Szlak Olsztynek - Jedwabno

Szlak Olsztynek - Jedwabno liczy ok. 37 km. Można go przejechać rowerem, chociaż byłoby to nierozsądne i niebezpieczne, ponieważ prowadzi drogą nr 58, która jest wąska i ruchliwa. Polecamy ten szlak dla podróżujących samochodem. Prowadzi przez miejscowości: Olsztynek - Mierki - Swaderki - Kurki - Dłużek - Jedwabno. Droga 58, mimo że ruchliwa, jest też urokliwa. Wije się wśród pięknych lasów, w pobliżu malowniczy jezior.

Start - Olsztynek

Olsztynek (zwany też Małym Olsztynem) jest miastem położonym ok. 28 km od Olsztyna. Powstał przy zamku krzyżackim. Pierwsza o nim wzmianka pochodzi już z 1351 r., jednak nadanie praw miejskich to 1359 r.

W Olsztynku 1764 r. urodził się Krzysztof Celestyn Mrongowiusz - obrońca polskości w zaborze pruskim, językoznawca, jeden z pierwszych badaczy folkloru Kaszubów. Od nazwiska Mrongowiusza pochodzi współczesna nazwa Sensburga (Mrągowa).

Zwiedzanie Olsztynka i jego okolic zajmuje dużo czasu! Jest tam wiele miejsc godnych uwagi. Oto lista niektórych z nich":

- Muzeum Budownictwa Ludowego - wspaniały skansen
- fragmenty murów miejskich z basztami
- kościół ewangelicki z plebanią (miejsce urodzenia Mrongowiusza)
- zamek krzyżacki użytkowany od niemal dwóch stuleci jako szkoła. Uczył się w niej wybitny niemiecki bakteriolog, laureat pierwszej Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny - Emil Behring, twórca szczepionki przeciwko tężcowi.
- cmentarz żydowski (w jego miejscu znajduje się park. Niestety nie zachowała się ani jedna macewa!)
- Huta szkła Artystycznego, gdzie na własne oczy można zobaczyć produkcję dekoracyjnych wyrobów ze szkła
- 7-tonowa rzeźba kamiennego lwa stojąca od 1993 r. przed ratuszem. Jest to pomnik symbolizujący XII Mazurską Dywizję Piechoty w bitwie pod Tannenbergiem w 1914 r. Posąg ten był niemym świadkiem uroczystości na polu bitwy, a po II wojnie światowej został nienaruszony podczas niszczenia mauzoleum.

Przystanek I - Mierki

Mierki położone są ok. 2 km od Olsztynka. Jest to malutka wieś otoczona sosnowymi lasami. Warto zwiedzić tam zabytkowe cmentarze (ewangelicki i wojenny). w Mierkach znajduje sie kilka ośrodków wypoczynkowych. Możemy w nich wypożyczyć sprzęt wodny i popływać po jeziorze Pluszne.

Przystanek II - Swaderki

Wieś Swaderki położona jest nad jeziorem Maróz, przez które można przepłynąć kajakiem w kierunku północno-zachodnim do jeziora Mielno i w kierunku północnym do jeziora Pluszne.

W Swaderkach znajduje się Gospodarstwo Rybackie. w sezonie letnim działa tam Smażalnia należąca do Europejskiej Sieci Dziedzictwa Kulinarnego. Smażalnia oferuje ryby z codziennych połowów z własnych jezior i stawów Gospodarstwa. Jeśli akurat nie masz ochoty na smażoną rybę, zawsze możesz kupić świeżą (albo samodzielnie ją złowić!) i przyrządzić na swój sposób w domu.

Przystanek III - Kurki

Ze wsi Kurki pochodzi Herman Pełka - polski duchowny ewangelicki, profesor uniwersytecki, pedagog, badacz mazurskiego folkoru. Wydał on podręcznik języka polskiego dla szkół ludowych, gromadził pieśni ludowe. Współpracował z Oskarem Kolbergiem.

W Kurkach znajduje się uroczy kościółek z 1753 r. wybudowany przez ewangelików, a przy nim piękne, choć niestety nieszczejące stare pomniki. W środku znajdują się witraże z końca XVIII w. i epitafium poświęcone poległym w czasie I wojny światowej mieszkańcom Kurek i innych pobliskich wsi.

Przystanek IV - Dłużek

Wieś leży nad jeziorem o tej samej nazwie, które jest w większości otoczone lasem. W pobliżu Dłużka rozegrała się ważna bitwa z czasów I wojny światowej, w której wojska niemieckie pod dowództwem Hindenburga rozbiły armię rosyjską gen. Samsonowa.

Meta - Jedwabno

wieś założona została prawdopodobnie ok. 1380 r. na miejscu pruskiego grodziska. Znajduje się w niej kościół katolicki z 1930 r., a w nim ołtarz główny w stylu neorenesansowym, a przed nim neogotycka balustrada. W Jedwabnie istniał też kościół ewangelicki, jednak został on spalony w 1945 r. Jego resztki rozebrano i już nie odbudowano. Sa pozostałości cmentarza ewangelickiego, położonego po obu stronach drogi do Nidzicy.