Walory, jakie niesie ze sobą przyroda, zaczęto dostrzegać w Kołobrzegu już z początkiem XIX wieku. Ówcześni mieszkańcy miasta rozumieli, że być kurortem to nie tylko posiadać plażę nad morzem, piękne ośrodki zdrojowe i pensjonaty. Na równi potraktowano sprawę rozwoju bazy zdrojowej z planowym rozwojem miejskiej zieleni. Dostrzeżono też, że rejon Kołobrzegu nadaje się do aklimatyzacji przyrodniczych osobliwości. Dotyczy to szczególnie gatunków, które są mało odporne na mrozy. Obecnie na terenie miasta istnieją parki o łącznej powierzchni ok. 90 hektarów, a cztery z nich zostały wpisane do Rejestru Zabytków. Łączna całkowita powierzchnia parków i zieleńców wynosi ponad 120 hektarów.
Turysto, zachęcam Cię do poznania przyrody kołobrzeskiej. Najlepiej to uczynisz poprzez spacery. Umożliwią Ci one bezpośredni kontakt z przyrodą, będą też doskonalą formą edukacji biologicznej. W Kołobrzegu powstało w XIX wieku wiele terenów zielonych, które w różnej formie przetrwały do dziś". Na zadrzewionych wydmach założono wzdłuż wybrzeża morskiego park o długości czterech kilometrów i szerokości od 100 do 300 m. Ma on założenie parku krajobrazowego, istnieje tu sieć alejek spacerowych i ławek, na których można odpocząć. W parku ponadto stworzono ścieżkę zdrowia, na której znajdują się przybory do ćwiczeń. Park, oprócz walorów estetycznych, spełnia ważne funkcje przyrodnicze: łagodzi wiatry wiejące od strony morza i filtruje powietrze. Badania naukowe dowodzą, że tutaj kumulują się lecznicze działania aerozolu morskiego. Współcześnie park nosi imię Stefana Żeromskiego, wcześniej nazywał się Strandpark (Park Plażowy).
Następny z dużych terenów zielonych to park imienia Aleksandra Fredry. Poprzednio nosił nazwę Wolfsbergpark (Park na Wilczym Wzgórzu). W okresie międzywojennym na bazie szańca pamiętającego czasy oblężenia napoleońskiego (1807 r.) wybudowano tu amfiteatr. Park ten ma cechy wybitnie krajobrazowe. Przy ulicy Kamiennej powstał park imienia Joachima Nettelbecka, obecnie nosi imię generała Henryka Dąbrowskiego. W parku pozostawiono fragment rowu fortecznego, najstarszego obiektu fortyfikacyjnego z czasów miasta -twierdzy. Dumą i wizytówką miasta był i jest zaprojektowany przez ogrodnika miejskiego skwer nazywany Kaiserplatz (Cesarski Plac), obecnie Plac 18 Marca. Oprócz zieleni przyozdobiła go fontanna i pomnik poświęcony kołobrzeżanom poległym w wojnach XIX wieku. Obecna fontanna została zbudowana na miejscu poprzedniej i otrzymała podświetlenie. Już o zmroku strumienie wody mieszają się tu z promieniami światła.
Powstały też i inne zieleńce miejskie takie jak Preussenplatz (Plac Pruski), obecnie imienia pułkownika Przybylskiego. Park ten położony jest za Basztą Prochową. Następny to Wiktoriaplatz (Plac Zwycięstwa), obecnie bez nazwy, znajdujący się w kwartale ulic Zwycięzców, Solnej, Pomorskiej i Kolejowej. Zagospodarowano tzw. Kołobrzeski Las, czyli tereny bagienno-leśne położone na wschód od miasta. Zbudowano tam leśniczówki i kamieniczki. Teren ten do tej pory jest mało znany ze względu na to, że nie był ogólnie dostępny do 1992 r. (lotnisko radzieckie). Obejmuje on obszar prawie 300 hektarów. W kołobrzeskim lesie rosną potężne sosny -daglezje, drzewa sprowadzone do Europy z Ameryki Północnej 150 lat temu. Dominują tu jednak buki i dęby. Osobliwością tego obszaru są hektary bagien. Odnotowano tu występowanie około 80 gatunków ptaków, w tym tak rzadkich, jak perkoz rdzawoszyi, bąk, żuraw itd. Łabędzie nieme, które często towarzyszką nam na kołobrzeskiej plaży, tutaj mają swoje gniazda. Bagna kołobrzeskie obecnie porównywane są do bagien znad Biebrzy i są rajem dla ornitologów. Tutaj właśnie możesz zobaczyć po raz pierwszy w życiu nieznane ptaki i przy odrobinie szczęścia uchwycić je obiektywem aparatu fotograficznego.
