Región Kysuce
Kysuce sú región, ktorý má rozlohu 935 štvorcových kilometrov. 23. mája 1984 bolo z tejto výmery 654 km štvorcových vyhlásených za Chránenú krajinnú oblasť.
Je krajom dvoch oddelených časti: západnej, to sú Javorníky s Turzovskou vrchovinou a Moravsko – sliezskymi Beskydami. Východnú časť územia vytvárajú: Kysucké Beskydy, Kysucká vrchovina a Oravské Beskydy. Územie CHKO Kysuce zasahuje do šiestich okresov: Čadca, Žilina, Dolný Kubín, Bytča, Považská Bystrica a Púchov.
Kysuce historicky patrili do Trenčianskej stolice, neskôr do Považskej župy a teraz sú súčasťou vyššieho územného celku Žilinského samosprávneho kraja, teda severozápadného Slovenska. 126 000 obyvateľov Kysúc žije v štyroch mestách a 33 obciach. Región má viacero jedinečných zaujímavostí: prírodných, historických a kultúrnych. V javorníckej časti sú to dve štátne prírodné rezervácie: Veľký Javorník a Malý Polom. V Beskydskej časti to je štátna prírodná rezervácia Veľká Rača, o rozlohe 313 hektárov.
Historická lesná úvraťová železnica (HLUŽ) v Novej Bystrici – Vychylovke je atrakciou Múzea kysuckej dediny, ležiaceho na pomedzí Oravy a Kysúc. K historickým pamiatkam patrí rekonštruovaný kaštieľ v Radoli, sídla vysunutej expozície Kysuckého múzea, ktorý spolu s archeologickým náleziskom na Koscelisku, vytvára pre Kysuce veľmi dôležitý areál s bohatou históriou, ktorá donedávna menej prebádaným Kysuciam akoby čiastočne chýbala. Hodnotné je Námestie slobody v Kysuckom Novom Meste, kde časť domov má arkády a uprostred námestia radnicu. Známou bola tiež vidiecka pamiatková zóna v Povinnej u Tatári, z ktorej ostal pamiatkovo chránený len jeden objekt. Najstaršie zobrazenie Kysuckého Nového Mesta je na vedute obrazu zo 17. storočia v Mariánskom kostole. Veľmi výrazná a pútavá je architektúra Mestského domu v Čadci. Je sídlom samosprávy, ale svoje skoro komorné priestory tu má Kysucká galéria. Len za cestou, lipovou alejou orámovaný, je barokový kostol svätého Bartolomeja. Hlavný oltár kostola by mal zdobiť Požetecha Klemensa – čestného občana Žiliny, rodáka z Liptovského Mikuláša. Neogotický kostol z Rakovej, neskorbarokový v Skalitom a barokové stavby v Turzovke a Zákopčí, partia k vzácnym pamiatkam. Kysucké múzeum v Čadci svoje bohaté zbierky rozšírilo v jubilejnom roku 2000. Vtedy objavil Jozef Kubica z Čadce – Horelice poklad strieborných mincí. 29. marca 200, pri zemných prácach na svojom pozemku zakopol o hlinený krčah, v ktorom bolo 1658 kusov mincí viacerých období. Najstarším platidlom bol denár Mateja Korvína z rokov 1848 – 1849. Najmladším 3 – grajciar Leopolda L. datovaný rokom 1677. Popularitu Kysúc v posledných rokoch rozširuje turistika pútnická na Živčákovu, lokalitu patriacu do turzovskej farnosti. Pútnici navštevujú kaplnku Panny Márie Turzovskej, ale aj obľúbené vodné žriedla.
Kysuce
Kysuce są regionem, który ma powierzchnię 935 kilometrów kwadratowach. 23 maja 1984 aż 654 km2 z całego obszaru zostało ogłoszonych jako Chroniony Obszar Krajobrazowy. Jest krajem dwóch oddzielnych cząści: zachodniej, są to Javorníky z Wyżyną Turzovską i Morawsko-Śląskimi Beskidami. Wschodnią część terenów tworzą: Kysuckie Beskidy, Kysucka Wyżyna, Oravskie Beskydy. Tereny Chronionego Obszaru Krajobrazowego sięgają aż sześciu powiatów: Čadca, Žilina, Dolný Kubín, Bytča, Považská Bystrica i Púchov.
Historycznie Kysuce należały do Trenčianskiej stolicy, później do Považskej župy a obecnie są częścią wyższej jednostki terytorialnej Žilińskiego Kraju Samorządowego, tzn. północno-zachodniej Słowacji. 126 000 obywateli Kysúc mieszka w czterech miastach i 33 miejscowościach. Region posiada wiele wyjątkowych atrakcji: przyrodniczych, historycznych i kulturalnych. W jawornickiej części znajdują sią dwa Rezerwaty Przyrodnicze: Veľký Javorník i Malý Polom. W Beskidskiej części znajduje się Rezerwat Przyrody Veľká Rača, o powierzchni 313 hektarów.
Historyczna leśna kolejka zwrotnicowa (HLUŽ) w Novej Bystrici – Vychylovke jest jedną z atrakcji Muzeum Wsi Kysuckiej, leżącego na granicy Oravy i Kysúc. Do zabytków historycznych należy odnowiony pałacyk w Radoli, siedziby wysuniętej placówki Kysuckiego Muzeum, które wraz ze znaleziskami archeologicznymi na Koscelisku, tworzy bardzo ważny dla Kysuc areał z bogatą historią, której jakby trochę brakowało, do niedawna mniej zbadanym. Bardzo wartościowe jest Námestie slobody w Kysuckom Novom Meste, gdzie część domów ma arkady a w środku placu znajduje się Ratusz. Popularna była wiejska strefa zabytkowa w Povnnej u Tatári, z której został tylko jeden zabytkowy, chroniony obiekt. Najstarsze wyobrażenie K. N. Mesta znajduje się na obrazie z XVII wieku na kościole Mariáńskim. Bardzo wyraźna i pociągająca jest architektura Domu Miejskiego w Čadcy. Jest siedzibą samorządu, ale ma tam także swoje kameralne pomieszczenia Kysucka Galeria. Zaraz za drogą, ukryty na końcu lipowej aleji znajduje się kościół św. Bartolomeja. Główny ołtarz został ozdobiony przez Požetecha Klemensa – Honorowego Obywatela Žiliny, pochodzącego z Liptovskiego Mikuláša. Kościół neogotycki z Rakovej, późnobarokowy ze Skalitego i barokowe budynki w Turzovke i Zákopčí, należą do najcenniejszych zabytków. Kysuckie Muzeum w Čadci poszerzyło swoje bogate zbiory w jubileuszowym roku 2000. Wtedy Jozef Kubica z Čadcy – Horelicy znalazł skarb ze srebrnych monet. 29 marca 2000, podczas prac ziemnych na swojej parceli natrafił na gliniany dzban, w którym znajdowało się 1658 sztuk monet z różnych okresów. Najstarszą monetą płatniczą był denar Mateja Korvína z lat 1848 – 1849. Najmłodszym 3 – grajcar Leopolda L. datowany na 1677 rok. Polularność Kysúc w ostatnich latach podwyższa turystyka pielgrzymkowa na Živčákovą, miejsce należące do plebani Zurzovskiej. Pielgrzymi odwiedzają kapliczkę Panny Marii Turzovskej, bardzo popularne są także ciepłe źródła.
Komentarze