Szlak dolnośląskich podziemi. Co zwiedzać?
Dolny Śląsk to piękne miejsce, a z dostępnych tam atrakcji możemy korzystać przez cały rok, i to niezależnie od pogody. Czekają tam na nas zarówno górskie szczyty, jak i tajemnicze podziemia. Właśnie tę drugą opcję chcemy zaproponować turystom, którzy chcą spędzić interesujący weekend na Dolnym Śląsku.
Dzieje Dolnego Śląska są burzliwe, a przez to interesujące. Region wiele razy przechodził z rąk do rąk, ścierały się różne kultury, przetaczały wojny… Dlatego możemy tam zwiedzać zarówno dawne piastowskie zamki, jak też późniejsze twierdze, schrony oraz kilometry podziemnych korytarzy, biegnących pod dolnośląskimi miastami. Nie zapominajmy o starych kopalniach, które były drążone na przestrzeni dziesiątek lat.
Większość z wymienionych atrakcji kryje się przed wzrokiem ciekawskich, budząc tym samym ogromne zainteresowanie. Ich poznanie to świetny pomysł na spędzenie weekendu na Dolnym Śląsku – i coraz więcej osób się na to decyduje.
Aby jeszcze bardziej uatrakcyjnić zwiedzanie, powstał specjalny szlak turystyczny, który skupia dziesięć tajemniczych obiektów i ciągnie się od Krobicy w okolicy Świeradowa-Zdroju, przez Wałbrzych, aż do Kletna położonego niedaleko Stronia Śląskiego. Jakie miejsca znajdują się na Szlaku Tajemniczych Podziemi Dolnego Śląska?
Wycieczkę szlakiem dolnośląskich podziemi można zacząć u podnóża Gór Izerskich, w miejscowości Krobica, gdzie znajduje się dawna kopalnia rudy cyny, którą eksploatowano już w XVI wieku. Do dzisiaj widoczne są tam ślady pracy górników sprzed wieków, więc zwiedzanie wykutych w skale korytarzy będzie prawdziwą wyprawą w przeszłość.
Aby mieć pewność, że trasa będzie dostępna, najlepiej umówić się wcześniej – takie osoby wpuszczane są w pierwszej kolejności. Zwiedzanie odbywa się o każdej pełnej godzinie, pomiędzy 10:00 a 16:00. Najpierw wchodzimy do sali ekspozycyjnej, w której prezentowana jest wystawa przedstawiające historię górnictwa. Zobaczymy między innymi dawne narzędzia i poznamy życie XVI-wiecznych górników. Zbiory uzupełnia kolekcja minerałów. Później możemy przejść podziemną trasą turystyczną, prowadzącą przez dwie sztolnie i trzynaście wyrobisk. W najstarszej XVI-wiecznej sztolni św. Jan zobaczymy stanowisko eksploatacyjne rudy cyny.
Przenosimy się teraz do Wałbrzycha, gdzie czekają na nas aż dwa obiekty ze Szlaku Tajemniczych Podziemi Dolnego Śląska. Jednym z nich są podziemia Zamku Książ, będące pamiątką po drugiej wojnie światowej. Sztolnie pod zamkiem w Wałbrzychu budowali więźniowie obozu Gross Rosen w ramach Projektu Riese Do dzisiaj nie wiadomo dokładnie, co było jego celem… Trasa udostępniona zwiedzającym liczy około pół kilometra, wzbogacają ją multimedia i efekty audiowizualne.
Będąc na terenie Zamku Książ, koniecznie trzeba zwiedzić jego wnętrza. W przepięknie zaaranżowanych komnatach zobaczymy dawne dzieła sztuki – niektóre powróciły do Wałbrzycha po 70 latach nieobecności.
Jeśli chcemy zwiedzać Podziemne Miasto Osówka, do wyboru mamy kilka wariantów tras, w tym:
Twierdza Srebrna Góra to miejsce na szlaku, które trzeba koniecznie zobaczyć. Stanowi unikat nie tylko w skali kraju, ale również całej Europy, jest to bowiem największa górska twierdza, idealnie wpisana w otaczający krajobraz. Jej budowa trwała od 1765 do 1777 roku i prowadzona była na zlecenie pruskiego władcy.
Kłodzko to malownicze miasteczko położone u podnóża Gór Bardzkich. Turystów przyciągają tam malownicze widoki oraz jego charakter – Kłodzko zachowało bowiem oryginalny średniowieczny układ urbanistyczny, ściśle dostosowany do terenu. Jego panorama jest zachwycająca i urzekła niejednego podróżnika.