Obecnie obszar kołobrzeskiego lasu zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej otrzymał nazwę "Ekopark Wschodni" i podlega ochronie. Przy tej okazji nadmienić należy, że czynione są starania ze strony władz miejskich, poparte autorytetem znawców tematu, o powołanie parku krajobrazowego. W jego skład wejdzie park nadmorski i "Ekopark Wschodni". Zieloną wizytówką strefy uzdrowiskowej przedwojennego Kołobrzegu był teren w pobliżu reprezentacyjnego obiektu zdrojowego Strandschloss (Pałac Plażowy), obecnie rejon mola i sanatorium "Bałtyk". Znajdował się tam ogród różany, dywany kwiatowe, ciągi pergoli i herb Kołobrzegu z zasadzonych kwiatów. W dużych donicach rosły tu okazałe palmy i inne egzotyczne rośliny. W mieście funkcjonowała miejska palmiarnia, skąd latem je wynoszono. Ponadto na potrzeby zieleni miejskiej utworzono szkółki, skąd pozyskiwano małe drzewka i krzewy do nasadzeń. Po zachodniej stronie Parsęty powstał naturalistyczny park zwany Maikuhle. Prowadził do niego most zbudowany na łodziach, który na okres zimy był rozbierany i zastępowano go promem. Obecnie teren dawnego parku jest niedostępny do zwiedzania, ponieważ znajdują się tu koszary Marynarki Wojennej. autor: Robert Śmigielski
POMNIKI PRZYRODY
Przy Placu 18 Marca rośnie buk zwyczajny, uznany za najpiękniejszy pomnik przyrody naszego miasta. Ma obwód 400 cm i wysokość 25 m, a jego wiek jest oceniony na ok. 200 lat. Jego wspaniała korona budzi zachwyt i respekt. By wyeksponować piękno tego majestatycznego drzewa zainstalowano podświetlenie: lampy z poziomu gruntu wysyłają światło na jego koronę. W parku im. Gen. Henryka Dąbrowskiego rośnie 7 pomników buków zwyczajnych o obwodzie od 337 do 485 cm. W Kołobrzegu najwięcej buków rośnie w parku nadmorskim i "Ekoparku Wschodnim". Oprócz odmiany pospolitej rosną w Kołobrzegu takie odmiany jak: strzępolistna, czerwonopurpurowa i purpurowa. Buki niezwykle atrakcyjnie wyglądają późną jesienią. Wielobarwna tęcza kolorów liści schnących na drzewach, a także zaścielających powierzchnię ziemi, przyciąga wzrok. Wiosną syci ogromem zieleni. Zimą zobaczysz ich dorodne piękne pnie, niekiedy o unikalnym kształcie. Warto wiedzieć, że duży buk produkuje dziennie 7000 litrów tlenu, co wystarcza dla 50 dorosłych ludzi. Owoce jego (bukwa) to przysmak dzików i jeleni. Jeśli chcesz zobaczyć drzewa, z których malowniczo schodzi płatami kora, to powinieneś udać się na ulicę Ppor. E. Łopuskiego. Znajduje się tu aleja 74 platanów klonolistnych o obwodzie od 150 do 350 cm . Jest to największe skupisko tych drzew w Polsce po Szczecinie, gdzie na Jasnych Błoniach rośnie ok. 200 przedstawicieli tego gatunku.
W parku im. Aleksandra Fredry (przy amfiteatrze) rośnie kilka cypryśników błotnych, w tym dwa pomnikowe o obwodzie 210 i 150 cm i wysokości 20 i 14 metrów. Miejsce to bywa nazywane "łąką cypryśnikową". Korzenie cypryśników wyrastają ponad powierzchnię ziemi, są to tak zwane pneumatofory. Warto wiedzieć, że ojczyzną tych drzew są nizinne i błotne wschodnie wybrzeża USA. Podążając szlakiem "twierdzy kołobrzeskiej", kiedy znajdziesz się przy Szańcu Kamiennym (w parku nadmorskim), zobaczysz też zabytkowy cypryśnik błotny o obwodzie 220 cm . Podziwiając cypryśnik w parku A. Fredry natkniesz się na jodłę kalifornijską o obwodzie 260 cm i wysokości 35m. Wróćmy na Plac im 18 Marca. Rośnie tu ogromny kasztanowiec czerwony- jeden z największych i najgrubszych w Polsce. Jego pień ma 385 cm w obwodzie. Radiesteci twierdzą, że drzewo tego gatunku nie urośnie w złym miejscu. Przytulenie się do pnia ma uspokajać i relaksować. Warto zawierzyć radiestetom i zatrzymać się choćby na chwilę pod tym drzewem.
