Zdumiewający łańcuch karpacki...
Zdumiewają różnorodnością krajobrazów karpackich: od "tatrzańskich" olbrzymów Karpat Południowych, poprzez bezkresne połoniny przywodzące na myśl Tatry Zachodnie lub Bieszczady aż po przypominające Beskidy krajobrazy części Karpat Wschodnich lub Gór Banackich...
W Rumunii znajduje się 55% wielkiego łańcucha karpackiego.
Od granicy z Ukrainą po dolinę rzeki Prahovy ciągną się zbudowane z trzech części Karpaty Wschodnie. Część krystaliczną budują głownie Góry Rodniańskie i Góry Marmaroskie. Łańcuch Wyhorlacko-Gutyjski oraz Kelimeńsko-Hargicki tworzą pasma pochodzenia wulkanicznego, z najwyższym Pietrosem w Górach Kelimeńskich. Spotkać tu również można sporo grup górskich zbudowanych ze skał osadowych. Są to wapienno-dolomitowe masywy Rarău, Ceahlau lub Ciucaş, czy też fliszowe części Obczyn Bukowińskich.
Karpaty Południowe to podstawa tzw. "nosa", zbudowana z gór o większych wysokościach i śmielszej z reguły rzeźbie. Z tego względu zwykło się je nazywać Alpami Transylwańskimi. Nie jest to zresztą określenie ścisłe, gdyż znajdują się one na granicy dwóch krain historycznych: Siedmiogrodu i Wołoszczyzny. Skaliste części Gór Fogaraskich, Retezatu, Piatra Craiului czy Paryngu przypominają Tatry Wysokie; pozostałe połoninne masywy są z kolei podobne do Tatr Zachodnich. Spośród rumuńskich masywów górskich blisko 20 grup przekracza wysokość 2000 m n.p.m. Karpaty Południowe można podzielić na trzy rejony. Do Karpat Południowych zalicza się niekiedy nawet Góry Banackie.
Góry Banackie to kilka niewysokich pasm, charakteryzujących się skomplikowaną topografią. Słyną one z licznych wąwozów: od ujętego gigantyczną zaporą przełomu Żelaznej Bramy, do mniejszych kanionów Nery oraz Caraşu. Góry Banackie bogate są w występujące w Górach Almasz węgiel i azbest oraz rudy metaliczne w Poiana Rusca, Locvei i Aninei, które stały się bazą do rozwoju górnictwa i hutnictwa.
Pomiędzy Niziną Panońską a Wyżyną Siedmiogrodu znajdują się Góry Zachodniorumuńskie, zwieńczone szczytem Curcubata Mare. W obrębie tego niewysokiego, ale rozległego regionu jak w soczewce skupiają się różne typy krajobrazu górskiego: połoniny Masywu Biharii, Muntele Mare i grzbietu Vlădeasa, królestwo karpackiego krasu na płaskowyżu Padiş czy Pădurea Craiului oraz wapienne wąwozy gór Trăscaul. W Rudawach Siedmiogrodzkich wydobywa się właściwie wszystkie kopaliny, choć góry te są najbardziej znane z pokładów złota, które stanowiło ekonomiczną podstawę rozwoju dawnych gospodarzy tej krainy: Dacji, Rzymu i Węgier.
Komentarze