Jednym z najciekawszych obiektów w mieście jest Twierdza Kłodzko. Jej historia sięga X wieku – oczywiście nie w obecnej formie. W tym czasie po raz pierwszy wspomniano o Kłodzku, w kolejnych latach rozbudowywano gród i umacniano go, tworząc warownię, a później twierdzę. Obecny kształt zyskała za czasów panowania pruskiego, w XVIII wieku powstały między innymi podziemne kontraminy, tworzące labirynt korytarzy. Do dzisiaj stanowią największą atrakcję twierdzy, poprowadzono nimi jedną z tras turystycznych. Główna trasa zwiedzania prowadzi jednak przez górną część Twierdzy Kłodzko i obejmuje wycieczkę bo bastionach i kazamatach, można wykupić strzał z repliki XVIII-wiecznej armaty. Oddajemy go my, po krótkim szkoleniu artyleryjskim.
Twierdza Kłodzko zaprasza również na nocne zwiedzanie! Mogą w nim uczestniczyć dorośli i dzieci, które ukończyły 10 lat.
W Kłodzku koniecznie powinniśmy zwiedzić inne podziemne korytarze i tunele. Biegną one pod ulicami miasta, a wykuwano je na przestrzeni kilku wieków z przeznaczeniem na magazyny. Przechowywano w nich między innymi słynne piwo kłodzkie i inne towary. W czasie wojen podziemia pełniły również funkcję magazynów broni oraz amunicji, tutaj też schronienie znajdowali zagrożeni mieszkańcy miasta w czasie oblężeń i pożarów. System podziemnych kłodzkich korytarzy jest niezwykle rozbudowany, my jednak przejdziemy ich 600-metrowy odcinek.
Na Dolnym Śląsku wydobywano rudę cyny, węgiel kamienny, wydobywano też złoto – i to na długo przed pojawieniem się słynnej gorączki złota. W Złotym Stoku przygotowano podziemną trasę turystyczną, obejmującą zwiedzanie Sztolni Gertruda, w której znajduje się część muzealna, Chodnika Śmierci, oraz podziemnego wodospadu, znajdującego się w Sztolni Czarnej.
Pod ziemią odtworzono też świat dawnych podań i legend, w jakie wierzyli średniowieczni górnicy. Spotkamy tam więc gnoma, gdyż jak chce tradycja, stwory te pilnowały ukrytego pod ziemią złota.
Ostatnim punktem na szlaku jest Kletno, w którym do zwiedzania mamy dawną kopalnię uranu. Tworzą ją kolorowe korytarze, na ich ścianach możemy zobaczyć takie minerały jak ametyst, fluoryt czy malachit. Zwiedzając wykute w skale tunele, zgłębiamy wiedzę o kilkusetletniej historii górnictwa na tym terenie. W kopalni możliwe jest również nocne zwiedzanie sztolni. Otrzymujemy wtedy lampy, dzięki którym czujemy się prawie jak odkrywcy lub poszukiwacze skarbów.
Jeśli tego będzie mało, można wziąć udział w ekstremalnym zwiedzaniu. Obejmuje ono eksplorację nieudostępnianych na co dzień sztolni kopalni uranu oraz chodników kopalni rud żelaza, z których korzystano 600 lat temu. W takiej wycieczce mogą wziąć udział osoby powyżej 13 roku życia, ale wymagana jest opieka prawnego opiekuna. Trasa rekomendowana jest jednak głównie dla pełnoletnich.
Większość z wymienionych atrakcji kryje się przed wzrokiem ciekawskich, budząc tym samym ogromne zainteresowanie. Ich poznanie to świetny pomysł na spędzenie weekendu na Dolnym Śląsku – i coraz więcej osób się na to decyduje.
Na Szlaku Tajemniczych Podziemi Dolnego Śląska
Aby jeszcze bardziej uatrakcyjnić zwiedzanie, powstał specjalny szlak turystyczny, który skupia dziesięć tajemniczych obiektów i ciągnie się od Krobicy w okolicy Świeradowa-Zdroju, przez Wałbrzych, aż do Kletna położonego niedaleko Stronia Śląskiego. Jakie miejsca znajdują się na Szlaku Tajemniczych Podziemi Dolnego Śląska?
Geopark w Krobicy – podziemna trasa turystyczna
Wycieczkę szlakiem dolnośląskich podziemi można zacząć u podnóża Gór Izerskich, w miejscowości Krobica, gdzie znajduje się dawna kopalnia rudy cyny, którą eksploatowano już w XVI wieku. Do dzisiaj widoczne są tam ślady pracy górników sprzed wieków, więc zwiedzanie wykutych w skale korytarzy będzie prawdziwą wyprawą w przeszłość.
