Spała, odkryj tajemnice dawnego letniska polskich elit

Jak tu zielono… To właśnie mówki każdy, kto był w Spale lub chociażby przejeżdżał przez tę miejscowość. Otoczona lasami parku krajobrazowego stanowi idealną lokalizację dla osób, które poszukują uroczego miejsca, gdzie można odetchnąć i spędzić czas blisko natury.

Już teraz sprawdź ofertę noclegów w Spale! Wejdź i zobacz: Noclegi w Spale

Spała, letnisko dawnych elit

Otoczona gęstym lasem Spała zapewniała swoim mieszkańcom ciche miejsce do życia. Toczyło się ono wolnym tempem aż do 1880 roku – właśnie wtedy car Aleksander III trafił tu podczas polowania. Zachwycił się fragmentem leżącej nad Pilicą puszczy i zdecydował o wybudowaniu rezydencji myśliwskiej. Obok zaraz powstały koszary, kasyno oficerskie i domy dla gości. Właśnie w ten sposób rozpoczęła się kariera Spały, jako letniska dla elit.

Po odzyskaniu niepodległości Spała nadal była chętnie odwiedzanym kurortem. Początkowo miejscowość przeznaczono na rezydencję dla marszałka Józefa Piłsudskiego. Jednak nie pasjonował się łowiectwem i do Spały przyjechał tylko kilka razy. Od 1922 roku zaczęli rezydować tu prezydenci – wypoczywał tu Stanisław Wojciechowski, chętnie bywał też Ignacy Mościcki. To właśnie on zainaugurował dożynki prezydenckie, które organizowane są również współcześnie.

Spała – co warto zobaczyć

Do zalet Spały na pewno można zaliczyć jej urok. Ciche uliczki i park to świetne miejsca spacerowe. Podczas takich przechadzek warto odwiedzić zakątki, z których miejscowość jest szczególnie dumna.

Najbardziej charakterystycznym budynkiem jest tu pochodząca z początku XX wieku wieża ciśnień. Wysokiej na 36 metrów konstrukcji, na pewno nie można przegapić i stanowi idealny punkt orientacyjny. Po drugiej stronie ulicy znajduje się kolejny ważny zabytek Spały – kościółek w stylu polskim, który powstał z polecenia prezydenta Stanisława Wojciechowskiego. Budowę ukończono w 1923 roku. Tuż obok kościółka znajduje się park w stylu angielskim.

W Spale znajdziemy budynki, które pamiętają czasy, kiedy przyjeżdżali tu carowie. W dawnej oranżerii mieści się hotel, a sąsiaduje z nim stara powozownia. Ale prawdziwym symbolem Spały jest… żubr. Właściwie to żeliwny pomnik żubra, który przez Warszawę trafił tu aż z Białowieży. Umieszczono go parku, w samym centrum miejscowości.

Co poza zabytkami? Spała to miejsce dla aktywnych. Znajduje się tu Ośrodek Przygotowań Olimpijskich, a nieco dalej także park linowy i pole do paintballa.

Przyroda – to z tego jest dumna Spała

Chociaż na pewno jest z niej dumna, to Spała nie żyje swoją historią. Za to prawdziwą chluba osady to wspaniała przyroda. O tym, że można się nią szczycić, przekonamy się już podczas pierwszej wycieczki do Spalskiego Parku Krajobrazowego. Swoim zasięgiem obejmuje dolinę Pilicy oraz część lasów spalskich, za najbardziej atrakcyjny fragment uważa się przełom rzeki w okolicy Inwołdza.

Dużą popularnością cieszy się spływ Pilicą – trasę mogą pokonać nawet niedoświadczeni kajakarze. Dobrym miejscem na wodowanie jest przystań w okolicach mostu, gdzie można także wypożyczyć kajaki. Na trasie spływu znajdują się takie miejsca, jak Rezerwat Niebieskie Źródła czy Skansen rzeki Pilicy.

Dożynki Prezydenckie i inne wydarzenia

Raz do roku Spała jest na ustach sporej części naszego kraju. Dzieje się tak za sprawą Dożynek Prezydenckich, które organizowane są tu od 1927 roku. Do tradycji powrócił w 2000 roku prezydent Aleksander Kwaśniewski. Najciekawszym momentem jest przejście dożynkowego korowodu z Kaplicy Polowej AK na stadion COS, gdzie odbywają się koncerty i można obejrzeć stoiska polskich regionów. Stałym punktem jest również konkurs na najładniejszy wieniec dożynkowy.

Co poza tym? Od maja do października w Spale organizowane są jarmarki antyków i rękodzieła. To prawdziwa gratka dla wszystkich, którzy lubią przeglądać stare przedmioty w poszukiwaniu unikalnych perełek. Natomiast w październiku Spała powraca do myśliwskich tradycji i zaprasza na Hubertusa, któremu towarzyszą między innymi pokazy konne.

fot. irinakeinanen (Pixabay.com CC0)