Perła Warmii
Lidzbark Warmiński położony jest w historycznej krainie zwanej Warmią, w widłach rzeki Łyny i jej dopływu Symsarny. Miasto ma piekną historię. Było swego czasu jednym z bardziej znaczących na Warmii. Od 1350 r. do XIX wieku było stolicą Warmii i jej największym miastem. Bardzo długo Lidzbark Warmiński znajdował się pod panowaniem biskupów warmińskich. Biskupi mieszkali na zamku lidzbarskim i przyjmowali znakomitych gości. Przebywali tam Mikołaj Kopernik, papież Pius II, Jan Dantyszek, Ignacy Krasicki, Stanisław Hozjusz, Marcin Kromer, Jan Olbracht Waza, Adam Stanisław Grabowski, Karol XIII, Napoleon Bonaparte i wielu innych.
Lidzbark Warmińskich nazywany był Perłą Warmią. Także dzisiaj ta nazwa jest aktualna dzięki wyjątkowym zabytkom, które znajdują się w mieście. Wśród nich: Kolegiata wraz z klasztorem i wikarówką, dawny kościół ewangelicki, Kościół Podwyższenia Krzyża, Wysoka Brama, mury obronne i układ urbanistyczny, Oranżeria Krasickiego, ratusz... Zwróćcie też uwagę na wspaniałe zabytkowe cmentarze. Na cmentarz miejski powstały na miejscu dawnych ogrodów Ignacego Krasickiego, jeden z najpiękniej położonych cmentarzy w Polsce, w całości usytuowany w lesie. Kolejnym jest cmentarz rumuński położony w miejscu, gdzie w latach 1914-1918 znajdował się obóz jeniecki. Przebywali tu Rosjanie, Brytyjczycy, Serbowie, Rumuni, Francuzi, Włosi, Belgowie, jak również Niemcy wypędzeni z Wołynia. Jest też cmentarz żołnierzy radzieckich, a dawniej istniał i cmentarz żydowski, po którym niestety nie pozostał ani jeden nagrobek. I oczywiście zamek.
Krasicki tu urzędował
Najwspanialszym zabytkiem Lidzbarka Warmińskiego jest zamek biskupów warmińskich, który za dużą wartość artystyczną i historyczną w skali światowej, uznany został za pomnik historii. Obecnie znajduje się tam Muzeum Warmii i Mazur.
Przedzamcze zamku w Lidzbarku zostało zaadaptowane w 2011 roku na 4-gwiazdkowy hotel. W 2012 roku w konkursie światowego stowarzyszenia hoteli (International Hotel Awards) otrzymał 3 nagrody: dla najlepszego hotelu w kategorii ogólnej oraz dwie nagrody w kategorii "Best new hotel construction and design" w Europie i na świecie. W konkursie uczestniczyło ok. 100 europejskich hoteli i kilkaset światowych.
Na zamku urzędował m.in. Ignacy Krasicki. Krasicki znany jest przede wszystkim jako biskup warmiński, poeta, prozaik i publicysta. Stworzył ogromną ilość bajek, ale też satyry i poematy heroikomiczne. Nazywany był „księciem poetów polskich”. Jako biskup z rozmachem urządzał swoje rezydencje w Lidzbarku Warmińskim i Smolajnach. Przez pewien czas również zamek w Lidzbarku Warmińskim był jego rezydencją (rezydował tam jako ostatni). Pewnego razu, gdy Krasicki podejmował na lidzbarskim zamku Jana Ursyna Niemcewicza, ten zauważył, iż usługuje im bardzo brzydka służąca i zażartował: "Kto z brzydką grzeszy, dwa razy grzeszy, bo i Boga obraża i ludzi śmieszy". Biskup oczywiście nie pozostał dłużny i odrzekł: "Kto z brzydką grzeszy, duszę swą zbawia, bo grzesząc jednocześnie pokutę odprawia".
Odrobina historii
Zamek pochodzi z XIV wieku. Budowano go w latach 1350-1401 na miejscu grodu pruskiego. Rozpoczęto budowę zamku w Lidzbarku Warmińskim w niedługim czasie po przeniesieniu z Ornety siedziby biskupów warmińskich (od 1243 roku sprawowali oni na Warmii władzę świecką i duchowną).
Zamek posiada piwnice, które służyły jako magazyny żywności i więzienie; w ich w części znajdowały się również piece do ogrzewania zamku ciepłym powietrzem. Z kolei w południowym przedzamczu mieściły się: stajnia, spichrze i wozownia; w północnym (przemysłowym): młyn, tartak, szlifiernia, kuźnia miedzi, folusz i garbarnia. Całość otoczono była niezależnymi od miasta murami obronnymi i fosami.
Architektura zamku uzupełniona była przez pałac (zamek średni) w 1673 roku. Z pałacu tego korzystało 8 biskupów. Pałac został rozebrany w latach 1839-1840, na szczęście do dzisiaj możemy oglądać chociaż zarys jego fundamentów.
Zwiedzając zamek zwróćcie uwagę na Kaplicę zamkową o rokokowym wystroju i Wielki refektarz zdobiony fryzem heraldycznym z herbami biskupów warmińskich od Anzelma do Wojciecha Ziemby. W refektarzu znajdują się odkrywki najstarszych malowideł z końca XIV wieku.
Obecnie w zamku znajduje się oddział Muzeum Warmii i Mazur.
Zobacz również: Zamek w Lidzbarku Warmińskim odzyska dawny blask