Twierdza Boyen

Twierdza Boyen zwana z niemieckiego Feste Boyen to twierdza w kształcie gwiazdy położona w Giżycku (w czasach jej powstanie był to teren Prus Wschodnich). Została zbudowana w latach 1844-1856 z rozkazu króla Fryderyka Wilhelma IV. Były to czasy istnienia państwa pruskiego. Twierdza miała za zadanie bronić dostępu do niego od wschodu. Nie była osamotniona, bo oprócz niej istniały także inne umocnienia tworzące razem spójny łańcuch. W przededniu I wojny światowej naturalne elementy terenowe i umocnienia wybudowane wokół Twierdzy Boyen miały zablokować, na czas rozstrzygnięcia na froncie zachodnim, wkraczającą do Prus Wschodnich armię rosyjską.

Feste Boyen

Autorem projektu twierdzy był pruski generał piechoty oraz inżynier - Johann Leopold Ludwig Brese. Był projektantem Twierdzy Poznań, zaprojektował też Fort Winiary w Poznaniu, Twierdzę Królewiec i Twierdzę Świnoujście.

W 1846 roku król Fryderyk Wilhelm oficjalnie nadał twierdzy nazwę Feste Boyen, aby uhonorować inicjatora budowy twierdzy generała von Boyen. Trzy bastiony otrzymały nazwę od imion gen. von Boyena – Leopold, Ludwik i Herman, a trzy pozostałe – Recht (Prawo), Schwert (Miecz), Licht (Światło) od jego rodowego zawołania.

Gołębia poczta, powiązania z Wilczym Szańcem i inne ciekawostki

Wewnątrz Twierdzy Boyen znajdował się arsenał, budynki ćwiczeń, stajnie, kuźnia, warsztaty, 2 spichlerze oraz stacja na około 700 gołębi pocztowych. Giżycko miało dawniej doskonałą, bo szybką pocztę. Była to poczta gołębia. W czasie I wojny światowej przesyłki pocztowe z Giżycka bardzo szybko docierały do Królewca, Szczecina i Wrocławia. Budynek gołębiej poczty znajduje się niemal na wprost wejścia do Twierdzy Boyen przez Bramę Kętrzyńską. Ta oryginalna poczta cieszyła się tak wielkim uznaniem, że na terenach polskich włączonych do III Rzeszy w 1942 roku rozkazano ją zlikwidować.

Po I wojnie światowej zmieniono zastosowanie twierdzy, tworząc w niej między innymi szpital. Przed wybuchem II wojny światowej Twierdza Boyen była jednym z punktów zbornych armii niemieckiej, która z terenu Prus Wschodnich wkroczyła do Polski.

Na terenie twierdzy funkcjonowało laboratorium oceniające jakość żywności dostarczanej do "Wilczego Szańca" - Kwatery Głównej Hitlera w Gierłoży. W okresie wojny w fortyfikacji miał swą siedzibę ośrodek Abwehry szkolący żołnierzy z armii gen. Własowa, którzy przeszli na niemiecką stronę.

Koniec II wojny światowej i czasy współczesne

W czasie ataku na Giżycko w styczniu 1945 roku twierdza została opuszczona bez walki (nigdy nie została ona zdobyta). Od tego też roku przeszła w ręce Wojska Polskiego. Lata 50-te do początku lat 90-tych przyniosły dla Twierdzy ogromne zmiany na gorsze - zniekształcono ją i dokonano wielu zniszczeń poprzez umiejscowienie tam przedsiębiorstw spożywczych i buowę nowych budynków. W latach 90-tych większość zakładów zlikwidowano i udostępniono twierdzę dla turystów.

Tu można zamieszkać!

Do twierdzy prowadzą dwie drogi od strony Giżycka i Kętrzyna oraz cztery bramy wjazdowe: Giżycka, Kętrzyńska, Wodna (pomocnicza; wyposażona w podnoszony most zwodzony) i Prochowa (pomocnicza; sąsiadująca z dzisiejszym amfiteatrem).

Twierdzę można zwiedzać samodzielnie bądź z wynajętym przewodnikiem. Funkcjonuje w niej muzeum, klub starych motocykli i płetwonurków oraz schronisko młodzieżowe. Prawda, że niesamowita sceneria i atmosfera dla młodzieży? Wręcz filmowa! Organizowane są tam również koncerty, festiwale, zloty motycklowe, wystawy...

Godziny zwiedzania:
kwiecień, październik: 9.00 – 17.00
maj: 9.00 – 18.00
czerwiec: 9.00 – 19.00
lipiec, sierpień: 9.00 – 20.00
wrzesień: 9.00 – 18.00
listopad – marzec: 9.00 – 16.00