osobliwości. Najbardziej charakterystycznym dla Puszczy Rominckiej zbiorowiskiem jest typowy dla tajgi borealny las świerkowy, mroczny, wilgotny, z grubym dywanem mchów. Na pagórkach i zboczach rosną lasy liściaste z lipą, klonem, grabem i wiązem w drzewostanie, natomiast na piaszczystych wzniesieniach rośnie leszczynowo-świerkowy las mieszany. W zatorfionych dolinach strumieni występują łęgi jesionowo-olszowe z chronionym pióropusznikiem strusim, a zagłębienia pojeziorne zajmują bogate gatunkowo torfowiska porośnięte m.in. rzadkimi i chronionymi roślinami.
Puszcza Romincka to także dom dla wielu gatunków zwierząt. Mieszkają tu liczne ssaki, np. bóbr europejski, łosie, jelenie, sarny, dziki, wilki, rysie, wydry, lisy czy jenoty, a także ptaki, np. dzięcioł zielonosiwy i białogrzbiety, orlik krzykliwy, trzmielojad, rybołów, żuraw, bocian czarny, kania czarna, sowa uszata, włochatka oraz wąsatka.
Zabytki kultury w Puszczy Rominckiej
Na terenie Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej i w jego okolicach znajduje się także wiele zabytków kultury: są to kościoły, stare dwory w otoczeniu zabytkowych parków, kamienice i dawne układy urbanistyczne.
Najbardziej oryginalnymi i wartymi obejrzenia są wysokie podwójne wiadukty kolejowe, przypominające rzymskie akwedukty. Mosty w Stańczykach, bo o nich mowa, wyróżniają się piękną sylwetką oraz znaczną wysokością (36 m) i stanowią wielką lokalną atrakcję turystyczną. Mosty zostały zaprojektowane przez włoskich architektów i są zabytkiem techniki. Są one najwyższymi tego typu obiektami w Polsce i zdecydowanie warto je zobaczyć.
Obecnie mosty stanowią własność prywatną, jednak są udostępniane dla zwiedzających.
Kolejnym ciekawym miejscem jest malownicze torowisko przedzierające się przez przekopane pagórki, bądź wiodące wysokim nasypem, z którego rozpościerają się piękne widoki. Stanowi ono sporą atrakcję dla turystów pieszych i rowerowych. Torowisko opasa Puszczę Romincką od południa i wschodu, stanowiąc na długim odcinku granicę Parku Krajobrazowego.
Puszcza Romincka to także pałace i parki. Najlepiej zachowany zespół pałacowo-parkowy znajduje się w Rogajnach. Jest to klasycystyczny pałac oraz budynki pofolwarczne, pochodzą one z drugiej połowy XIX wieku. Najciekawszym obiektem jest tu budynek gospodarczy przypominający z wyglądu kaplicę, na którym widnieje rok 1867. Otóż szczyt budynku wieńczy sygnaturka porównywana do kaplicznej wieży, a okna o łukowym sklepieniu przypominają kościelne witraże. Za pałacem znajduje się zabytkowy park z cennym drzewostanem, stawem i czytelnym układem alei.
W Bludziach Małych zachował się natomiast park podworski założony na wzgórzu opadającym ku rzece Bludzi. W minionych latach został on zrewitalizowany, stając się jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc wokół Puszczy Rominckiej.
Eklektyczny pałac z drugiej połowy XIX wieku znajdziemy natomiast w Galwieciach nad jeziorem Rakówek , inny w Zawiszynie. Kolejny w Rakówku koło Galwieć a pozostałości zespołów dworsko-parkowych w Kociołku, Ostrowie i Deguciach.
Interesujacymi obiektami na terenie puszczy są także dwa kościoły. Jeden z nich kościół parafialny pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Żytkiejmach, stoi on na wzniesieniu i nieco na uboczu. Zbudowany został w roku 1579 jako kamienna budowla obronna otoczona murem. Był dwukrotnie spalony, po czym gruntownie przebudowany.
Kościół jest wzniesiony w stylu neogotyckim. Jest to budowla trójnawowa, bez wieży, przykryta dwuspadowym dachem, o skromnym wyposażeniu. Z dawnego przedwojennego kościoła zachowały się fragmenty ołtarza, ambona i organy, a także Mszały Rzymskie - księgi liturgiczne z przełomu XIX i XX wieku.
Drugi kościół znajduje się w Dubeninkach, przy głównej drodze. Obecny budynek pochodzi z 1903 roku, wcześniej znajdował się tu kościół drewniany, który został spalony. Wybudowany jest w stylu neogotyckim. Jednonawowy z asymetryczną wieżą frontową, na której umiejscowiony jest nieczynny obecnie zegar. Wnętrze dość skromne, uwagę zwracają cztery rzędy galerii.
Szlaki piesze i rowerowe na terenie Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej
Puszcza Romincka to także liczne szlaki piesze i rowerowe, ścieżki przyrodnicze i historyczne oraz wieże widokowe. Jest to wręcz idealny teren do uprawiania aktywnej turystyki, do wypoczynku na świeżym powietrzu, w otoczeniu przyrody.
Szlaki piesze:
- szlak zielony: Gołdap – Jurkiszki – Czarnowo Średnie (Hajnówek) – Błąkały – Stańczyki (długość szlaku: 33 km)
- szlak czerwony: Gołdap – Las Kumiecie – jez. Gołdap – Botkuny – Galwiecie – Pluszkiejmy – Budwiecie – Markawy – Żabojady – Będziszewo – Błąkały – Stańczyki – Golubie – Pobłędzie (długość szlaku: 46 km)
- szlak niebieski: lesniczówka żyliny koło Jurkiszek - Puszcza Romincka - Galwiecie (długość szlaku: 13 km)
- szlak żółty: Żytkiejmy - Degucie - Skajzgiry - Pobłędzie - Kramnik (długość szlaku: ok. 10 km)
Szlaki rowerowe:
- Wschodni Szlak Rowerowy "Green Velo"
- "Śladami Rominckich Jeleni": Jurkiszki – Szyliny – Ostrówek – Galwiecie – Czarnowo Średnie – leśniczówka Bludzie – Droga Romincka – Żytkiejmy – Degucie – Stańczyki – Błąkały – Będziszewo – Żabojady – Kiepojcie – Dubeninki – Zawiszyn – Czarne – Pluszkiejmy – Botkuny – Jurkiszki (długość szlaku: 88,6 km)
Przez Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej biegną także odcinki innych szlaków rowerowych, które docierają tu z Suwalszczyzny:
- „Pierścień Rowerowy Suwalszczyzny” R-65, prowadzą znaki zielone
- „Podlaski Szlak Bociani”, prowadzą znaki czerwone
- „Szlak Fortyfikacji Pozycji Granicznej" R-68, prowadzą znaki zielone
Ścieżki przyrodnicze i historyczne:
- "Wokół jarów Błędzianki"
- "Golubie - wieś, której nie ma”
Wieże widokowe:
- wieża widokowa w Stańczykach - liczy 20 m wysokości, przy czym taras widokowy znajduje się poziomie 15 m. Rozciąga się z niej widok na jeziora wytopiskowe Tobellus Duży i Mały, polodowcową dolinę Błędzianki oraz zabytkowe mosty kolejowe w Stańczykach
- wieża widokowa w Pobłędziu - ma wysokość 20 m, taras widokowy znajduje się poziomie 15 m. Z wieży można zobaczyć się jezioro Pobłędzie, Puszczę Romincką oraz okoliczne, polodowcowe krajobrazy
Poszukaj noclegu w okolicy
Agnieszka Skrzyńska - Michalczewska
Komentarze