Na bulwarze za Biblioteką Miejską (ul. Frankowskiego), tuż przy płycie upamiętniającej zmarłych 180 jeńców francuskich, rosną obok siebie dwie lipy drobnolistne o obwodzie 515 i 320 cm, wysokie na 25 m. Niemcy obsadzili ulice różnymi gatunkami tego drzewa, lipy rozkwitały kolejno w pewnych odstępach czasu, co dawało ciekawy efekt. Na terenie przyległym do parafii grekokatolickiej przy ul. Szpitalnej rośnie korkowiec amurski o obwodzie 212 cm . Prawdziwą sensacją dendrologiczną są dwa dęby szypułkowe. Pierwszy z nich o nazwie "Bolesław" mierzy w obwodzie 680 cm i jest wysoki na 37 metrów, a jego wiek określony został na podstawie przeprowadzonych badań dendrologicznych na 800 lat. Drugi z dębów Warcisław, mierzy w obwodzie 720 cm, jest wysoki na 37 m, a jego wiek określany jest na 640 lat. Przypomnijmy, że świętokrzyski dąb "Bartek- najbardziej znane drzewo w Polsce, ma niespełna 700 lat. Do tych drzew za czasów niemieckich prowadziły oznakowane ścieżki spacerowe. Dęby te rosną w lesie za Kołobrzegiem i trudno do nich dotrzeć bez oznakowanej trasy. Obecnie opracowana jest ścieżka przyrodnicza, która zaprowadzi Cię do tych rarytasów przyrodniczych.
Na terenie miasta, oprócz wymienionych drzew pomnikowych, rośnie wiele ciekawych, cenionych okazów drzew i krzewów, którymi możemy szczycić się jako skarbami przyrody. Cisy spotkasz w parku nadmorskim, na Placu 18 Marca i w wielu innych miejscach. Kasztan jadalny rośnie na terenie Klubu Garnizonowego przy ul. Ppor. E. Łopuskiego. Cedry rosną przy Centrum Rehabilitacji Rolników na ul. Kołłątaja i koło "Poznanianki przy ul. Norwida. Obok Ośrodka Sanatoryjno- Wypoczynkowym "Lech przy ul. Korzeniowskiego rosną ciekawe drzewa i krzewy: szydlica japońska i ostrokrzew zimozielony. Zwróć uwagę na jego liście- są grube i kłujące (nazywane żartobliwie "językiem teściowej). Rośnie tu też migdałowiec, sosny czarne i szydlica japońska. Na Placu Pionierów, położonych w centrum miasta (tuż obok Placu 18 Marca), zobaczysz sosny czarne, migdałowce, grujeczniki japońskie i sosnę wejmutkę, której ojczyzną jest Ameryka Północna. Pięknie wyglądają tu wiśnie japońskie oraz głogi czerwonokwiatowe (korony mają przystrzyżone kuliście). Skwer został założony na miejscu dawnej zabudowy miejskiej, która uległa zniszczeniu podczas działań wojennych. Warto tutaj odpocząć przy fontannie stylizowanej na kwiat nenufaru w otoczeniu pięknej zieleni i szumu wody.
Wróćmy na Plac 18 Marca. Obok wcześniej wymienionych drzew rosną tutaj: skrzydłoorzechy, kłokoczka, suchodrzewy, czeremchy i lipa strzępolistna. W Parku Nadmorskim i "Ekoparku Wschodnim" możesz podziwiać bluszcz pospolity, u nas nazywany pomorskim, który spowija wiele rosnących tu drzew. Przy odrobinie szczęścia zobaczysz wiciokrzew pomorski- nazywany też lianą pomorską. Nie można w tym opisie pominąć bindażu czyli krytej alejki grabowej, położonej w pobliżu portu przy ul. Towarowej. Już za czasów niemieckich bindaż ten nosi nazwę "Alei miłości". Zachęcam Cię do przespacerowania się tą alejką. Dwóm ludziom, którzy przyczynili się do rozwoju kołobrzeskiej zieleni, postawiono pomniki. W ten sposób uhonorowano ogrodnika miejskiego dr Henryka Martensa i radnego Glagau; ten ostatni był w tej dziedzinie amatorem, lecz wielkim miłośnikiem zieleni. Szkoda, że pomniki te nie dotrwały do naszych czasów. Kołobrzeg to prawdziwa Mekka dla przyrodników, nie tylko tych zawodowych, lecz i dla Ciebie. Zapamiętaj, że oprócz ciągłej troski służb powołanych do ochrony i dbania o zieleń, również potrzebna jest twoja życzliwość.
- Park Nadmorski - od ul. Arciszewskiego do ul. Sułkowskiego
- Park Nadmorski w okolicach Podczela - Kołobrzeg - Podczele
- Skwer Pionierów - centrum miasta
- Aleja grabów - ul. Towarowa
- Park im. gen. Dąbrowskiego - ul. Kamienna, Wodna
- Buk Zwyczajny - park 18 Marca i park im. Dąbrowskiego
- Aleja platanów klonolistnych - ul. Łopuskiego
- Kasztanowiec czerwony - park 18 Marca
- Korkowiec amurski - teren szpitala
- Topola czarna - ul. Solna i ul. Śliwińskiego
- Jodła kalifornijska - park im. Fredry
- Cypryśniki błotne - park im. Fredry
- Lipy drobnolistne - Bulwar Marynarzy Polskich
- Buk strzępolisty - park 18 Marca
Źródło:
Oficjalny Serwis Internetowy Miasta Kołobrzeg