Aby mieć pewność, że trasa będzie dostępna, najlepiej umówić się wcześniej – takie osoby wpuszczane są w pierwszej kolejności. Zwiedzanie odbywa się o każdej pełnej godzinie, pomiędzy 10:00 a 16:00. Najpierw wchodzimy do sali ekspozycyjnej, w której prezentowana jest wystawa przedstawiające historię górnictwa. Zobaczymy między innymi dawne narzędzia i poznamy życie XVI-wiecznych górników. Zbiory uzupełnia kolekcja minerałów. Później możemy przejść podziemną trasą turystyczną, prowadzącą przez dwie sztolnie i trzynaście wyrobisk. W najstarszej XVI-wiecznej sztolni św. Jan zobaczymy stanowisko eksploatacyjne rudy cyny.
Wałbrzych – podziemia Zamku Książ i Stara Kopalnia
Przenosimy się teraz do Wałbrzycha, gdzie czekają na nas aż dwa obiekty ze Szlaku Tajemniczych Podziemi Dolnego Śląska. Jednym z nich są podziemia Zamku Książ, będące pamiątką po drugiej wojnie światowej. Sztolnie pod zamkiem w Wałbrzychu budowali więźniowie obozu Gross Rosen w ramach Projektu Riese Do dzisiaj nie wiadomo dokładnie, co było jego celem… Trasa udostępniona zwiedzającym liczy około pół kilometra, wzbogacają ją multimedia i efekty audiowizualne.
Będąc na terenie Zamku Książ, koniecznie trzeba zwiedzić jego wnętrza. W przepięknie zaaranżowanych komnatach zobaczymy dawne dzieła sztuki – niektóre powróciły do Wałbrzycha po 70 latach nieobecności.
Innym ważnym miejscem na mapie miasta jest Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia, zajmująca zrewitalizowane budynki dawnej kopalni węgla kamiennego Julia. Obecnie jest sceną ważnych wydarzeń kulturalnych, ale chętni mogą dowiedzieć się więcej również o pracy górników. Dla zwiedzających udostępniono wiele dawnych obiektów górniczych, w tym warsztaty, wieże szybów i podziemny tunel dostawy kamienia. Wszystkie budynki powstały na przełomie XIX i XX wieku.
Sztolnie Walimskie
Sztolnie Walimskie „Riese” to jedno z najbardziej znanych miejsc całego szlaku. Obiekt powstał w 1943 roku w Górach Sowich, ale jego przeznaczenie do dzisiaj nie zostało odkryte… Właśnie z tego powodu sieć wykutych w skale korytarzy budzi takie zainteresowanie wśród turystów. Tym bardziej, że ich budowa nigdy nie została ukończona. Zwiedzanie Sztolni Walimskich z przewodnikiem zajmuje około godzinę i jest możliwe przez cały rok. Temperatura pod ziemią nie przekracza 10 stopni Celsjusza, więc trzeba się ciepło ubrać.
Podziemne Miasto Osówka
Podziemne Miasto Osówka to atrakcja, która położona jest niedaleko Sztolni Walimskich. Choć te dwa obiekty mogą wydawać się podobne, to warto zobaczyć oba. Osówka również wchodziła w zakres prac prowadzonych pod kryptonimem „Riese” i była budowana w latach 1943-45. W tym czasie wykonano 2 kilometry korytarzy i chodników, ale największe wrażenie na turystach robi hala o wysokości 10 metrów! Ciekawe są również hipotezy dotyczące jej przeznaczenia. Według jednej Niemcy mieli pracować w Osówce nad bombą atomową, inni twierdzą, że w okolicy ukryto tzw. złoty pociąg.
Jeśli chcemy zwiedzać Podziemne Miasto Osówka, do wyboru mamy kilka wariantów tras, w tym:
- Historyczną, którą wzbogacono nowoczesnymi multimediami. Przechodząc odpowiednio oświetlonymi korytarzami spotykamy hologramy znanych postaci, oglądamy filmy dokumentalne, historyczne wyposażenie żołnierzy i robotników pracujących w podziemnych korytarzach Osówki.
- Ekstremalna, będąca rozwinięciem trasy historycznej. Zwiedzanie zakończone jest przeprawą łódką desantową oraz przemierzaniem korytarzy poszukiwaczy skarbów.
Twierdza Srebrna Góra
Twierdza Srebrna Góra to miejsce na szlaku, które trzeba koniecznie zobaczyć. Stanowi unikat nie tylko w skali kraju, ale również całej Europy, jest to bowiem największa górska twierdza, idealnie wpisana w otaczający krajobraz. Jej budowa trwała od 1765 do 1777 roku i prowadzona była na zlecenie pruskiego władcy.
Zwiedzanie twierdzy zajmuje nieco ponad godzinę i odbywa się w towarzystwie przewodnika ubranego w mundur żołnierza z epoki. Wraz z nim oglądamy Fort Donjon i wchodzimy do podziemnych kazamat. Podczas spaceru dowiadujemy się, jak wyglądało życie i służba żołnierzy 200 lat temu weźmiemy też udział w pokazie strzelania z muszkietu. Warto zastanowić się też nad nocnym zwiedzaniem Twierdzy Srebrna Góra – jest to propozycja tylko dla osób dorosłych, wymaga wcześniejszej rezerwacji.
