Z dala od tłumu: Neple
Szukasz urokliwego i ustronnego miejsca na wypoczynek? Znajdziesz je bez problemu. Na Lubelszczyźnie, nieopodal Terespola znajduje się wieś Neple – niewielka, położona na wzgórzu, malownicza. Nie spotkamy tam tłumu turystów, nie dociera tu hałas miejski. Zawsze obecna jest tu jednak cisza, spokój i śpiew ptaków.
Neple jest niewielką, ale bardzo urokliwą wsią położoną w województwie lubelskim, nieopodal Terespola. Dawniej była to wieś szlachecka, obecnie – miejscowość letniskowa ulokowana na wzgórzu w pobliżu ujścia rzeki Krzny do Bugu na obszarze Parku Krajobrazowego „Podlaski Przełom Bugu”.
Niezwykła jest także sama okolica, otoczenie wsi Neple. Wyobraźcie sobie uroczo położoną miejscowość, na urozmaiconym obszarze, poprzecinanym zakolami meandrującej rzeki Krzny i starorzeczami Bugu, tzw. bużyskami. Ten piękny teren, którego centrum są Neple, nazywany bywa Szwajcarią Podlaską. To wręcz wymarzone miejsce na wypoczynek do wszystkich, którzy pragnę ciszy i spokoju.
Ciekawa jest także historia wsi. Neple posiada bowiem udokumentowane bogate osadnictwo pradziejowe. Dawniej była to wieś książęca założona przed 1430 r.. W XIX w. stanowiła własność Niemcewiczów, Orzeszków, Mierzejewskich i Kierbedziów. Na początku XIX w. przebywał tu poeta i historyk Julian Ursyn Niemcewicz, który swój pobyt w Neplach opisał w „Pamiętnikach historycznych” oraz car rosyjski Aleksander I. Bywał tu też inżynier Stanisław Kierbedź, budowniczy mostu na Wiśle w Warszawie.
Jednym z najważniejszych zabytków w Neplach jest zespół dworski należący pierwotnie do rodziny Niemcewiczów m.in. do stryja poety Juliana Ursyn Niemcewicza, adiutanta Tadeusza Kościuszki. Ciekawym obiektem jest także stojący 200 m od wejścia do parku murowany neogotycki lamus, zwany „Skarbczykiem”, z 1786 r..
Na uwagę zasługuje także piętrowy budynek dworski z fasadą z początku XIX w., tzw. „Biwak”, zbudowany dla stałego w latach 1817-25 gościa Nepli - cara Aleksandra I. Jest też budynek mieszkalny, tzw. „Biały dworek”, murowany z pocz. XX w., pawilon ogrodowy, tzw. „Altana chińska”, murowana z I poł. XIX w., dawna biblioteka oraz neogotycka murowana kaplica ogrodowa z 1829 r., a w niej marmurowa tablica poświęcona Juliuszowi Augustowi Mierzejewskiemu, ufundowana przez rodziców po tragicznej śmierci syna.
Ww wsi znajduje się także eklektyczny kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1769 r., ufundowany przez Franciszka Ursyna Niemcewicza. Pierwotnie był on cerkwią unicką, a w latach 1873–1919 cerkwią prawosławną. Wewnątrz obiektu znajdują się epitafia Niemcewiczów.
Spacerując po wisce, naszą uwagę przykuje na pewno pomnik „Na pamiątkę pobytu w Neplach Wojska Polskiego z marszałkiem Józefem Piłsudskim w roku 1920”.
Kolejnym niezwykle ważnym punktem na mapie jest "kamienna baba". Co to takiego? Jest to krzyż kamienny nieznanego wieku i pochodzenia. Najprawdopodobniej to stary krzyż nagrobny lub pamiątkowy, być może pozostałość po miejscu kultu dawnych Słowian. Aby trafić do kamienia należy kierować się polną drogą naprzeciwko pomnika czołgu, stoi on na wzgórku w odległości około 50 metrów od asfaltowej drogi.
Ciekawym obiektem jest także sam czołg Armii Czerwonej, który jako pierwszy miał przejechać Bug i wraz z innymi wyprzeć Niemców z Polski. Pomnik ustawiony jest w miejscu gdzie najprawdopodobniej podczas II wojny światowej Armia Czerwona przeprawiała się przez rzekę Bug. Czołg T-34 ustawiony jest na kamiennym cokole.
