W Małej Litwie
Region Małej Litwy to obecna Ziemia Kłajpedzka (Mierzeja Kurońska (Kuršių Nerija), rejon szyłokarczemski (Šilutė) i kłajpedzki (Klaipėda) oraz południowa część powiatu taurogskiego (Tauragė))...
Od XVI w. do 1918 r. Małą Litwą był nazywany także obecny Obwód Kaliningradzki (w Federacji Rosyjskiej), zdaniem historyków, dawne ziemie Bałtów. Ta część Małej Litwy jest kolebką piśmiennictwa litewskiego – tutaj ukazała się pierwsza książka w języku litewskim, pierwsza gramatyka, pierwszy śpiewnik, tutaj powstało pierwsze koło krajoznawcze, w którego członkowie zbierali folklor litewski, badali język litewski; tutaj powstały pierwsze szkoły litewskie.
Na Uniwersytecie Królewieckim założonym w 1544 r. powołano pierwszą Katedrę Języka Litewskiego (1718 r.) Gdy władze carskie w latach 1864-1904 wprowadziły na Litwie zakaz druku w języku litewskim, książki litewskie były drukowane w Tylży (Tilžė), Bitenach (Bitėnai), Ragnecie (Ragainė) i stąd setki kolporterów tajnie roznosili po całej Litwie. Tutaj pod koniec XIX w. ukazały się pierwsze periodyki nawoływające do restytucji niepodległego Państwa Litewskiego.
W 1895 r. na wzgórzu Rambinas (Rambynas, obecnie park regionalny) odbyło się pierwsze święto piosenki litewskiej, którego inicjatorem był działacz kultury w Małej Litwie, kierownik chórów, pisarz Widunas (Vydūnas).
Mała Litwa to różnorodny region z unikalną przyrodą i ciekawymi miejscami. W tym regionie znajduje się jeden z najpiękniejszych krajobrazów w Europie, perła dziedzictwa UNESCO – Mierzeja Kurońska (Park Narodowy Mierzeji Kurońskiej), zaskakująca harmonią piasków, lasów i wód. Niepowtarzalna jest także delta Niemna z mnóstwem wysp i starym miasteczkiem Rusne (Rusnė), wsią Minija (Mingė), gdzie główną ulicą płynie rzeka; osada Kintai nad brzegiem zalewu, cypel Wenty (Ventės ragas) i stacja ornitologiczna, gdyż tutaj biegnie Wielki Szlak Migracji Ptaków. Niby wartownicy stoją stare latarnie w Uostadwaris i na cyplu w Wente.
Najbardziej archaiczną warstwą dziedzictwa kulturowego tego regionu jest drewniana architektura ludowa. Imponujące zdobnictwo chat, krużganków i spichrzy – deseczki wiatrowe z wyciętymi ornamentami, zakończone konikami lub innymi elementami ruchu. Dawniej wierzono, że takie elementy zdobnicze chronią zagrodę przez złem. A wiatrowskazy nieco przypominające deseczki wiatrowe zdobiły wierzchołki masztów rybackich łodzi żaglowych (kurėnas) i były znakiem przynależności łodzi poszczególnym wioskom. Miejsca spoczynku dawnych Pomorzan chronią swoiste krzyże - płaskie deski nagrobne (krikštas).
Największe miasto w Małej Litwie to Kłajpeda. Tutaj mieści się muzeum tej ziemi i kilka jego filii z bogatymi zbiorami.
Źródło: www.travel.lt
Komentarze
