Zamek krzyżacki w Ostródzie

Ostróda - królestwo turystyki wodnej

Ostróda otoczona jest aż 9 jeziorami, z których najpopularniejsze jest jezioro Drwęckie. Przez miasto przeływa też rzeka Drwęca. Nic dziwnego, że króluje tam turystyka wodna. Ostróda połączona jest kanałowym szlakiem wodnym z Elblągiem. Kanał Elbląski uznany został za pomnik historii, a w 2007 r. za jeden siedmiu cudów Polski. Jego długość to ponad 84 km, z odgałęzieniami - ponad 151 km. Na Kanale od Ostródy do Elbląga znajduje się aż 5 pochylni (Buczyniec, Kąty, Oleśnica, Jelenie, Całuny) i 2 śluzy (Miłomłyn i Zielona).

Wśród zabytków Ostródy warto jest wymienić: zamek krzyżacki, na którym w 1807 roku przebywał Napoleon Bonaparte; kilka pięknych kościołów (np. kościół św. Dominka Savio, kościół pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny; kościół ewangelicko-metodystyczny); wieżę ciśnień; zabytkowy cmentarz, na którym część grobów pochodzi z I połowy XIX w. Jest tam pochowany pastor Gustaw Gizewiusz, orędownik polskości Mazur.

2 ostródzkie zamki

Zanim powstał murowany zamek, już w poł. XIII wieku istniała w Ostródzie warownia drewniano-ziemna. Miasto z czasem nabrało znaczenia, stało się ważnym ośrodkiem administracji zakonnej i postanowiono wybudować nowy zamek. Budowę zapoczątkował komtur Gunter von Hohenstein w roku 1349. W roku 1370 zamek już stał. Jednak zaledwie 11 lat później, bo w 1381 r. wojska księcia litewskiego Kiejstuta spaliły obie budowle.

Zamek odbudowano w latach 1407–1410, ponieważ Krzyżacy przygotowywali się do wojny z Polską. Nowa budowla pełniła funkcję typowo obronną. Została umocniona, otoczona murem i fosą, nad którą przerzucony był most. Aby dostać się do zamku należało następnie przejechać podwójną bramę wjazdową.

Na piętrze zamku znajdowała się sypialnia braci zakonnych, jadalnia, wielka sala rycerska oraz kaplica.

Podzamcze i przyziemia

Podzamcze składało się z browaru, młynu, kuźni, zakładów rzemieślniczych, stajni, spichlerzy, szopy. Na zamku w końcu XIV wieku znajdowała się też artyleria. Wspomagała ona wojska krzyżackie w bitwie pod Grunwaldem.

Pod zamkiem mieściły się obszerne piwnice, służące za magazyny i zbrojownię oraz loch więzienny (pod gankami dla straży).

Opis zamku z połowy XVII wieku wylicza także pomieszczenia urzędowe, prochownię, magazyn soli oraz salę sądową.

Według dokument z 1780 r. zamek miał 3 kondygnacje i 3 skrzydła główne. Do jednego z nich dobudowano okrągłą wieżę z kręconymi schodami.

Pożar i jego konsekwencje

W 1788 r. wybuchł w Ostródzie wielki pożar. Ucierpiał także zamek. Z powodu zniszczenia wieży i wschodniego skrzydła musiano je rozebrać, gdyż groziły zawaleniem. Dokonano także poważnych przeróbek na zamku. Do ocalałego gotyckiego parteru dobudowano wówczas jeszcze jedno piętro.

Zamek znacznie zeszpecono w końcu XIX i początku XX wieku. W czasie II wojny światowej został doszczętnie spalony. Odbudowę rozpoczęto w 1974 roku.
 
Ciekawostka

Od 21 lutego do 1 kwietnia 1807 r. na zamku przebywał Napoleon Bonaparte, który w zorganizował tam swój sztab dowódczy.

Czasy obecne

Zamek jest siedzibą Centrum Kultury i Sportu, biblioteki, muzeum i restauracji.