Szlak Zamków Gotyckich na Mazurach i Warmii

Szlak Zamków Gotyckich to międzynarodowy projekt, który współtworzą trzy państwa: Polska, Litwa oraz Rosja (Obwód Kaliningradzki). Jego celem jest wypromowanie regionów leżących w basenie Morza Bałtyckiego – ich historii, kultury oraz turystycznych atrakcji. A do tych bez wątpienia zaliczają się wybudowane w średniowieczu zamki. Wiele z tych budowli zachowało się w doskonałym stanie i obecnie są siedzibami muzeów czy też ośrodków kultury. Aby poznać ich historię, wystarczy zdecydować się na wyprawę Szlakiem Zamków Gotyckich.

Szlak Zamków Gotyckich na Warmii i Mazurach

Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie
Zamek należy do najstarszych budowli warmińsko-mazurskiej stolicy – powstał w XIV wieku, ale największą rolę odegrał w kolejnych stuleciach, podczas wojen polsko-krzyżackich. Najsłynniejszym mieszkańcem zamku był Mikołaj Kopernik, pełniący wówczas funkcję administratora dóbr należących do kapituły. Podczas pobytu w Olsztynie prowadził też pracę naukową. Wiemy o tym, ponieważ na ścianie krużganka zachowała się tablica astronomiczna, którą własnoręcznie wykonał Mikołaj Kopernik! Mimo że zamek przez kilka wieków miał duże znaczenie strategiczne, to później zaczął tracić na ważności. Zmieniano jego wygląd i przeznaczenie – przez pewien czas znajdowało się tu nawet więzienie. Obecnie zamek jest siedzibą Muzeum Warmii i Mazur, które oferuje ciekawe formy zwiedzania, w tym słynne już letnie „Czwartki z Kopernikiem”.

Zamek w Nidzicy
Była to jedna z najpotężniejszych krzyżackich warowni – położona na wzgórzu, otoczona bagnami i podmokłymi terenami. Zamek miał chronić państwo przed najazdami litewskich plemion. Po roku 1410 wielokrotnie zajmowały go wojska polskie, jednak zawsze wracał we władanie rycerzy zakonu. Kiedy nidzicka twierdza straciła na znaczeniu, stało się to, kiedy na ziemie trafili Francuzi i Rosjanie, została przebudowana i zaadaptowana na pomieszczenia urzędowe, mieszkania oraz więzienie. Do zniszczenia zamku przyczyniły się w równej mierze działania wojsk podczas drugiej wojny światowej – jednak niedługo po zawarciu pokoju rozpoczęła się jego odbudowa. Obecnie można oglądać główny zamek i bramę. Zamkowe mury stały się siedzibą Nidzkiego Ośrodka Kultury, muzeum a także bractwa rycerskiego – jest udostępniony turystom.

Zamek w Ostródzie
Murowany zamek wzniósł na miejscu drewnianej warowni jeden z ostródzkich komturów około 1349 roku. Jego obecny wygląd ma jednak niewiele wspólnego z oryginałem – badania dowiodły bowiem, że warownia mogła mieć wieżę, a skrzydła dodatkową kondygnację. Za zniszczenia odpowiedzialny jest pożar miasta i wybuch przechowywanego w zamku prochu (1788 r.). Po tych wydarzeniach zamek w Ostródzie nie odzyskał dawnego wyglądu. Kolejną tragedią była druga wojna światowa, po której zamek został ruiną. Odbudowa ruszyła dopiero w 1974 roku i trwała do lat 90. XX wieku. Obecnie na zamku mieści się muzeum.

Zamek w Lidzbarku Warmińskim
Gotycki zamek należy do najpiękniejszych zabytków miasta. Jest się czym zachwycać – czteroskrzydłowa monumentalna budowla do dzisiaj zachowała oryginalne krużganki, które tworzą aż dwie kondygnacje. Po 1466 roku Lidzbark znalazł się w granicach Polski i stał się rezydencją biskupów warmińskich. Ostatnim był wybitny publicysta, poeta i komediopisarz Ignacy Krasicki. Kiedy w 1794 roku wyjechał z Lidzbarka, zamek zaczął niszczeć, a pierwsze prace mające na celu uchronienie go od zupełnej ruiny podjęto dopiero w 1927 roku. W tej chwili zamek jest siedzibą oddziału Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.

Zamek w Kętrzynie
W średniowieczu w Kętrzynie mieszkali krzyżaccy prokuratorzy, dla których wybudowano trójskrzydłowy zamek otoczony murem z basztami. Skrzydłem reprezentacyjnym było północne, gdzie mieściło się mieszkanie urzędnika, kaplica i refektarz. Po 1525 roku zamek zmieniono na siedzibę książęcych starostów. Po wojnie warownia podzieliła los innych tego typu zabytków – została spalona przez wojska radzieckie. Na szczęście zabytek zdołano odbudować i teraz mieści się tu Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego.

Zamek w Rynie
Zamek stoi na wzniesieniu nad pięknym jeziorem Ołów. Był siedzibą komturii, a jako ciekawostkę podaje się fakt, iż jednym z zakonników pełniących tę funkcję był Konrad Wallenrod. Dzięki zamkowi rozwijała się również osada, będąca zaczątkiem późniejszego miasta. Kiedy zakon został zlikwidowany na zamku urzędowali starostwie, a jeszcze później został sprzedany i trafił w prywatne ręce. Teraz można na własnej skórze poczuć klimat zamkowej rezydencji – wystarczy zarezerwować nocleg w mieszczącym się tu ekskluzywnym hotelu. Istnieje również możliwość wzięcia udziału w zwiedzaniu, które organizowane jest w weekendy.

Oprócz wymienionych zamków na szlaku leżą również: Bytów, Malbork, Kwidzyn, Sztum, Gniew, Muzeum Historyczne Litwy Mniejszej i Muzeum Zamkowe w Kłajpedzie oraz Muzeum Historii Miasta Bagrationowsk.

Szlak Zamków Gotyckich – to nie jest nudne

Dla turystów, którzy szukają ciekawych form zwiedzania, przygotowano grę turystyczną w formie aplikacji na smartfona. Teraz najciekawsze informacje, legendy i intrygujące historie są zawsze pod ręką. To nie tylko przewodnik – twórcy zadbali, by zwiedzanie nie nudziło. Stąd propozycja questa!