Kłodzko – twierdza i podziemna trasa w mieście
Kłodzko to malownicze miasteczko położone u podnóża Gór Bardzkich. Turystów przyciągają tam malownicze widoki oraz jego charakter – Kłodzko zachowało bowiem oryginalny średniowieczny układ urbanistyczny, ściśle dostosowany do terenu. Jego panorama jest zachwycająca i urzekła niejednego podróżnika.
Jednym z najciekawszych obiektów w mieście jest Twierdza Kłodzko. Jej historia sięga X wieku – oczywiście nie w obecnej formie. W tym czasie po raz pierwszy wspomniano o Kłodzku, w kolejnych latach rozbudowywano gród i umacniano go, tworząc warownię, a później twierdzę. Obecny kształt zyskała za czasów panowania pruskiego, w XVIII wieku powstały między innymi podziemne kontraminy, tworzące labirynt korytarzy. Do dzisiaj stanowią największą atrakcję twierdzy, poprowadzono nimi jedną z tras turystycznych. Główna trasa zwiedzania prowadzi jednak przez górną część Twierdzy Kłodzko i obejmuje wycieczkę bo bastionach i kazamatach, można wykupić strzał z repliki XVIII-wiecznej armaty. Oddajemy go my, po krótkim szkoleniu artyleryjskim.
Twierdza Kłodzko zaprasza również na nocne zwiedzanie! Mogą w nim uczestniczyć dorośli i dzieci, które ukończyły 10 lat.
W Kłodzku koniecznie powinniśmy zwiedzić inne podziemne korytarze i tunele. Biegną one pod ulicami miasta, a wykuwano je na przestrzeni kilku wieków z przeznaczeniem na magazyny. Przechowywano w nich między innymi słynne piwo kłodzkie i inne towary. W czasie wojen podziemia pełniły również funkcję magazynów broni oraz amunicji, tutaj też schronienie znajdowali zagrożeni mieszkańcy miasta w czasie oblężeń i pożarów. System podziemnych kłodzkich korytarzy jest niezwykle rozbudowany, my jednak przejdziemy ich 600-metrowy odcinek.
Spacerowi towarzyszą odgłosy średniowiecznego miasta, na trasie ustawiono manekiny w strojach z epoki, zadbano też o animacje. Zobaczymy tam również narzędzia tortur i pręgierze, pod którymi stawali średniowieczni kłodzcy przestępcy.
Kopalnia złota w Złotym Stoku
Na Dolnym Śląsku wydobywano rudę cyny, węgiel kamienny, wydobywano też złoto – i to na długo przed pojawieniem się słynnej gorączki złota. W Złotym Stoku przygotowano podziemną trasę turystyczną, obejmującą zwiedzanie Sztolni Gertruda, w której znajduje się część muzealna, Chodnika Śmierci, oraz podziemnego wodospadu, znajdującego się w Sztolni Czarnej.
Pod ziemią odtworzono też świat dawnych podań i legend, w jakie wierzyli średniowieczni górnicy. Spotkamy tam więc gnoma, gdyż jak chce tradycja, stwory te pilnowały ukrytego pod ziemią złota.
Kopalnia Uranu w Kletnie
Ostatnim punktem na szlaku jest Kletno, w którym do zwiedzania mamy dawną kopalnię uranu. Tworzą ją kolorowe korytarze, na ich ścianach możemy zobaczyć takie minerały jak ametyst, fluoryt czy malachit. Zwiedzając wykute w skale tunele, zgłębiamy wiedzę o kilkusetletniej historii górnictwa na tym terenie. W kopalni możliwe jest również nocne zwiedzanie sztolni. Otrzymujemy wtedy lampy, dzięki którym czujemy się prawie jak odkrywcy lub poszukiwacze skarbów.
Jeśli tego będzie mało, można wziąć udział w ekstremalnym zwiedzaniu. Obejmuje ono eksplorację nieudostępnianych na co dzień sztolni kopalni uranu oraz chodników kopalni rud żelaza, z których korzystano 600 lat temu. W takiej wycieczce mogą wziąć udział osoby powyżej 13 roku życia, ale wymagana jest opieka prawnego opiekuna. Trasa rekomendowana jest jednak głównie dla pełnoletnich.
Przyjeżdżając do Kletna warto również zwiedzić Jaskinię Niedźwiedzią. To także duża atrakcja regionu. Nie jest ujęta na trasie, gdyż do jej powstania nie przyczynił się człowiek, a tylko siły natury. Trasa przygotowana dla zwiedzających jest oświetlona, prezentuje bogatą szatę naciekową, ciekawostkę stanowi dobrze zachowany szkielet niedźwiedzia jaskiniowego.
Komentarze
