W niewielkiej wsi Bobrza w województwie świętokrzyskim w 1824 roku rozpoczęto realizację największego założenia wielkopiecowego Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Był to jeden z projektów wielkiego planu Stanisława Staszica uprzemysłowienia Królestwa Polskiego/Kongresowego. Jego założenia zakładały powstanie olbrzymiego zakładu wielkopiecowego produkującego ponad pięć tysięcy ton żelaza rocznie, czyli tyle co wszystkie istniejące wówczas huty Królestwa. Przewidywano budowę pięciu ogromnych pieców (każdy o niespotykanej dotąd wielkości ponad 18 metrów) oraz trzech małych do wstępnego prażenia rudy. Nad nimi, na wzniesieniu wzmocnionym murem oporowym zakładano postawienie budynków huty.
Plan został zrealizowany tylko częściowo. Udało się wybudować: mur oporowy dla górnego terenu zakładu, halę przygotowującą wsady do pieców, 1 węgielnię w całości i 1 węgielnię częściowo, staw zaporowy, kanał górny i dolny, osiedle mieszkalne oraz fragment tamy. Wszelkie prace zostały przerwane po powodzi w 1828 roku, która zerwała tamę oraz po wybuchu powstania listopadowego w 1830 roku. Projekt nie został dokończony. W wybudowanych już halach zlokalizowano więc na kilkadziesiąt lat gwoździarnię. Odwiedzając to miejsce warto zwrócić uwagę na imponujący mur oporowy o długości około pół kilometra i maksymalnej wysokości 15 metrów. Miał on za zadanie zabezpieczać wzniesienie przed obsuwaniem się, a z jego korony miało odbywać się zasypywanie wsadu do wielkich pieców.
Zobacz również: Województwo świętokrzyskie na weekend - 7 pomysłów na ciekawe wakacje!
