Z dala od tłumów: Iwkowa

Iwkowa jest małą, ale niezwykle urokliwą wsią położoną w województwie małopolskim, na Pogórzu Wiśnickim. Leży w kotlinie wzdłuż rzek Bela i Białka. Od północnej strony nad Iwkową wznosi się Pasmo Szpilówki ze szczytami: Piekarska Góra (515 m), Szpilówka (512 m), Bukowiec (494 m), od wschodu Machulec (Mahulec) (480 m) i inne wzniesienia nad Jeziorem Czchowskim. Od zachodniej i południowej strony Iwkowa ograniczona jest wzniesieniami Rogozowej (536 m) i Sołtysich Gór (436 m). Od wschodu wieś graniczy z Tropiem, a od zachodu z Rajbrotem. 2 km od wsi położony jest zamek Tropsztyn.

Iwkowa powstała z połączenia dwóch osad. W 1334 r. królowa Jadwiga Łokietkowa, wdowa po Władysławie Łokietku, wystawiła przywilej lokacyjny terenom położonym wzdłuż rzeki Bela. Iwkowa w średniowieczu stanowiła część ziemi sądeckiej. Tędy już od czasów przedhistorycznych ciągnął się trakt „Wielka Droga”, zwany również „Starą Drogą”, łączący Polskę z Węgrami, co sprzyjało rozwojowi osadnictwa. Administracyjnie Iwkowa należała do ziemi sądeckiej do upadku Rzeczypospolitej.

Pod zaborem austriackim Iwkowa funkcjonowała jako dominium w ramach cyrkułu bocheńskiego. W wyniku reformy administracyjnej z 1867 roku wieś wchodziła w skład powiatu brzeskiego, w którym pozostawała nieprzerwanie do 1975 roku.

Iwkowa to nie tylko wspaniałe krajobrazy i ciekawa historia. To także liczne zabytki, które dodają miejscowości uroku.

Co warto zobaczyć w Iwkowej?

Jednym z najpiękniejszych budynków w Iwkowej jest drewniany kościół cmentarny pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny z XV w. Jednonawowy o konstrukcji zrębowej. Wewnątrz podziwiać możemy barokowy ołtarz główny z 1688 r., ołtarze boczne barokowe z obrazami Ukrzyżowania i św. Antoni z XVII w., barokowa ambona z XVII w., organy z XVIII w. oraz gotyckie rzeźby grupy Ukrzyżowania na belce tęczowej z XV w.

Na ścianach zachowana częściowo późnorenesansowa polichromia z 1619 r. ze scenami Męki Pańskiej i aniołami oraz apostołami. Dwa gotyckie portale z XV w. prowadzące do nawy, zwieńczone łukami trójlistnymi. W oknie prezbiterium kopia gotyckiego witraża z wizerunkiem Najświętszej Marii Panny. Kościółek ten został włączony do Szlaku Architektury Drewnianej Małopolski.

Będąc w Iwkowej bez wątpienia warto odwiedzić także Pustelnię św. Urbana, a właściwie Kaplicę św. Urbana. Kapliczka położona jest na południowych stokach góry Bukowiec. Nazwa pustelnia pochodzi od przekazywanej z pokolenia na pokolenie wieści, iż na przełomie X i XI wieku mieszkał tutaj pustelnik Urban. Brak jednak o nim dokumentów historycznych. Według legend pochodził on z bogatego rodu rycerskiego z Węgier i był jednym z trzech uczniów pustelnika Andrzeja Świerada, który miał pustelnię w pobliskim Tropiu.

Kaplicę na miejscu dawnej pustelni wybudowano dużo później, podczas budowy kościoła w Iwkowej. Murowana jest z kamienia i otynkowana gliną i ma sufit z desek. Wewnątrz znajduje się drewniany ołtarzyk w stylu barokowym, a na ścianie malowany na desce i pochodzący z XVII wieku obraz papieża, św. Urbana. Co roku w Zielone Świątki z kościoła w Iwkowej udaje się uroczysta procesja do kapliczki św. Urbana.

Kolejne warte odwiedzenia miejsce to muzeum parafialne ks. Jana Piechoty, które zawiera unikatowe zbiory sztuki ludowej minionego okresu, przez długi czas gromadzone przez proboszcza parafii ks. Jana Piechotę. Jest to filia Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie. Zebrane w nim zbory świadczą dzisiaj o starodawności miejscowego kultu i biegłości w sztuce artystów ludowych. Obok świętych figurek, które niegdyś wypełniały ołtarzyki kapliczek, ramiona krzyży można zobaczyć także modlitewniki, stare fotografie prezentujące miejscowe wydarzenia i ludzi z tamtych czasów. Dodatkową atrakcją są gospodarskie sprzęty: sochy, pługi i szereg archaicznych narzędzi, których przeznaczenia nieraz trudno dociec.

Warto wiedzieć także o tym, że w Iwkowej co roku odbywa się Święto Suszonej Śliwki, promujące susorki iwkowskie – regionalną odmianę suszu owocowego śliwy domowej, jabłoni i gruszy, ciętą w plastry.


Poszukaj noclegu w okolicy