Poszukaj noclegu w okolicy
Niezwykła jest także sama okolica, otoczenie wsi Neple. Wyobraźcie sobie uroczo położoną miejscowość, na urozmaiconym obszarze, poprzecinanym zakolami meandrującej rzeki Krzny i starorzeczami Bugu, tzw. bużyskami. Ten piękny teren, którego centrum są Neple, nazywany bywa Szwajcarią Podlaską. To wręcz wymarzone miejsce na wypoczynek do wszystkich, którzy pragnę ciszy i spokoju.
Ciekawa jest także historia wsi. Neple posiada bowiem udokumentowane bogate osadnictwo pradziejowe. Dawniej była to wieś książęca założona przed 1430 r.. W XIX w. stanowiła własność Niemcewiczów, Orzeszków, Mierzejewskich i Kierbedziów. Na początku XIX w. przebywał tu poeta i historyk Julian Ursyn Niemcewicz, który swój pobyt w Neplach opisał w „Pamiętnikach historycznych” oraz car rosyjski Aleksander I. Bywał tu też inżynier Stanisław Kierbedź, budowniczy mostu na Wiśle w Warszawie.
Na początku XIX w. ówczesny właściciel Kalikst Mierzejewski wybudował tu pałac otoczony ogrodem i parkiem z bardzo rzadkimi okazami drzew i krzewów oraz oranżerię, w której rosło około 4000 roślin, m.in. kamelie i ananasy. Założył hodowlę bażantów, zwierzyniec z żubrami i danielami, a na okolicznych morenowych wzgórzach winnice. W 1854 r. pałac zniszczył ogromny pożar. Odbudował go jeszcze za życia fundatora Franciszek Jaszczołd, ale i ten kolejny nie przetrwał długo.
Neple – co warto zobaczyć?
Jednym z najważniejszych zabytków w Neplach jest zespół dworski należący pierwotnie do rodziny Niemcewiczów m.in. do stryja poety Juliana Ursyn Niemcewicza, adiutanta Tadeusza Kościuszki. Ciekawym obiektem jest także stojący 200 m od wejścia do parku murowany neogotycki lamus, zwany „Skarbczykiem”, z 1786 r..
Na uwagę zasługuje także piętrowy budynek dworski z fasadą z początku XIX w., tzw. „Biwak”, zbudowany dla stałego w latach 1817-25 gościa Nepli - cara Aleksandra I. Jest też budynek mieszkalny, tzw. „Biały dworek”, murowany z pocz. XX w., pawilon ogrodowy, tzw. „Altana chińska”, murowana z I poł. XIX w., dawna biblioteka oraz neogotycka murowana kaplica ogrodowa z 1829 r., a w niej marmurowa tablica poświęcona Juliuszowi Augustowi Mierzejewskiemu, ufundowana przez rodziców po tragicznej śmierci syna.
Ww wsi znajduje się także eklektyczny kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1769 r., ufundowany przez Franciszka Ursyna Niemcewicza. Pierwotnie był on cerkwią unicką, a w latach 1873–1919 cerkwią prawosławną. Wewnątrz obiektu znajdują się epitafia Niemcewiczów.
Spacerując po wisce, naszą uwagę przykuje na pewno pomnik „Na pamiątkę pobytu w Neplach Wojska Polskiego z marszałkiem Józefem Piłsudskim w roku 1920”.
Kolejnym niezwykle ważnym punktem na mapie jest "kamienna baba". Co to takiego? Jest to krzyż kamienny nieznanego wieku i pochodzenia. Najprawdopodobniej to stary krzyż nagrobny lub pamiątkowy, być może pozostałość po miejscu kultu dawnych Słowian. Aby trafić do kamienia należy kierować się polną drogą naprzeciwko pomnika czołgu, stoi on na wzgórku w odległości około 50 metrów od asfaltowej drogi.
Ciekawym obiektem jest także sam czołg Armii Czerwonej, który jako pierwszy miał przejechać Bug i wraz z innymi wyprzeć Niemców z Polski. Pomnik ustawiony jest w miejscu gdzie najprawdopodobniej podczas II wojny światowej Armia Czerwona przeprawiała się przez rzekę Bug. Czołg T-34 ustawiony jest na kamiennym cokole.
Poszukaj noclegu w okolicy
Agnieszka Skrzyńska - Michalczewska
Komentarze
